Heydər Əliyev Sarayı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
{{iş gedir}}
{{Tikili
| adı = Heydər Əliyev adına Respublika Sarayı
Sətir 28 ⟶ 29:
}}
 
'''Heydər Əliyev Sarayı''' — [[Heydər Əliyev|Ümummilli liderin]] adını daşıyan saray paytaxtımızın memarlıq simasında xüsusi yeri olan möhtəşəm məkan, həm də ölkənin baş səhnəsi, əsas konsert salonudur. İllər boyu ictimai-siyasi, mədəni kütləvi tədbirlərə ev sahibliyi edən, Azərbaycan xalqının həyatında önəmli hadisələri, tədbirləri səhnəsindən geniş tamaşaçı kütləsinə çatdıran saray bu gün də qaynar həyatını yaşayır. Heydər Əliyev Sarayının direktoru [[Ramil Qasımov (müğənni)|Ramil Qasımov]]dur.
'''Heydər Əliyev Sarayı''' — [[1972]]-ci il dekabrın 14-də qapılarını tamaşaçıların üzünə açmışdır. Həmin gün bu möhtəşəm Sarayın səhnəsində ilk böyük – qala konsert keçirilib. Konsertdə Respublikanın adlı-sanlı, görkəmli incəsənət ustaları iştirak ediblər. O zamandan Sarayının səhnəsində– [[Türkiyə]], [[Yuqoslaviya]], [[Çexoslovakiya]], [[İngiltərə]], [[Amerika Birləşmiş Ştatları|ABŞ]] kimi böyük ölkələrdən, [[SSRİ]]-nin bütün regionlarından incəsənət xadimləri çıxış ediblər. Artıq 30 ildir ki, ən mühüm Beynəlxalq əhəmiyyətli, Respublika miqyaslı, Dövlət səviyyəli ictimai–siyasi, mədəni–kütləvi tədbirlər Heydər Əliyev Sarayında keçirilir.
 
== Tarixi ==
Sarayının səhnəsində çıxış edən artistlərin şəkillərinin, fotoarxivindən düzəldilmiş fotoqaleriyasına girərək, keçirilmiş konsertlər haqda daha ətraflı məlumat ala bilərsiniz. Bu fotoşəkillərin çoxu eksklüzivdir və ilk dəfə olaraq nümayiş etdirilir.
XX əsrin ikinci yarısında Azərbaycanın paytaxtında yeni və maraqlı memarlıq abidələri ucaldılmağa başlandı. Akademik Milli Dram Teatrı, Gənc Tamaşaçılar Teatrı üçün yeni binalar inşa edildi. Kinoteatrlar, mədəniyyət sarayları şəbəkələri genişləndirildi. 1960-cı ildən Bakıda genişekranlı kinoteatr tikilməsi qərara alındı. Tikintiyə 1962-ci ildə başlanıldı. Bina dörd küçənin kəsişməsində layihələndirilmişdi. İlkin işlər görüldü və az müddət sonra iş dayandırıldı.
 
Ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin 1-ci hakimiyyəti dövründə ləngiyən və gecikdirilən bir çox tikinti işlərinə rəvac verildi. Ulu öndər genişekranlı kinoteatrın yarımçıq tikintisi ilə maraqlandı. Onun ləngimə səbəblərini araşdırdı. Vəziyyət ətraflı təhlil edildi və bu obyektin təhvil verilməsini təmin etmək üçün xüsusi komissiya yaradıldı. Yüksək peşakarlıq səriştəsi olan Əliş Ləmbəranski tikintiyə rəhbər təyin edildi. Binanın fəaliyyət məqsədi də dəyişdirildi və onun möhtəşəm Saray olması üçün layihədə müəyyən dəyişikliklər edildi.
Sarayın adı ilk öncə Lenin sarayı, sonra Respublika saray, 10 mart 2004-cü ildən isə Heydər Əliyev adına saray olub<ref>[http://e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&docid=5845&doctype=0 ''"Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əlirza oğlu Əliyevin xatirəsinin əbədiləşdirilməsi haqqında"'' Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 10 mart 2004-cü il tarixli, 38 nömrəli '''Fərmanı'''. '''e-qanun.az'''] {{az}}</ref>.
 
