Vasif Allahverdiyev: Redaktələr arasındakı fərq

'''Vasif Kərim oğlu Allahverdiyev''' ({{DVTY}}) — Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi ([[2010]]), Azərbaycan Respublikasının xalq artisti ([[1919|2019]]), professor ([[2016]]), bəstəkat, pianuçu, tarzən, pedaqoq, prezident mükafatçısı ([[2018]]).

Vasif Kərim oğlu Allahverdiyev 16 oktyabr [[1963]]-cü il Naxçıvan şəhərində mühəndis ailəsində anadan olmuşdur. Vasifin atası Kərim Allahverdiyev mühəndis idi. İnşaatçı olduğu üçün sahəsi üzrə 60-70 ci illər Azərbaycan inşaat sektorunun dinamik artımında Kərim AllahverdiyevindəAllahverdiyevin də payı vardır. Kərim müəllimin, Gəncə aluminium zavodu, Qaradağ sement zavodu, Lənkəran konserv zavodu eləcədə Naxçıvan televiziya ötürücü mərkəzinin televiziya və radio yayım ötürücülərinin ötürücü antenalarının (teleqüllə) quraşdırılmasında yüksək xidmətləri olmuşdur. Kərim Allahverdiyev əməyinin qarşılığını alaraq, Heydər Əliyev tərəfindən əməkdar inşaatçı fəxri adına layiq görülmüşdür.

Vasif ilk musiqi təhsilini Sumqayıt şəhər 2 nömrəli uşaq musiqi məktəbində almışdır. Burada o, bu gün də ehtiramla xatırlayıb, minnətdar olduğu sevimli müəllimi Əlislam Aslanoğludan tarın sirlərini öyrənir. Qeyd etmək lazımdır ki, ilk dəfə tarda çalmağı ona dayısı Naxçıvan Muxtar Respublikasının tanınmış tarzəni, Azərbaycan Respublikasının əməkdar mədəniyyət işçisi Tağı TağıyevdənTağıyev öyrənmişöyrətmişdir və hər zaman gənc bəstəkara öz dəstəyini göstərmşdir. Tağı Tağıyev adı Allahverdiyevlər ailəsində təkcə qohumluq əlaqələrinə görə deyil, eyni zamanda bu şəxsiyyət, ailədə böyüyən iki gənc musiqiçilərmusiqiçinin Vasif, [[Ceyhun Allahverdiyev]]<nowiki/>lərin yaradıcılıq həyatında mühim və müstəsna yeri xidmətləri olmuş hər daim qürurla yada saldıqları ilk müllimləri kimi hörmətlə qəbul etdikləri ziyalıdır.

Məktəb illərində bir sıra müsabiqə və festivallara qatılmış dəfələrlə laureat adına layiq görülmüşdür. Təhsilini müvəffəqiyyətlə başa vuran Vasif, 1979 cu ildə Naxçıvan musiqi kollecinə daxil olur, burada bir il təhsil aldıqdan sonra təhsilini 1980 cil ildə Bakıda, Asəf Zeynallı adına musiqi texnikomunun tar ixtisasında davam etdirir. Texnikumda təhsil alan Vasif, fakultativ olaraq Vasif Adıgözəlovun sinifində bəstəkarlıqla məşğul olur. 1983 cü ildə buranı fərqlənmə ilə bitirən gənc musiqiçi helə həmin il, [[Üzeyir Hacıbəyov]] adına [[Azərbaycan Dövlət Konservatoriyası|Azərbatycan Dövlət Konservatoriyası]]<nowiki/>na daxil olur. Vasif, konseravotoriyada bəstəkarlıq üzrə hər zaman hörmətlə xatırladığı müəllimi Hacıbəyovlar nəslinin görkəmli nümayəndəsi olan bəstəkar [[İsmayıl Hacıbəyov]]<nowiki/>dan, tar ixtisası üzrə isə hırmətli müəllimi Afət Novruzovdan dərsi alır. Azərbaycan bəstəkarlıq məktəbinə nəzər saldıqda böyük əksəriyyət bəstəkarlarımız sənət kariyerasına tar ilə gəlmiş, lakin heç bir Azərbaycan bəstəkarı tar ixtisası üzrə ali təsil almamışdır. Vasif Allahverdiyev Azərbaycan bəstəkarları arasında ilk bəstəkardır ki, O, məhs tar ixtisası üzrə ilk ali təhsil almışdır. Vasif 1983 cü ildə Konservatoriyanın tar ixtisasına daxil olmuş, 1984-86 ci illərdə təhsilini yarımçıq qoyaraq hərbi xidmətə sovet ordusunun sıralarında qulluq etmişdir. 1986 cu ildə geri dönüb təhsili davam etdirmiş iki il sonra 1988 ci ildə bəstəkarlıq fakultəsinə keçid alır.alan Vasif, 1992 ci ildə bəstəkarlıq üzrə, 1994 cü ildə isə tar ixtisası üzrə başabu ali ocağı müvəffəqiyyətlə vurmuşdurbitirmişdir. Bəstəkarlıq üzrə təhsilini 1992 ci ildə başa vurub öz istəkli təyinatı ilə Naxçıvana ezam olunaraq orada müəllimlik fəaliyyətinə başlayaraq helə gəldiyi gündən nəzəriyyə şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışır. (eyni zamanda qiyabi olaraq tar ixtisası üzrə təhsilini bakıda davam etdirirmişdir.) Bəstəkar burada yaşadığı dövrdə yetişdirdiyi tələbələri ilə yanaşı özünündə yaradıcılıq yolunu cızır. Naxçıvan musiqi həyatına töhvələrini verməklə bərabər, burada o, tələbələrlə təkcə müəllimlik fəaliyyəti ilə deyil, həm də konsert tədbirlərin keçirilməsində də mühim xidmətlər göstərmişdir. Bu fəaliyyət heç də cavabsız qamayaraq, 1994 cü il Azərbaycan bəstəkarlar idarə heyətinin sədri [[Tofiq Quliyev]], Naxçıvan bəstəkarlar təşkilatının sədri [[Ramiz Mirişli]], ittifaqın katibi [[Ramiz Zöhrabov]] Naxçıvana gələrək, Naxçıvanda fəaliyyət göstərən bəstəkarlıq təşkilatının işi ilə yaxından tanış olmuş təşkil olunmuş konserti dinləmiş və Vasif Allahverdiyevi məsul katib vəzifəsinə layiq bildiyi üçün bu məsul vəzifəyə təyin etmiş məsul katib vəzifəsi kitabçasını Tofiq Quliyev şəxsən özü bəstəkara təqdim etmişdir.

