Aşağı Bavariya: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə
vikiləşdirmə, tərtibat, vizual dəyişikliklər, kateqoriya, şablon, istinadlar, şəkil, təkmilləşdirmə, yeniləmə
Sətir 4:
'''Aşağı Bavariya''' ({{dil-de|Niederbayern}}, {{dil-en|Lower Bavaria}}) — [[Bavariya]] vilayətinin şərqində yerləşən inzibati dairə. [[Landshut]] şəhəri Aşağı Bavariyanın inzibati mərkəzidir. [[Almaniya]]nın Müstəqil Bavariya Freistaat Bayern əyalətinin yeddi inzibati dairəsindən biridir.
 
Aşağı Bavariya ölkənin şərqində yerləşir və şimalda [[Yuxarı Pfalts|Yuxarı Pfaltz]], şimal-şərqdə [[Çex Respublikası]] ( [[Cənubi Çexiya diyarı|Cənibi Çexiya Diyarı]], [[Plzen diyarı|Pızen Diyarı]]), cənub-şərqdə [[Yuxarı Avstriya]] ([[İnnfirtel|Innviertel]], [https://en.wikipedia.org/wiki/M%C3%BChlviertel Mühlviertel] ) və cənub-qərbdə [[Yuxarı Bavariya]] ilə həmsərhəddir. “Aşağı Bavariya” ifadəsi ilk dəfə 1255-ci ildə [[Bavariya]] dövlətinin bölünməsi ilə ortaya çıxmışdır. Aşağı Bavariya əvvəlcə daha böyük idi: O dövrdə [https://en.wikipedia.org/wiki/Chiemgau Xiemgau] və [https://en.wikipedia.org/wiki/Bad_Reichenhall Bad Reixenhall] bölgəsi də onun bir hissəsi idi.
Bavariya ilə həmsərhəddir. “Aşağı Bavariya” ifadəsi ilk dəfə 1255-ci ildə [[Bavariya]] dövlətinin bölünməsi ilə ortaya çıxmışdır. Aşağı Bavariya əvvəlcə daha böyük idi: O dövrdə Chiemgau və Bad Reichenhall bölgəsi də onun bir hissəsi idi.
 
Aşağı Bavariyanın adı [[Dunay]] üzərindəki nisbi mövqeyindən ([[Yuxarı Bavariya]]<nowiki/>dan aşağı) qaynaqlanır.
Sətir 16 ⟶ 15:
* Passau
* Ştraubing
 
<gallery widths="180" heights="140">
Şəkil:Landshut Altstadt 51.JPG|Landshutun mərkəzində yerləşən Martin Kilsəsi
Şəkil:Dreiflüsseeck-Passau-Aerial (P1140080E).jpg|İn və İlz çaylarının Dunay çayı ilə birləşdiyi Passau
Şəkil:Straubinger Stadtbild.jpg|Ştraubing
</gallery>
 
'''Şəhərlərətrafi regionlar'''
Sətir 45 ⟶ 50:
| 2019 | 1,244,169
}}
 
 
 
=== Aşağı Bavariyanın böyük şəhərləri ===
 
 
Bavariya Dövlət Statistika və Məlumat İşləmə İdarəsinin məlumatına görə 31 dekabr 2019-cu il tarixinə qədər Aşağı Bavariyanın ən böyük şəhərləri {{EWD|DE-BY}}:<ref>Bayerisches Landesamt für Statistik und Datenverarbeitung: [https://www.statistikdaten.bayern.de/genesis/online/logon ''Genesis – Online Datenbank: Bevölkerung: Gemeinden, Stichtage (letzten 6)'']. Online auf www.statistikdaten.bayern.de, abgerufen am 14.&nbsp;Januar 2021.</ref>
 
{| class="wikitable sortable"
|- class="hintergrundfarbe5"
! class="unsortable" | Yer
! Şəhər
! Region
! Əhali
! class="unsortable" | Şəkil
|-
| 1.
| [[Landshut]]
| ''Müstəqil idarə olunan şəhər''
| align="center" | {{nts|{{EWZ|DE|09261000}}}}
| [[Şəkil:Landshut 2009 033.jpg|100px]]
|-
| 2.
| [[Passau]]
| ''Müstəqil idarə olunan şəhər''
| align="center" | {{nts|{{EWZ|DE|09262000}}}}
| [[Şəkil:Passau Rathaus Dom.jpg|100px]]
|-
| 3.
| [[Ştraubing]]
| ''Müstəqil idarə olunan şəhər''
| align="center" | {{nts|{{EWZ|DE|09263000}}}}
| [[Şəkil:Straubinger Stadtbild.jpg|100px]]
|-
| 4.
| [[Deggendorf]]
| [[Region Deggendorf]]
| align="center" | {{nts|{{EWZ|DE|09271119}}}}
| [[Şəkil:City center of Deggendorf, Bavaria.jpg|100px]]
|-
| 5.
| [[Dingolfing]]
| [[Region Dingolfing-Landau]]
| align="center" | {{nts|{{EWZ|DE|09279112}}}}
| [[Datei:Dingolfing - Spitalplatz.jpg|100px]]
|-
| 6.
| [[Kelhaym]]
| [[Region Kelheim]]
| align="center" | {{nts|{{EWZ|DE|09273137}}}}
| [[Şəkil:Kelheim - Ludwigsplatz - Mariensäule - 01.jpg|100px]]
|-
| 7.
| [[Vilshofen an der Donau]]
| [[Region Passau]]
| align="center" | {{nts|{{EWZ|DE|09275154}}}}
| [[Şəkil:Aerials Bavaria 16.06.2006 10-30-39.jpg|100px]]
|-
| 8.
| [[Poking]]
| [[Region Passau]]
| align="center" | {{nts|{{EWZ|DE|09275141}}}}
|
|-
| 9.
| [[Mainburg]]
| [[Region Kelheim]]
| align="center" | {{nts|{{EWZ|DE|09273147}}}}
|[[Şəkil:Mainburg Zentrum 02.jpg|100px]]
|-
| 10.
| [[Neuştadt an der Donau|Neuştadt a.d.Donau]]
| [[Region Kelhaym]]
| align="center" | {{nts|{{EWZ|DE|09273152}}}}
|[[Şəkil:Neustadt Donau Herzog-Ludwig-Straße 02.jpg|100px]]
|}
 
