Bakı Musiqi Akademiyası: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
"Бакинская музыкальная академия" səhifəsi tərcümə edilərək yaradıldı
Sətir 1:
{{Universitet|lat_dir=N|lat_deg=40|lat_min=23|lat_sec=43|lon_dir=E|lon_deg=49|lon_min=52|lon_sec=56|CoordScale=}}
{{mənbə azlığı}}
{{Universitet
|Ad = Bakı Musiqi Akademiyası
|Abreviatura = BMA
|Loqo = [[Şəkil:BMA.png|300px]]
|Şəkil =
|Şəklin ölçüsü =
|Şəklin izahı =
|Xəritənin izahı =
|Orijinal ad =
|Əvvəlki adları =
|Şüar =
|Əsası qoyulub =
|Bağlanıb =
|Yenidən təşkil olunub =
|Tip = Dövlət
|Prezident =
|Rektor =
|Tələbə sayı =
|Xarici tələbə sayı =
|Bakalavr sayı =
|Magistrant sayı =
|Aspirant sayı =
|Doktor sayı =
|Professor sayı =
|Müəllim sayı =
|Şəhər = {{gerbifikasiya|Bakı}}
|Ölkə = {{AZE}}
|Ünvan = Ş.Bədəlbəyli küçəsi, 98
|Metro =
|Universitet şəhərciyi =
|Universitet şəhərciyi 2 =
|Himn =
|İdman =
|Vebsayt =
|Vikianbar = Baku Music Academy
}}
 
'''Üzeyir Hacıbəyov adına Bakı Musiqi Akademiyası''' ( {{Dil-az|Üzeyir Hacıbəyli Adına Bakı Musiqi Akademiyası}} ; keçmiş adları - '''Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının''' və '''Azərbaycan Dövlət Musiqi Akademiyası)''' - aparıcı ali musiqi təhsil müəssisəsi [[Azərbaycan]] . Akademiya [[1920]] - [[1920|ci]] ildə [[Bakı|Bakıda yaradılmışdır]] .
'''Bakı Musiqi Akademiyası''' — [[Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi]]nin tabeliyində olan ali təhsil müəssisəsi.
 
== TarixiTarix ==
[[1920]]-ci ildə bəstəkar [[Üzeyir Hacıbəyov]] Azərbaycan Xalq Maarif Komissarlığına bir hesabat təqdim etdi, mahiyyəti respublikada musiqi yönümlü bir ali təhsil ocağının yaradılmasına ehtiyac oldu. [[21 avqust]] [[1921]]-ci ildə [[Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası|Azərbaycan SSR]] Xalq Komissarları Soveti Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının Nizamnaməsinin təsdiq edilməsi barədə qərar qəbul etdi. Qərarı Xalq Komissarları Sovetinin sədri N. Nərimanov və Xalq Təhsil Komissarı D. Bünyatzadə imzaladılar.
[[1922]]-ci ildə yaradılıb.
 
[[Üzeyir Hacıbəyov|Ü.Hacıbəyov]] qısa müddətdə Azərbaycan musiqisinin həm şifahi, həm də nota musiqisindən tədris olunduğu şərq qolunu yaradan müəllimlərdən biri oldu. Burada Hacıbəyov ilk dəfə [[1927]]-ci ildə (müğənni [[Müslüm Maqomayev (bəstəkar)|Müslüm Maqomayevin]] babası bəstəkar [[Müslüm Maqomayev (bəstəkar)|Müslüm Maqomayevlə]] birlikdə) yazdığı “Azərbaycan xalq mahnıları” dərsliyini tətbiq etdi. [[1939]]-cu ildə Hacıbəyov [[1948]]-ci ildə ölümünün adını verdiyi konservatoriyanın rektoru oldu. [[1991]]-ci ildə konservatoriya Bakı Musiqi Akademiyası adlandırıldı.
BMA-nın tərkibindəki Musiqi Kolleci, (keçmiş A. Zeynallı adına Bakı Musiqi texnikumu) respublikada ən qədim musiqi təhsil ocağı, sonrakı inkişaf mərhələlərində isə bu təhsil bazası əsasında müxtəlif musiqi təhsili verən texnikum və ali məktəblər yaradılmışdır. Bu gün biz qürurla qeyd edə bilərik ki, BMA-nın tarixi ənənələri, məhz bu musiqi kollecinin bazası əsasında formalaşmışdır.
 