Üzeyir Hacəbəyli tərəfindən təməli qoyulan Azərbaycan bəstəkarlıq məktəbinin bugün layiqli davamçıları olan bəstəkarlarımız, Azərbaycan mədəniyyəti tarixinə yeni yetişməkdə olan gənc musiqiçi bəstəkarlara Hacıbəyli yolunu layiqincə ötürərək professional musiqi mədəniyyətimizin inkişafında müstəsna xidmətlər göstərmişlər. Belə bəstəkarlar sırasında VasifinVasif AllahverdiyevAllahverdiyevin adı layiqincə yer alır. O, musiqi xəzinəmizə dəyərli əsərlər bəxş etməklə yanaşı pedaqoq kimi Azərbaycan professional musiqiçılərin yetişməsində xidmətlənixidmətlərini verməkdədir. Vasifin musiqisi mürəkkəb ideyalı, dərin şəfqəti, obrazlarının həyatılığı, emosional məna daşıyan, dərin və bitkin təfəkkürü müxtəlif musiqi alətləri ilə vermək bacarığı təkcə onun simfonik və kamera musiqisində deyil hətta mahnı janrındaki zənginliyi sanki simfoniyavari janrı qədər çətin kantrapunktludur. Bəstəkar yaradıcılığını hər daim çətinliklə bir sırada uzlaşdırmışdır. Onun qələmindən çıxan bütün notlar hər bir ölçüsü dinamikası ilə sanki biri birini dərin monumental rəngli forma gözəlliyilə əvəzləyir. Bəstəkarın hər bir əsəri silsilə formaları, eyni zamanda sondərəcədə cilalanmış, melodiyanın ifadəliliyi ilə cəzbedici axıcılığı dinləyici zövqünə əks səda verir. Üslubu musiqi dili zəngin və çoxcəhətlidir. Müraciyət etdiyi janrlar yaratdığı obrazlar aləmi öz müxtəlifliyi yeniliyi ilə fərqlənir. Musiqisindəki Azərbaycan xalq musiqisi ilə bağlılığı onun mahir tar ifaçılığından, muğamı dərindən bildiyindən qaynaqlanır. Yeni axtarışlara müasir səslənişlərə yeni tembr sonor meyarlara öncəki dövrlərdən fərqlənən, yalnız ən ənəviliklə sintez improvizasiyalara meyillilik yaradıcı potensialının bacarığını bir daha ortaya qoyur. Dövrün hər tələbinə cavab verən səsləyən, mövzulara ictimai siyasi proseslərin bəstəkar yaradıcılığına təsiri heç də yan keçməmişdir. Demək olarki Azərbaycan xalqının bütün ağrı acısını ehtiva edən hüzn günlərindən yara alan Qarabağ müharibəsi, qəhrəman şəhidlərin xatrəsi, şücaət qəhrəmanlığını tərənnüm edən nəaliyyətlərini bayram elşənliyini, Azərbaycan tarixində xidmətləri olmuş şəxslərə ithaf etmiş və bir sıra müxtəlif mövzu janrlara müraciət edən Vasif, bugün də yaradıcılığının yüksək zirvəsindədir.

