Elm və Təhsil Nazirliyi (Azərbaycan): Redaktələr arasındakı fərq

[[Şəkil:Təhsil Nazirliyi.jpg|thumb|right|220px400px|]]

Azərbaycanda xalq maarifi və təhsili üzrə ilk nazirlik 1918-ci il may ayının 28-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hökumətinin qərarı ilə "Xalq Maarifi və Dini Etiqad Nazirliyi" adı altında yaradılmış, Nazirlər Şurasının [[30 iyun]] [[1918]]-ci il tarixli qərarı ilə üç şöbədən (ümumi orta təhsil, ali və orta-ixtisas təhsili, peşə məktəbləri) ibarət olan strukturu təsdiq edilmişdir.

Azərbaycan SSR Nazirlər Şurasının [[28 aprel]] [[1920]]-ci il tarixli 1 nömrəli dekreti ilə Xalq Maarifi və Dini Etiqad Nazirliyi "Xalq Maarif Komissarlığı" adı ilə yenidən təşkil edilmiş və respublikadakı bütün təhsil müəssisələri onun tabeliyinə verilmişdir. [[1921]]-ci ildə Xalq Maarif Komissarlığı nəzdində Texniki Peşə Təhsili Komitəsi yaradılmışdır.

[[1940]]-cı ildə Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin qərarı ilə Əmək Ehtiyatları İdarəsi təşkil edilmiş və texniki-peşə təhsili müəssisələri həmin idarənin tabeliyinə keçirilmişdir. [[1959]]-cu ildə Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin qərarı ilə həmin idarənin bazasında Dövlət Texniki Peşə Təhsili Komitəsi yaradılmış və [[1988]]-ci ilədək fəaliyyət göstərmişdir. Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin qərarı ilə [[1959]]-cu ildə Nazirlər Soveti yanında Ali və Orta-İxtisas Təhsili Komitəsi yaradılmış, respublikada fəaliyyət göstərən ali və orta-ixtisas məktəbləri onun tabeliyinə verilmişdir. 1964-cü ildən isə Ali və Orta-İxtisas Təhsil Komitəsi müstəqil nazirliyə çevrilmiş, [[1988]]-ci ilədək fəaliyyət göstərmişdir. Ümumiyyətlə, [[1959]]-[[1988]]-ci illərdə təhsillə bağlı Azərbaycanda 2 Nazirlik (Xalq Maarifi Nazirliyi, Ali və Orta-İxtisas Təhsili Nazirliyi) və 1 Komitə (Dövlət Texniki Peşə Təhsili Komitəsi) fəaliyyət göstərmişdir.

[[1988]]-ci ildə Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin qərarı ilə hər üç qurum ləğv edilərək onların bazasında Xalq Təhsili Nazirliyi yaradılmış, onun strukturu təsdiq olunmuşdur.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin imzaladığı [[3 sentyabr]] [[1993]]-cü il tarixli Sərəncamla Xalq Təhsili Nazirliyi "Təhsil Nazirliyi" adı ilə yenidən təşkil edilmişdir. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin [[10 fevral]] [[1994]]-cü il tarixli 58 nömrəli qərarı ilə Nazirliyin Əsasnaməsi təsdiq olunmuşdur.

- təhsil*Təhsil sahəsində vahid dövlət siyasətini formalaşdırmaq və onu həyata keçirmək;

*təhsilin ayrı-ayrı pillələrinin inkişaf etdirilməsi, konkret sahə üzrə strateji əhəmiyyətli problemlərin həlli üçün analitik təhlillərə əsaslanan inkişaf Proqramları hazırlamaq, onları respublika hökumətinə təqdim etmək;

*təhsil sektoru ilə bağlı normativ hüquqi aktların hazırlanması və təkmilləşdirilməsinə dair təkliflərlə çıxış etmək, öz səlahiyyətləri çərçivəsində, eləcə də müvafiq icra hakimiyyəti orqanları ilə birlikdə qərarlar qəbul etmək, əmr, təlimat, sərəncam və bu kimi digər hüquqi normativ aktlar imzalamaq, onlara hüquqi və təlimati şərhlər vermək;

*səlahiyyətləri daxilində mərkəzi və yerli icra hakimiyyəti orqanlarından, bələdiyyə strukturlarından, fiziki və hüquqi şəxslərdən müəyyən olunmuş qaydada zəruri məlumatlar və arayışlar tələb etmək;

*mülkiyyət və hüquqi-təşkilati formasından asılı olmayaraq Azərbaycan Respublikasında fəaliyyət göstərən bütün təlim-tərbiyə müəssisələrində monitorinqlər keçirmək, onların fəaliyyətinə hüquqi qiymət vermək, tədris müəssisələrində keyfiyyətə dövlət nəzarətini təşkil etmək;

*qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada təhsil fəaliyyəti üçün xüsusi razılıq (lisenziya) vermək, lisenziya tələblərinə və şərtlərinə əməl olunmanı müntəzəm qiymətləndirmək, lazım gəldikdə onları ləğv etmək;

*Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş qaydada təhsil sahəsində beynəlxalq İnkişaf-yardım fondlarının və təşkilatlarının təsis olunmasında iştirak etmək;

*mövcud qanunvericiliyin tələblərinə uyğun olaraq tenderlər keçirmək, texniki şərtləri müəyyənləşdirmək, onların icrasına nəzarəti təmin etmək;

*"Dövlət qulluğu haqqında" Azərbaycan Respublikasının qanunu və nomenklatur qaydalara uyğun əməkdaşları işə qəbul və ya azad etmək, eləcə də təhsil sahəsində çalışan işçiləri dövlət mükafatlarına və digər təltiflərə təqdim etmək, pedaqoji kadr korpusunun həvəsləndirilməsi və stimullaşdırılması tədbirlərini həyata keçirmək;

*növbəti illər üçün dövlət büdcəsi formalaşdırılarkən sahə üzrə təsdiq olunmuş inkişaf Proqramlarının maliyyə təminatı barədə mərkəzi maliyyə orqanı və respublika hökumətinə əsaslandırılmış təkliflər vermək;

*qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada təhsil məsələləri ilə bağlı beynəlxalq və dövlətlərarası münasibətlərdə Azərbaycan Respublikasını təmsil etmək, qarşılıqlı əməkdaşlıq haqqında müqavilələr (sazişlər, memorandumlar, bəyannamələr və s.) imzalamaq;

*qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş digər hüquqları həyata keçirmək.

*1. Təhsil sisteminin yeni normativ-hüquqi iqtisadi və informasiya bazasının yaradılması istiqamətində;

3*5. TədrisTəhsil sisteminin varisliyiniməlumat təminbankının edənvə elmi,biliklər tədris-metodikibazasının əsaslarıntəşkilini vətəmin təşkilatiedən mexanizmin yaradılması istiqamətində;

4*7. KadrTəhsil hazırlığı,sisteminin təminatı,yeni ixtisasartırmaiqtisadi vəmodelinə yenidənhazırlanmanınkeçidlə təşkilatibağlı mexanizminininnormativlərin müəyyən edilməsi və müvafiq şəraitin yaradılması istiqamətində;.

Bunun nəticəsidir ki, Azərbaycanın təhsil müəssisələri [[YUNESKO]], [[YUNİSEF]], [[YUNEVOK]], [[İSESKO]], [[Avropa Təhsil Fondu]], [[Avropa Şurası]] və [[Avropa İttifaqı]] kimi nüfuzlu beynəlxalq təşkilatların təhsil problemləri ilə məşğul olan qurumlarının işində fəal iştirak edirlər. Beynəlxalq təşkilatlarla aparılan səmərəli əməkdaşlığın nəticələrindən biri Avropa İttifaqı tərəfindən maliyyələşdirilən TEMPUS/TASİS proqramına Azərbaycan ali məktəbləri fəal cəlb olunmuşdur.

Son illər ərzində Avropa Birliyinin TEMPUS proqramı çərçivəsində ölkəmizin 16 ali məktəbini əhatə edən 4,4 milyon avro məbləğində 21 layihə həyata keçirilmişdir. Layihə çərçivəsində tələbə mübadiləsi, mütəxəssis hazırlığı, müəllimlərin xaricdə stajkeçməsinin təşkili, ali təhsil müəssisələrinin müasir informasiya texnologiyaları və tədris avadanlıqları ilə təchizatı üzrə tədbirlər həyata keçirilmişdir. [[2005]]-[[2006]]-cı illərdə müxtəlif layihələrə 2 milyon avro həcmində vəsaitin ayrılması nəzərdə tutulmuşdur.

- *Avropa regionu dövlətlərində ali tədris kurslarının, ali təhsil diplomlarının və elmi dərəcələrin tanınması haqqında YUNESKO-nun [[1979]]-cu il Paris Konvensiyası;

- *Asiya və Sakit Okean ölkələrində tədris kurslarının, ali təhsil sahəsində diplomların və elmi dərəcələrin tanınması haqqında YUNESKO-nun [[1983]]-cü il Banqkok Regional Konvensiyası;

- *Avropa regionunda ali təhsil sahəsində ixtisasların tanınması haqqında [[1997]]-ci il Lissabon Konvensiyası.