== Struktur ==
BMA-nın hal-hazırda yerləşdiyi binanın (M. İbrahimov küçəsi 8) özülü [[1885]]-ci ildə qoyulsa da, ilk musiqi təhsil ocağı kimi [[1895]]-cı ildən fəaliyyətə başlamışdır. Musiqi məktəbinin əsasını [[Moskva]] konservatoriyasının yetirməsi Antonina Nikolayevna Yermolayeva qoymuşdur. [[1906]]-cı il [[6 dekabr]] tarixli 3036 saylı "YRMO"-nun sənədlərində göstərilir ki, A. N. Yermolayevanın təşkil etdiyi özəl musiqi texnikumu 1901-ci ildən "YRMO"nun nəzdində "Bakı Musiqi Sinifləri " adlandırılmışdır. [[1915]]-[[1916]]-cı ildə Bakı Musiqi Siniflərinə rəhbərlik etmək üçün Odessa Konservatoriyasının pianoçusu Y.A.Rijinskiy dəvət edilir. O, musiqi siniflərini 24 iyun 1916-cı il tarixli əmri ilə Musiqi texnikumuna çevrilir.
Akademiya üç fakültədən və on səkkiz şöbədən ibarətdir, magistr, aspirantura və doktorantura var. Akademiyada xüsusi bölmələr var: adına Xüsusi Musiqi Məktəbi Bülbül ([[1931]]-ci ildən), Musiqi Məktəbi-Stüdyosu ([[1980|1980-]]<nowiki/>ci ildən) və Opera Studiyası. Məmmədova ([[1984]]-cü ildən), həmçinin 2 elmi laboratoriya. [[2002]]-ci ilə qədər akademiyanın kitabxanasında 235.000 material var idi. Milli musiqi alətlərinin tədqiqi və təmiri üçün emalatxana-laboratoriya. Klassik simli musiqi alətlərinin tədqiqi və təmiri üçün emalatxana-laboratoriya. Usta - Əliyev Zöhrab
 
== Rəhbərlik ==
Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin inkişafında əlamətdar hadisə [[1920]]-ci ilin may ayında olmuşdur. Bu tarixdə Musiqi texnikumunun bazasında YRMO-nun Bakı şöbəsinin Xalq Konservatoriyası yaradılır və az keçmədən, yəni oktyabr ayında Azərbaycan Dövlət Konservatoriyası adlandırılır.
Bakı Musiqi Akademiyasının rektoru məşhur azərbaycanlı pianoçu, professor [[Fərhad Bədəlbəyli|Fərhad Bədəlbəylidir]] ( [[1991]] - [[1991|ci]] ildən). Prorektor - Oktay Abaskuliev. Xarici tələbələrlə iş üzrə prorektor - [[Yeganə Axundova|Yegiana Axundova]] .
 
== Akademiya müəllimləri və işçiləri ==
Azərbaycanda peşəkar musiqi təhsilini qurmaq və kvalifikasiyalı peşəkar musiqi mütəxəssislərinin hazırlanması məqsədilə, Azərbaycan SSR-nin Narkomprosunun Kollegiyası tərəfindən konservatoriyanın nəzdində qısa müddətli "Şərq musiqisi" pedaqoji kursları yaradılır və o dövrün tanınmış xalq sənətkarlarından – [[Seyid Şuşinski]], Ələsgər Abdullayev, [[Hüseynqulu Sarabski]], pianoçu Xədicə Qaibova, tarzənlərdən – [[Qurban Pirimov]], Şirin Axundov, Həsən Əliyev və başqaları oxumaq üçün bu kurslara göndərilir. Narkomprosun qərarında müsəlman qadınlar üçün "Şərq musiqisi"pedaqoji kurslarının da açılması nəzərdə tutulmuşdur.
 
* [[Yusif Axundzadə|Yusif Evgenievich Axundzadə]] - [[Azərbaycan SSR xalq artisti|Azərbaycanın xalq artisti]], Müdafiə Nazirliyinin Azərbaycan Dövlət [[Yusif Axundzadə|Nəfəsli Orkestrasının]] rəhbəri, Akademiyanın məzunu.
[[Azərbaycan SSR]]-nin Mədəniyyət İdarəsinin rəhbəri tanınmış bəstəkar [[Müslüm Maqomayev (bəstəkar)|M. Maqomayev]] "Şərq musiqisi" fakültəsini Konservatoriyadan ayırıb ona müstəqil status vermək məqsədilə [[1922]]-ci ilin aprelin 22-də "Şərq Konservatoriyası"yaradılması haqqında əmr və göstəriş verir. Adı çəkilən Konservatoriyaya rəhbərlik Ü. Hacıbəyova tapşırılır. Lakin Narkomprosun Kollegiyasının qərarı ilə [[1922]]-ci il [[29 avqust]]da Azərbaycan Dövlət Türk Musiqi Texnikumu yaradılır və onu Musiqi texnikumu və ya Şərq Konservatoriyası adlandırırlar.
 