Vasif Allahverdiyevin əsərlərində müxtəlif hisslər, mövzular rəngarəngliyi əsərlərinin hətta bənzərsizliyi ülvi məhəbbət, xoşbəxtlik, sevinc, mübarizə, azadlıq, dostluq, sədaqət, vətənpərvərlik kimi çox şaxəli mövzular bir birini əvəz edir. Mahnı janrı əksərən estrada üslubunda yazılır. Lakin Vasif mahnıları heç kimə bənzəməyən fərdi mahnı üslubu, dəsti xətti ilə sanki simfoniya forması ağırlığında tam hissəli simfonik orkestr alətlərinin palifonik ifasını canlandırır. Konsertlərin birində görkəmli bəstəkar [[Musa Mirzəyev]] kulisə gələrək müəllifi ürəkdən təbrik edir: " Siz burada 2 simfoniya təqdim etmisiniz, dinlədiyim əsərləriniz simfoniya təfəkküründə, simfoniya ağırlıq gücü olan mahnılardır" .. Başqa bir konserdə iştirak edən sevimli müəllimi və həm də kolleqası olan dünya şöhrətli, dahi bəstəkar [[Arif Məlikov]] da müəllifəmüəlliflərə *(Vasif Ceyhun Allahverdiyevlər) burada səslənmiş ifaların sanki simfonik orkestrin ifası olduğunu soruşduqdahiss elədim dedikdəda Vasif gülümsüyərək xeyrmüəlliminə müəllimtşəkkürünü ifadə edir ki, dinlədiyinizbu ifa olunan kamera orkestrinin müşaiəti idi cavabını verirolur. Buradan Vasif Allahverdiyevin təkcə gözəl bəstəkar deyil, sözün böyük ağırlığı ilə savadlı, bütün alətlərin xüsusiyyətini tembr ifa imkanlarını, norkestrləşməni, partitura, harmoniya və polifoniyanı dərin bilən musiqiçi olduğunu bir daha sübut edir. Bəstəkar həmçinin bir sıra xalq mahnılarını da səs və kamera orkestri üçün işləmişdir. Vasif yaradıcılığındakı ilklər hər daim davam edir. Beləki, ilk solo tar üçün yazdığı müəllimi İsmayıl Hacıbəyova həsr etdiyi " Qarabağ balladası" əsəri ilə adını bəstəkarlar sırasına birinci yazmağı layiqincə bacarır.

Bəstəkarın yaradıcılığı hər daim ifaçıların maraq dairəsində olmuş, aktuallığını qorumağı bacarışdır. Beləki, əsərləri dövrün hər tələbinə uyğunlaşmış, xalqın bütün kəsimlərinə istər siyasi baxışından istərsə sosiyal mənşəyindən asılı olmayan dinləyicinin ruhunu oxşamışdır. Professional musiqiçi kütləsi üçün sevilərək repertuarlarına daxil etdikləri sənət ünvanıdır Vasif əsərləri. Bu minvalla yaradıcılığı təkcə Azərbaycan dinləyici auditoriyası yox eyni zamanda xarici dövlətlərin səfirliklərində və hemçinin başqa başqa ölkələrin konsert salonlarında bu gün də sevilərək ifa olunur.

1989-cu ildə piano üçün Prelüdlər, 1990-cı ildə Simli kvartet, 1993-cü ildə piano üçün Variasiyalar (Disk şəklində buraxılıb), 1997-ci ildə İsmayıl Hacıbəyova həsr olunan  piano üçün “Sonatina”, 1998-ci ildə skripka və piano üçün pyes, 1999-cu ildə piano üçün “Uşaq pyesləri”,  2000-ci xalq çalğı alətləri orkestri üçün “Cəngi sədası”, 2003-cü ildə dahi bəstəkarımız Üzeyir Hacıbəyliyə ithaf olunan taxta nəfəsli kvartet və zərb alətləri üçün yazılmış “Muğamsayağı” (2009-cu ildə səslənib), 2003-cü ildə Arif Məlikovun 70 illiyinə həsr olunan fortepiano silsiləsi, 2005-ci ildə Simli orkestr üçün musiqi (Teymur Göyçayevə həsr olunub), 2005-ci ildə 4 səsli qarışıq xor və xalq çalğı alətləri orkestri üçün “Azərbaycan torpağıyam” odası (sözləri Zəlimxan Yaquba məxsusdur), 2006-cı ildə Heydər Əliyevə həsr olunan səs və kamera orkestri üçün “Sənsizlik” elegiyası (sözləri M.Heydərqızına aiddir), 2015-ci ildə piano üçün “Gənclik” süitası (qızı Türkan Allahverdiyevaya  həsr olunub), 2020-ci ildə solist, 4 səsli qarışıq xor və böyük simfonik orkestr üçün “Vətən torpağı” odası, marşlar  və s. yazdığı əsərlər buna parlaq misaldır. Vasif Allahverdiyev yaradıcılığında vokal musiqiyə də geniş yer verir. Onun səs və kamera orkestri üçün “Sənsizlik” elegiyası”, “Bəlkə görüşdük”, “Azərbaycan”, “Hara gedirsən”, “O yollar” (M.Heydərqızı) və s. vokal əsərləri dediklərimizə bariz nümunədir.