*"MDB ölkələri ilə ABŞ-ın qardaşlaşmış məktəblər" layihəsi;

*Azərbaycanda peşə təhsilinin inkişafı sahəsində Avropa Təhsil Fondunun Təhsil Nazirliyi ilə birgə layihəsi;

*Azərbaycanın təhsil müəssisələrində ingilis dilinin tədrisi metodikasının təkmilləşdirilməsi üzrə Britaniya Şurasının Təhsil Nazirliyi ilə birgə proqramı;

*Avropa Şurası ilə "Tbilisi təşəbbüsü" birgə regional layihəsi;

*Avropa Şurası ilə "Demokratik vətəndaşlıq üzrə təhsil" mövzusunda birgə Regional Layihə;

*Avropa Şurası ilə "Milli azlıqların təhsili sahəsində siyasət" birgə layihəsi;

*ABŞ-ın Montana Dövlət Universiteti və Təhsil Nazirliyi ilə Azərbaycan təhsil sistemində demokratiyanın əsasları və vətəndaşşünaslığın tədrisi sahəsində yüksək hazırlıqlı kadrların, tədris proqramı və dərs vəsaitinin hazırlanması üzrə birgə layihə;

*ABŞ-ın ACCELS təşkilatı ilə birgə layihə;

*ABŞ-ın İREX şirkəti ilə əməkdaşlıq proqramı;

*ABŞ Dövlət Departamenti tərəfindən maliyyələşdirilən "Proyekt Harmoniya" proqramı;

*Almaniya Akademik Mübadilə Xidməti - DAAD ilə birgə proqram;

*Təhsil Nazirliyi, UNİSEF və "Dünyaya baxış" təşkilatının xüsusi qayğıya ehtiyacı olan uşaqların inteqrasiyalı təlimi üzrə birgə layihəsi;

*Xüsusi qayğıya ehtiyacı olan uşaqların inteqrasiyalı təlimi üzrə UNESKO-nun Təhsil Nazirliyi ilə birgə layihəsi.

*Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi ilə Türkiyə Cümhuriyyəti Milli Egitim Bakanlığı və Yüksəkögrətim Kurulu arasında təhsil və elm sahələrində razılıq Protokolu. [[4 noyabr]] [[1998]]-ci il;

*Britaniya Şurası ilə təhsil sahəsində əməkdaşlıq haqqında Protokol. [[22 may]] [[1998]]-ci il;

*Azərbaycan Respublikası hökuməti ilə Qazaxıstan Respublikası hökuməti arasında yüksək ixtisaslı elmi və elmi-pedaqoji kadrların attestasiyası sahəsində əməkdaşlıq haqqında Saziş. [[7 aprel]] [[2000]]-ci il;

*Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi ilə Çin Xalq Respublikası Təhsil Nazirliyi arasında təhsil sahəsində əməkdaşlıq haqqında Saziş. [[2002]]-ci il;

*Rusiya Federasiyası ilə Azərbaycan Respublikası arasında təhsil sahəsində Əməkdaşlıq Protokolu və Azərbaycan Respublikası hökuməti ilə Rusiya Federasiyası hökuməti arasında təhsil sənədləri, elmi və elmi dərəcələrin qarşılıqlı tanınması haqqında Saziş. [[22 sentyabr]][[ 2002]]-ci il;

*Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi ilə İran İslam Respublikasının Elm, Tədqiqat və Texnologiya Nazirliyi arasında təhsil və tədqiqat sahəsində əməkdaşlıq haqqında Memorandum. [[20 may]] [[2002]]-ci il;

*Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi ilə Beynəlxalq Təhsil üzrə Amerika Şuraları (ACTR/ACCELS) arasında təhsil sahəsində əməkdaşlıq haqqında Saziş. [[9 may]] [[2001]]-ci il;

*Avstriya Respublikası Federal Təhsil, Elm və Mədəniyyət Nazirliyi ilə Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi arasında ali məktəblər sahəsində ixtisasların qarşılıqlı tanınmasına dair Anlaşma Memorandumu. [[2004]]-cü il oktyabr;

*GUAM iştirakçısı olan dövlətlərin Təhsil Nazirlikləri arasında təhsil sahəsində əməkdaşlıq haqqında Saziş. [[2003]]-cü il iyul;

*Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi və Gürcüstan Təhsil və Elm Nazirliyi arasında təhsil sahəsində əməkdaşlıq haqqında Saziş. [[2004]]- cü il mart;

*"Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi və Rumıniyanın Təhsil və Tədqiqatlar Nazirliyi arasında əməkdaşlıq haqqında Saziş". [[2004]]- cü il oktyabr;

*Azərbaycan hökuməti və Asiya İnkişaf Bankı arasında Azərbaycanda "Erkən (məktəbəqədər) yaşlı uşaqların inkişafına Texniki Yardım Layihəsi" barədə Saziş. 9[[ noyabr]] [[2004]]-cü il.