== Tarixi şəxsiyyətlər və müəllimlər ==
ADTMT-nun rəhbəri olan [[Üzeyir Hacıbəyov|Ü. Hacıbəyov]] dövrün tanınmış sənətkarlarını və Rusiyada tanınmış musiqi kadrlarını Bakıya dəvət etməklə Azərbaycanda peşəkar musiqiçilərin yetişdirilməsi üçün əlverişli şərait yaradır və milli musiqi təhsili sistemini mükəmməl şəkildə qurmağa nail olur.
 
* Semyon Leontyevich Bretanitsky ( [[25 noyabr]] ( [[7 dekabr|7 dekabr,]] köhnə məktəb), [[1886]], [[Odessa]] - [[7 yanvar]] [[1963]], [[Bakı]] ) - Sovet skripkaçısı. Tərbiyəçi. [[1927]] - [[1927|ci]] ildən bəri Akademiyanın professoru. Tələbə L. Auer .
Ü. Hacıbəyov Azərbaycanda qabaqcıl Qərb və rus musiqi nailiyyətlərinin milli musiqi təhsili sisteminə inteqrasiyasını təmin etməklə az bir zamanda milli musiqimizi təmsil edən görkəmli bəstəkarların, peşəkar ifaçıların, xanəndələrin yetişməsinə nail oldu.
* [[Elmira Abasova]] - [[1977|1977-]][[1992]]-ci illərdə rektor.
 
== Məşhur məzunlar ==
Azərbaycanda milli vokal sənətinin elmi-praktiki inkişafı vokal məktəbinin banisi [[Bülbül (müğənni)|Büibülün]] adıyla bağlıdır.
 
== Qalereya ==
Azərbaycan Vokal məktəbinin inkişafı milli vokal folklorunun toplanması və öyrənilməsi işi ilə sıx əlaqədardır. Bu məqsədlə [[1932]]-ci ildə Elmi-tədqiqat Musiqi Kabineti təsdiq edilir.
<center><gallery perrow="4" widths="170px" heights="140px">
Şəkil: Памятник Узеиру Гаджибекову в Баку.jpg|Akademiyanın qarşısında [[Узеир Гаджибеков|Üzeyir Hacıbəyovun]] abidəsi
Şəkil: Holl bma.JPG|Akademiya zalı
Şəkil: Bma konsert.jpg|Akademiyanın konsert salonu
</gallery></center>
 
== Həmçinin ==
Böyük Bülbülün təşəbbüsü ilə yaradıcılıq ekspedisiyaları təsdiq olunmuş və kabinetdə zəngin folklor materialları toplanmışdır. [[Zakir Bağırov]], [[Fikrət Əmirov]], [[Səid Rüstəmov]] və digər bəstəkarlar ekspedisiyalara cəlb olunaraq xalq mahnılarını toplamış və nota salmışlar.
 
* [[Bakının ali təhsil ocaqları|Bakı Universitetləri və Akademiyaları]]
[[1939]]-cu ildə Ü. Hacıbəyov Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının rektoru vəzifəsinə təyin olundu. Onun rəhbərliyi ilə xalq çalğı alətləri üçün proqramlar müzakirə olunmuş və qəbul edilmişdir. Xalq musiqimizin inkişafında əvəzsiz xidmətləri olan tarzənlər [[Əhməd Bakıxanov]], [[Əhsən Dadaşov]], [[Baba Salahov]], [[Bəhram Mansurov]], [[Ağası Məşədibəyov]], [[Səid Rüstəmov]] məktəbin layiqli nümayəndələridir.
* [[:Kateqoriya:Bakı Musiqi Akademiyasının müəllimləri|Kateqoriya: Bakı Konservatoriyasının müəllimləri]]
[[Şəkil:Bma konsert.jpg|thumb|250px|Bakı Musiqi Akademiyasında konsert]]
* [[:Kateqoriya:Bakı Musiqi Akademiyası|Bölmə: Bakı Konservatoriyası]]
 
== HaqqındaƏdəbiyyat ==
Ü.Hacıbəyov adına Bakı Musiqi Akademiyası ([[1995]]-ci ilə qədər Ü.Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyası) [[1921]]- ci ildə yaradılmışdır. Respublikamızın qocaman ali təhsil ocaqlarından olan konservatoriyanın təşkilində dahi bəstəkar Ü. Hacıbəyovun böyük xidmətləri olmuşdur. 20-ci illərdə konservatoriyanın 6 şöbəsi var idi: fortepiano, vokal, orkestr, nəzəriyyə, bəstəkarlıq və şərq şöbəsi [[1930]]-[[1970]]-ci illərdə
 
