Alban Arşakiləri: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 21:
 
== Tarixi ==
Eramızın I əsrində hakimiyyətə gələn alban arşakiləri VI əsrə kimi – "alban mütləqiyyəti [[Sasanilər]] tərəfindən ləğv olunana və ölkə Sasani canişinlərinə verilənədək" davam gətirə bildilər. [[Moisey Kalankatlı]]nın təqdim etdiyi siyahıda arşakilər sülaləsindən olan on alban hökmdarının adı çəkilir: ''"[[AranArran (hökmdar)|Aran]]dan arşakilərin böyük nəslindən olan Cəsur Vaçaqanadək ötən günlərin sayı məlum deyildir. Albaniyanı idarə edən hökmdarların adları sıra üzrə belədir: I Cəsur Vaçaqan, Vaçe, Urnayr, II Vaçaqan, Mihravan, Satay, Asay, Yesuagen, Vaçe və nəhayət, III Mömin Vaçaqan".'' Siyahıdan aydın olur ki, Aran arşakilərdən olmayıb; görünür, [[Parfiya]] arşakilərinin bir qolu olan bu sülalənin nümayəndələri ölkədəki yerli sülaləni əvəz etmişdir.
 
Siyahıdan göründüyü kimi, [[Qafqaz Albaniyası|Albaniya]]nın ilk arşaki hökmdarı e. I əsrində hakimiyyətə gələn [[I Cəsur Vaçaqan]] olmuşdur. Belə güman etmək olar ki, Vaçaqanın sələfləri olan yerli hökmdarlar Albaniyanın bütün vilayətlərinə sahib deyildilər. Məhz I Vaçaqan ölkəni birləşdirməyə və mərkəzləşmiş dövlət yaratmağa müvəffəq olmuşdu. Onun nə özü, nə də varisi I Vaçe haqqında başqa məlumat yoxdur. [[Urnayr]]ın hakimiyyət illəri dəqiq məlum deyil. [[Moisey Kalankatlı]]nın məlumatına görə, Urnayr Sasani Şahənşahı [[II Şapur]]un ([[309]]-[[379]]), [[Bizans]] imperatoru Böyük Konstantinin ([[337]]-[[361]]), eləcə də erməni hökmdarları III Tridatın ([[287]]-[[330]]), Tiqranın ([[338]]-[[345]]), Arşakın ([[345]]-[[367]]) və Papın ([[370]]-[[374]]) müasiri olub. Mənbələrdə onun adı ilk dəfə [[313]]-cü ildə, alban əyanları ilə birlikdə xristianlığı qəbul etməsi münasibətilə çəkilmişdir. Onunla bağlı son məlumat [[371]]-ci ildə baş vermiş [[Dzirav döyüşü]] ilə bağlıdır. Beləliklə, Urnayrın hakimiyyət başında ən azı [[313]]-cü ildən [[371]]-ci ilə kimi olduğu güman edilir.