İllərlə ləngiyən Sarayın tikintisi məhz Ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin qayğısı nəticəsində 2 ilə başa çatdı. Yüksək peşəkarlıqla və növbəli iş sistemi ilə görülən işlər bəhrəsini verdi. Bu gün öz qurucusunun, Ulu öndərin adını daşıyan saray 11 dekabr 1972-ci ildə təhvil verildi. Əvvəlcə kino-konsert kompleksi kimi tikilən möhtəşəm bina Bakı şəhər dövlət Layihə İnstitutu tərəfindən layihələndirilib. Tikintinin baş memarları V.Şulqin və E.Melxisedokovdur. 1972-ci il dekabr ayının 14-də Saray öz qapılarını tamaşaçıların üzünə açdı. Açılış üçün çox böyük konsert proqramı hazırlanmışdı. Təntənəli konsert proqramı Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestrinin ifasında Üzeyir Hacıbəylinin “Koroğlu” operasının uvertürası ilə açıldı. Konsertdə Dövlət Rəqs Ansamblı, “Qaya” vokal kvarteti, SSRİ xalq artisti Hökümə Qurbanova, Zeynəb Xanlarova, Lütfiyar İmanov, Aşıq Pənah Pənahov və bir çox başqa incəsənət ustaları iştirak edirdilər. O tarixi gündən uzun illər keçsə də, bu gün Azərbaycan incəsənətinin nümayiş olunduğu əsas səhnə məhz Heydər Əliyev Sarayıdır. Bu səhnə bir çox möhtəşəm hadisələrə şahidlik edib. Ulu öndər Heydər Əliyev 1972 -2002-ci illər arasında bu gün onun adını daşıyan Sarayda keçirilən respublika, ittifaq və beynəlxalq əhəmiyyətli möhtəşəm tədbirlərdə daim iştirak edirdi. Sənətə, mədəniyyətə, iqtisadiyyata, respublikanın uğurlarına, el şənliklərinə həsr olunan tədbirlərin əksəriyyətində Heydər Əliyev müdrük çıxışları ilə yaddaşlara həkk olubdu. Xalqımızın böyük oğlu, ulu öndərin mədəniyyət sahəsinə olan sonsuz diqqəti və qayğısı bu saraya münasibətdə də hər zaman aydın nəzərə çarpıb. Elə bu səbəbdən də mədəniyyət ocaqları sırasında özünəməxsus yeri olan ölkənin mərkəzi konsert salonu öz qurucusu – ümummilli lider Heydər Əliyevin adını daşıyır. Nəhayət, bu möhtəşəm saray özünün ikinci həyatına ölkə başçısı cənab İlham Əliyevin diqqət və qayğısı ilə qədəm qoyub. Prezidentin müvafiq qərarı ilə yüksək səviyyədə əsaslı təmir-bərpa olunan saray ümumilikdə dövlətimizin mədəniyyətə, onun inkişafına göstərdiyi münasibətin bariz nümunəsidir.
Bunun nəticəsidir ki, bu gün paytaxt Bakımızın, ölkəmizin rəmzinə çevrilən bu konsert müəssisəsi özünün gözəlliyi və möhtəşəmliyi ilə dünyanın seçilən mədəniyyət məkanlarından birinə çevrilib. Məlumdur ki, Ulu Öndər 2-ci hakimiyyəti dövründə bu sarayda xalq qarşısında and içərək, Prezident kimi ilk nitqini söyləyib. Onun layiqli davamçısı cənab İlham Əliyev də ölkə başçısı seçilərkən xalqa məhz bu məkandan səslənib. Azərbaycan Respublikasının bir çox dövlət əhəmiyyətli tədbirləri də məhz Heydər Əliyev Sarayının ev sahibliyi ilə reallaşıb. Ulu öndərin təşəbbüsü və bilavasitə rəhbərliyi ilə dahi Nizaminin 840, Nəsiminin 600, M.F.Axundovun 170, H.Cavidin 100 illik yubileyləri keçirilmişdir. "Kitabi Dədə-Qorqud"un 1300 illiyi, M.Füzulinin 500 illiyi ilə bağlı tədbirlər Heydər Əliyev Sarayında keirilmişdir.
 