*
Konservatoriyada əsas baza kafedraları tam şəkildə formalaşmışdı: ixtisas fortepiano, azərbaycan xalq musiqisinin tarixi və nəzəriyyəsi, simli alətlər, nəfəs və zərb alətləri, vokal, bəstəkarlıq, musiqi tarixi, musiqi nəzəriyyəsi, xor dirijorluğu, xalq çalğı alətləri, kamera ansamblı. Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin inkişafında BMA-nın müstəsna rolu vardır. Müxtəlif illərdə akademiyada tanınmış musiqiçilər, bəstəkarlar, pedaqoqlar – Ü. Hacıbəyov, Bülbül, Ş.Məmmədova, B.Karaqiçeva, Q.Şaroyev, L.Rudolf, L.Rastrapoviç, Q.Qarayev, S.Hacıbəyov, C.Cahangirov, S.Rüstəmov, P.Brener, R.Atakişiyev, E.Səfərova və b. işləmişdir.
 
== Links ==
Hal-hazırda akademiyanın müəllimləri arasında C.Hacıyev, A.Məlikov, [[Tofiq Quliyev|T.Quliyev]], [[Xuraman Qasımova|X.Qasımova]], S.Ələsgərov, [[Xəyyam Mirzəzadə|X.Mirzəzadə]], [[Fərhad Bədəlbəyli|F.Bədəlbəyli]], [[Vasif Adıgözəlov|V.Adıgözəlov]], A.Rzayev, A.Babayev, R.Quliyev və başqa görkəmli musiqiçilər fəaliyyət göstərir. Hal-hazırda BMA-da 19 kafedranı birləşdirən 4 fakultə mövcuddur: fortepiano, ifaçılıq, tarix və nəzəriyyə, İAF. Təhsil Azərbaycan və rus dillərindədir.
[[Şəkil: Holl bma.JPG|thumb|250px|Bakı Musiqi Akademiyası xoll]]
 
* [http://musakademiya.musigi-dunya.az Bakı Musiqi Akademiyasının rəsmi saytı]{{ref-az}} <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на азербайджанском языке">)</span>{{ref-ru}} <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на русском языке">)</span>{{ref-en}} <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на английском языке">)</span>
BMA-nın nəzdində opera studiyası, onbirillik məktəb-studiya, kitabxana, səsyazma kabineti, tələbə elmi cəmiyyəti, iki elmi laboratoriya ("Qədim musiqi alətlərinin bərpası və təkmilləşməsi" və "Şifahi ənənəli Azərbaycan musiqisinin tədqiqi problemləri"), aspirantura şöbəsi, ixtisasartırma fakültəsi vardır. [[1991]]-ci ildən BMA-nın [[Şuşa]] filialı fəaliyyət göstərir. Akademiyada hal-hazırda 315 müəllim, o cümlədən 7 elmlər doktoru, 49 professor, 52 dosent, 58 elmlər namizədi işləyir. BMA-da Mülki Müdafiə kursu fəaliyyət göstərir. BMA zəmanəmizin bir çox ali musiqi təhsili ocaqları ilə səmərəli əlaqələr yaratmışdır. BMA-nın mə’zunları tə’yinatla Mədəniyyət və Təhsil Nazirliyi sisteminə göndərilir.
[[Kateqoriya:Stalinist memarlıq]]
 
[[Kateqoriya:Bakı Musiqi Akademiyası]]
== Məşhur məzunları ==
{| class="wikitable sortable"
|+
|-
! Adı, soyadı !! Məzun ili
|-
| [[Asəf Zeynallı]] || 1931
|-
| [[Tofiq Quliyev]] || 1936
|-
| [[Qara Qarayev]] || 1938
|-
| [[Fikrət Əmirov]] ||
|-
| [[Cövdət Hacıyev]] || 1938
|-
| [[Soltan Hacıbəyov]] ||
|-
| [[Vaqif Mustafazadə]] ||
|-
| [[Müslüm Maqomayev]] ||
|-
| [[Emin Sabitoğlu]] || 1956
|-
| [[Polad Bülbüloğlu]] || 1968
|-
| [[Flora Kərimova]] || 1971
|-
| [[Xuraman Qasımova]] || 1975
|-
| [[Azər Zeynalov]] || 1994
|-
| [[Fidan Hacıyeva]] || 1998
|-
| [[Nəzakət Teymurova]] || 1999
|-
| [[Samir Cəfərov]] || 2001
|}
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
== Mənbə ==
*[http://www.conservatory.az Azərbaycan Milli Konservatoriyası]
{{Üzeyir Hacıbəyov}}
{{Azərbaycandakı ali təhsil müəssisələri}}
{{Mikayıl Üseynovun layihələri}}
 
[[Kateqoriya:Bakı Musiqi Akademiyası| ]]
[[Kateqoriya:1922-ci ildə Azərbaycanda yarananlar]]
[[Kateqoriya:Azərbaycan konservatoriyaları]]