Avropa Valyuta Sistemi: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Səhifə "'''Avropa Valyuta Sistemi''' (ЕВС; {{dil-en|European Monetary System, EMS}}) — Avropa İqtisadi Birliyinə (AİB) üzv dövlətlər arasında pul müna..." məzmunu ilə yaradıldı |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 15:
| archivedate =
}}</ref> - 31 dekabr 1998 (avroya keçid 1 yanvar 1999-cu ildən bəri). Avropa pul sistemi "[[Avropa valyuta ilanı|valyuta ilanı]]" ilə İqtisadi və Valyuta Birliyi (İVB) arasında bir körpü rolunu oynadı. İVB-nin əsas elementlərindən biri - valyuta məzənnələrini koordinasiya mexanizmi - İVB yarandıqdan sonra da davam etdi: Avro bölgəsinə daxil olmayan AB üzvü olan ölkələr, valyuta məzənnəsi mexanizmi II altında valyutalarını avroya bağlaya bilərlər ({{dil-en|Exchange rate mechanism II, ERM II}}).
İnkişafında Avropa Valyuta sistemi bir neçə mərhələni keçmişdir.
== Yaranmasının ön şərtlər ==
AEC pul sisteminin formalaşmasında ilk mərhələ 1972-ci ilin aprelindən 1979-cu ilin martına qədər mövcud olan “Avropa valyuta ilanı” adlanan iştirakçı ölkələrin valyuta məzənnələri üçün ortaq üzmə rejiminin tətbiqi idi<ref name="Э">{{cite web| author =| authorlink =| coauthors =| date =| url =http://www.euro-baks.ru/index.php?option=com_content&task=view&id=206&Itemid=43| title =Эволюция Европейской валютной системы| format =| work =| publisher =| accessdate =2010-10-16| lang =ru| description =| archiveurl =| archivedate =}}</ref>.
Bretton Woods pul sisteminin dağılmasından sonra əksər Qərb ölkələri valyutalarını dəyişməyə başladılar. AEC ölkələri iqtisadi və pul inteqrasiyalarını stimullaşdırmaq üçün valyutalarının bir-birlərinə qarşı dalğalanma sərhədlərini (± 1,125%) daraltmağa və valyutalarını dollara və digər valyutalara (dalğalanma hədləri + 2,25%) kollektiv şəkildə dəyişməyə razı oldular. "Tüneldəki ilan" (rəsmi adı Avropa Birləşdirilmiş Limitlərə dair Sazişdir <ref name="B">{{kitab3
|автор = Baldwin, Richard & Wyplosz, Charles.
|часть = The European Monetary System
|заглавие = The Economics of European Integration
|оригинал =
|ссылка =
|издание =
|ответственный =
|место = London, New York, Madrid, Milan.
|издательство = McGraw-Hill
|год = 2004
|том =
|страницы = 313—326
|страниц = 458
|isbn = 0-077-103947
}}</ref>) adlandırılan bu rejimin həyata keçirilməsinə 1972-ci ildə o zamankı AEC 6 ölkəsi (Almaniya, Fransa, İtaliya, Hollandiya, Belçika, Lüksemburq) başlamışdır. 1973-cü ildə iştirakçı ölkələrin dollar və digər valyutalara nisbətdə dəyişkənlik həddləri ləğv edildi ("ilan tuneldən çıxdı", yəni "tunel" mövcud olmadı) və qarşılıqlı dalğalanmaların hədləri genişləndirilərək ± 2.25% aralığında təyin olundu. Bu güncellenmiş rejimə nə İtaliya, nə də 1973-cü ildə AEC-ə qoşulan İngiltərə, Danimarka və İrlandiya qatılmışdı. 1974−76-cı illərdə valyuta vəziyyətinin dəyişkənliyinə görə. Fransa onu iki dəfə tərk etməli oldu. “[[Avropa valyuta ilanı]]” nın rejimi AEC ölkələrinin pul və iqtisadi siyasətlərinin koordinasiyası ilə müşayiət olunmadığı üçün təsirsiz oldu. Fərqli inflyasiya dərəcələri və fərqli faiz dərəcələri, valyuta məzənnələrinin müəyyən edilmiş nisbətlərdən davamlı kənarlaşmasına səbəb oldu. Praktikada bu, Fransa, İtaliya və digər ölkələrin valyutalarının [[Alman markası]] və Hollandiya gilderi ilə əlaqəli olaraq ucuzlaşması ilə ifadə edildi.
Birgə pul siyasətinə dair bu ilk cəhd, AEC-in kollektiv orqanı - Jenkins Komissiyasının iştirakı ilə danışıqlar aparan və 1979-cu ilin martında qüvvəyə minən yeni bir müqavilənin qəbul edilməsinə səbəb oldu.
== İstinadlar ==
| |||