== Fəaliyyəti ==
Sarayın fəaliyyətini şərti olaraq iki hissəyə bölmək olar. 1972-2006-cı illərdəki fəaliyyət dövrü və əsaslı təmirdən, yenidənqurma işlərindən sonrakı dövr. Birinci dövrdə Azərbaycan Respublikasının böyük mədəni və siyasi-ictimai tədbirləri, ümumittifaq və beynəlxalq əhəmiyyətli tarixi toplantılar sarayda keçirilib. Ayrı-ayrı illərdə onun səhnəsində dünya şöhrətli sənətçilər çıxış etmişlər. Rusiyanın estrada ulduzlarından Tamara Sinyavskaya, Alla Puqaçova, İosif Kobzon, Arkadi Raykin, Layma Vaykule, Gennadi Xazanov, Vladimir Vinokur, Lev Leşşenko, Lüdmila Zıkina, gürcü Nani Breqvadze, Vaxtanq Kikabidze, türk sənətçiləri Emel Sayın, Ajda Pekkan, İbrahim Tatlısəs, Müşərrəf Akay, Mahsum Kırmızıgül, yunan Demis Russos, alman Tomas Anders, Özbəkistanın “Yalla” qrupu, çex Karel Qott və bir çox görkəmli sənət adamları sarayda möhtəşəm konsertlər veriblər. Moskvanın Satira, MXAT, Vaxtanqov kimi dünyaşöhrətli teatrları bu səhnədə tamaşalar göstəriblər. Bu siyahıya Azərbaycan sənətkarlarını əlavə etsək, mənzərə daha əzəmətli görünər. Rəşid Behbudov, Müslüm Maqomayev, Şövkət Ələkbərova, Sara Qədimova, Zehnəb Xanlarova, İslam Rzayev, Gülağa Məmmədov, Hacıbaba Bağırov, Anatolu Qəniyev, Flora Kərimova, İlhamə Quliyeva, Ağadadaş Ağayev və müxtəlif konsert qrupları, rəqs ansamblları, vokal dəstələri neçə-neçə əlvan proqramlı konsertlərini məhz Sarayda veriblər.
Təbii ki, sarayın səhnəsində keçirilən siyasi-ictimai tədbirlər həddindən artıq çoxdur. Azərbaycan Milli Teatrının 100 illiyi (31 may 1974-cü il), Sovet Ədəbiyyatı Günləri (8 oktyabr 1975-ci il), Azərbaycan Kommunist Partiyasının XXIX Qurultayı (29 noyabr 1976-cı il), Azərbaycanda Ukrayna Respublikasının Ədəbiyyat və İncəsənət günlərinin təntənəli açılışı (31 oktyabr 1976-cı il), Leninqrad Ədəbiyyatı və İncəsənəti Günləri (11 dekabr 1987-ci il), Azərbaycan Komsomolunun Qurultayı (6 mart 1987-ci il), Yeni Azərbaycan Partiyasının Qurultayı (20 və 21 dekabr 1999-cu il), Dünya Azərbaycanlılarının I Qurultayı (09-10 noyabr 2001-ci il), Dünya Azərbaycanlılarının II Qurultayı (16 mart 2006-cı il), VII Beynəlxalq “Şərq-Qərb” Kino Festivalı (2 oktyabr 2005-ci il), VIII Beynəlxalq “Şərq-Qərb” Kino Festivalı (4 sentyabr 2006-cı il) Rusiya Mədəniyyəti Günləri (12 iyun 2004-cü il və 1 iyun 2006-cı il)ç=ş Heydər Əliyev Sarayının ikinci dövr fəaliyyəti isə 2006-2008-ci illərdə aparılan əsaslı təmir və yenidənqurma işlərindən sonra başladı. İkinci dəfə böyük səs çoxluğu ilə Prezident seçilən İlham Əliyevin 24 oktyabr 2008-ci ildə andiçmə mərasimi Sarayda keçirildi. Heydər Əliyev Sarayının əsaslı təmir və yenidənqurma işlərindən sonra rəsmi açılışı isə SSRİ xalq artisti Zeynəb Xanlarovanın 2008-ci il 5 və 6 noyabrda keçirilən möhtəşəm solo konsertləri ilə oldu. Elə həmin vaxtdan Saray tam gücü ilə fəaliyyətə başladı. Bundan sonra səhnədə dünya şöhrətli fransız müğənnisi Toto Kotinionun, rus müğənniləri Vladimir Leontyevin, Vitasın, Rostropoviç adına II Beynəlxalq Musiqi Festivalının, Marinski Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının, məşhur gürcü kollektivi “Erisioni” Dövlət Mahnı Teatrının çıxışları olub. Türk müğənnisi Sərdar Ortac, hazırda Amerikada yaşayan soydaşımız, caz artisti Əzizə Mustafazadə, “Asiman” uşaq rəqs kollektivi, müxtəlif estrada artistlərimiz burada konsertlər veriblər. “Hökümdarın taleyi” və “Cavad xan” filmlərinin premyeraları Heydər Əliyev Sarayında nümayiş etdirilib.
 
Bir qədər əvvəl bütün texniki avadanlıq – səhnənin qalxıb enən döşəməsi, hər iki istiqamətdə hərəkət edən transpartör lenti, konsert proqramının daha yüksək səviyyədə keçirilməsi üçün [[Amerika Birləşmiş Ştatları|ABŞ]], [[Kanada]] və [[Yaponiya]]dan gətirilmiş müasir, dünya standartlarına uyğun işıq və səs texnikası qurulmuşdur.
 
== İstinadlar ==