== İqtisadiyyat ==
Bölgənin Ümumi Daxili Məhsulu (ÜDM) 2018-ci ildə Alman iqtisadi məhsulunun 1,4% -ni təşkil edən 48,5 milyard Avro idi. Alıcılıq qabiliyyəti üçün düzəldilmiş adambaşına düşən ÜDM, 36.100 € və ya eyni ildə AB27 ortalamasının 120%-i idi. Bir işçiyə düşən ÜDM, AB ortalamasının 100% -i idi.<ref>{{Cite web|url=https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/10474907/1-05032020-AP-EN.pdf/81807e19-e4c8-2e53-c98a-933f5bf30f58|title=Regional GDP per capita ranged from 30% to 263% of the EU average in 2018|website=Eurostat}}</ref>
 
== Əsas görməli yerlər ==
Keçmiş herzoq yaşayış yerləri [[Landshut]] və [[Ştraubing]] və barok episkop şəhər [[Passau]] yanında, [https://de.wikipedia.org/wiki/Befreiungshalle Befrayungshalle] və [https://de.wikipedia.org/wiki/Kloster_Weltenburg Weltenburg Abbey] ilə Kelhaym şəhəri əsas turistik yerlərə aiddir.
Mənzərəli turistik yerlərə Weltenburqdakı Donaudurxbrux və [https://www.arber.de/winter.html Böyük Arber dağı] ilə [https://de.wikipedia.org/wiki/Bayerischer_Wald Bavariya Meşəsi] daxil olmaqla [[Dunay]] çayı aiddir.
 
== Tarixi ==
Aşağı Bavariya Hersoqluğu ilk dəfə 1255-ci ildə [https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_XIII,_Duke_of_Bavaria knyaz Henri] tərəfindən yaradıldı, lakin o zaman mövcud ərazi ilə indiki ərazi arasında heç bir əlaqə yox idi.
1340-cı ildə birləşdikdən sonra, 1349-cu ildə Bavariya yenidən bölündü, daha sonra 1353-cü ildə Aşağı Bavariyada Bavariya-Ştraubing və Bavariya-Landshut yaradıldı. 1505-ci ildə Bavariya həmişəlik birləşdirildi.
 
İnzibati məqsədlər üçün Bavariya müxtləlif İdarəetmə (Rentämter) (çoxluq Rentämter,tək Rentamt) əyalətlərə bölündü. Aşağı Bavariya, Rentamt Landshut və Rentamt Ştraubingdən ibarət idi.
1805-ci ildə Müqəddəs Roma İmperiyasının dağılmasından sonra Bavariya Krallığı tamamilə yenidən formalaşdı və 1808-ci ildə 15 inzibati bölgəyə bölündü ({{dil-de|}}cəm Regierungsbezirke tək Regierungsbezirk.
 
Bu ərazilər, hətta sayları və əhalisi baxımından Fransız üslubda yaradıldı və əsas çaylarının adlarını aldılar. Sonrakı illərdə ərazi dəyişiklikləri (məsələn, Tirolun itkisi [İtaliya və Avstriyaya], Pfaltzın əlavə edilməsi) səbəbindən bölgələrin sayı 8-ə endirildi.Bunlardan biri [https://en.wikipedia.org/wiki/Lower_Danube_Circle Aşağı Dunay Bölgəsi] idi. 1837-ci ildə Bavariya Kralı I Lüdviq Bölgələrin adlarını tarixi ərazi adları ilə dəyişdirdi. Bura həm də sərhəd dəyişikliyi və ya ərazi mübadiləsi daxildir. Beləliklə Aşağı Dunay Bölgəsi, Aşağı Bavariyaya çevrildi. Əyalət paytaxtı Passaudan Isarkraisdan əlavə edilən Landshuta köçürüldü.
 
1 aprel 1932-ci ildə Aşağı Bavariya, Yuxarı Pfalts və Regensburg inzibati bölgələri, dövlət sadələşdirmə proqramı çərçivəsində Aşağı Bavariya və Yuxarı Pfalts regionu adi altinda Regensburq mərkəz olmaqla birləşdirildi. 1939-cu ildə Aşağı Bavariya-Yuxarı Pfaltz inzibati bölgəsi 1938-ci ildə [[Münhen sazişi|Münhen müqaviləsi]]nə qədər [[Çexoslovakiya]]ya aid olan ərazilər, 1945-ci ildə yenidən ayrılan Bergraixştain, Markt Ayzenştayn və Praxatitz bölgələrini əhatə edərək genişləndirildi. 1946-cı il Bavariya Konstitusiyasının (BV) qüvvəyə minməsi ilə inzibati bölgələr Maddə 185-ə görə 1932/33-cü illərdən əvvəl bərpa edildi
 
 
 
== İstinadlar ==
 
 
 
 
{{İstinad siyahısı}}
 
Sətir 52 ⟶ 157:
 
[[Kateqoriya:Bavariya]]
 
== Həmçinin bax ==
* [[https://az.wikipedia.org/wiki/Yuxar%C4%B1_Bavariya]]
* [[https://az.wikipedia.org/wiki/Bavariya]]