Adi nar: Redaktələr arasındakı fərq

[[Şəki]] rayonunda nardan iştah artırmaq üçün "nardaşa" adlanan şərbət [mürəbbə] hazırlanır. Bunun üçün [[vələs]] və ya [[Göyçay]] rayonunda "kəmşirin" sortlu [[gülövşə]] nar meyvəsinin dənələrini ayırıb onun şəkər şərbətində qaynadırlar. "Nardaşa"dan [[plov]], [[kabab]] və lüləkabab yeməklərində iştahartırıcı və tamverici kimi istifadə edirlər.

Azərbaycanda qədim zamanlardan mədəni nar növündən "[[narrub]]" şirəsi, cır nardan isə "[[narşərab]]" hazırlanır. "Narşərab" həzmetmə prosesinə kömək edir və sınqa xəstəliyinin müalicəsində yaxşı nəticə verir. "Narrub" isə zəifləmiş orqanizmi möhkəmləndirir, xəstənin ürəyini sərinləşdirir və susuzluğun qarşısını alır.

Xalq təbabətində şəkər xəstəliyi zamanı nardan təzə alınmış şirəni ürək yanğısını söndürən və susuzluğun qarşısını alan [[dərman]] kimi içirlər.

Nar qabıqlarını və çiçəklərini çay kimi dəmləyib, [[boğaz]] ağrılarında, [[angina]], [[diş]] ətinin iltihabı xəstəlikləri zamanı antiseptik qarqara dərmanı kimi istifadə edirlər. Baytarlıqda[[Baytar]]lıqda isə narın qabıqlarından yarasağaldıcı dərman kimi istifadə olunur. Bu məqsədlə qurudulmuş qabıqları xırdalayır, kül ilə qarışdırır, sonra atın belində yəhərin əmələ gətirdiyi yaraların üstünə səpirlər.

Narda 15% karbohidrat, 0,8% protein, [[B1]] və [[B2 vitaminləri]] ilə bərabər [[kalsium]], [[fosfor]] və [[dəmir]] var. Nar həmçinin [[dəniz]] tutmalarına qarşı da yaxşı təsir göstərir. Narı içindəki pərdə ilə birlikdə yedikdə [[mədə]] yarasını müalicə edir. Nar suyu böyrək və qaraciyər xəstəliklərində çox faydalıdır.

Nar suyu yüksək təzyiqin müalicəsində, ürək ağrılarında, [[babasil]] xəstəliyində faydalıdır. Nar suyu hərarəti götürür. Nar şirəsinin şərbəti sidikqovucu xassəyə malikdir. Şirəsini bədəndə [[revmatizm]] ağrıları olan nahiyələrə vurduqda ağrıları kəsir. Ürəkgetmə zamanı xəstəyə nar şərbəti içirilməlidir. Meyvəsi və qabıqları da yararlıdır. Çiçəyi bağırsaqdakı yara və iltihabı yaxşılaşdırır. Boyun tutulmasında nar çiçəyinin xəşili şəfavericidir. Qabığı çay kimi dəmlənib içildikdə mədə və [[bağırsaq]] xəstəliklərinə, ishal və dizenteriyaya[[dizenteriya]]ya qarşı olduqca faydalıdır.

[[Xayfa TexnionunTexnion]]un tədqiqatçılari aşkar ediblər ki,nar şirəsi şəkərli diabetdən əziyyət çəkənlər üçün əsl dərman ola bilər. [[Atherosclerosis]] jurnalinda dərc edilmiş tədqiqatın nəticələrinə görə 3 ay müddətində hər gün 180ml nar şirəsi içmiş pasientlərdə damarlarda aterosklerozun inkişaf riski əhəmiyyətli dərəcədə enmişdir. Ateroskleroz-diabetiklərin ölümünün əsas səbəbidir: mədəaltı vəzin çatmamazlığından əziyyet çəkənlərin 80%-i ondan tələfr olur.

Ən təəcüblüsü odur ki, nar şirəsinin tərkibində olan şəkər qanda şəkərin səviyyəsini qaldırmır—Texnionun tibb fakultəsinin professoru, tədqiqat qrupunun rəhbəri [[Mixael Aviram]] bunu xüsusi qeyd edir. Alimlər bunu başqa meyvələrdən fərqli olaraq, nar şirəsinin tərkibindəki şəkərin unikal antioksidantla bağlı olması ilə izah edirlər ki,bu da onu ateroskleroza qarşı preparata çevirir. Lakin qeyd etmək lazımdir,bu tədqiqatda yalnız 20 pasient iştirak etdiyinə görə nəticələrin yoxlanmağa və təsdiqə ehtiyaci vardır.

[[Amerika]] alimlərinin axırıncı tədqiqatları göstərdi ki, nar şirəsi kişi potensiyasına viaqradan pis təsir göstərmir.

Hesab edirlər ki, nar şirəsi qan dövranını gücləndirən natioksidantlarla zəngindir. O eyni ilə impotensiyanın müalicəsində istifaə olunan dərmanlar kimi azot oksidinin səviyyəsini yüksəldir, bu da qan damarlarının genişlənməsini sürətləndirir.

[[Kaliforniya]] universitetinin doktoru [[Kristofer Forest]] ereksiyanın pozğunluğundan əziyyət çəkənlərin müalicəsində nar şirəsinin böyük potensiala malik olduğunu söyləyir.

[[Ürək xəstəlikləri]] və [[prostat vəzinvəzi]]n xərçəngi[[xərçəng]]i riskini azaltmaq qabiliyyətinə görə nar meyvəsi artıq “super meyvə” hesab olunub. Alimlərin fikrinə görə digər meyvələr, çay və qırmızı şəraba nisbətən onun tərkibində daha çox antioksidant vardır.

Nar ağacının vətəni [[İran]] hesab olunur. Qədim zamanlardan Şərqdə[[Şərq]]də narı «bütün meyvələrin şahı» hesab olunur. Bu ola bilsin ki, «tac» forması yaradan kasayarpaqların məhz həmin orijinal formasına görədir. Hətta hesab olunur ki, məhz nar kralların baş geyimi olan tacı insanlara təlqin etmişdir.

Nar Yunanıstanda [[ər-arvadınarvad]]ın sadiqliyinin simvolu olmuşdur. Yunanlar hesab edirdilər ki, nar Dionisin qanından yaranmış, nar ağaclarında isə xüsusi nimfalar, royadlar yaşayır. Yunan əsatirində, nar dənələrini yeyən Persefona Aidin arvardı olur və iki ilin üçdə ikisini yeraltı səltənətdə qalır, Yer üzərində payış və qış olur…

Azərbaycan əfsanələrində isə deyilir ki, nar [[sevgi]] və [[ehtiras]] simvoludur. Sözlərlə sevgini bildirmək nəzakətli hesab olunmurdu. Gənc insanlar qızlara nar meyvələrini gətirməklə öz hisslərini bildirir və sevgilərini təklif edirdilər.

Nar şirəsi yüksək vitaminli[[vitamin]]li məhsuldur, buna görə də yorğunluq, [[qan]] azlığı, ateroskleroz, yayılmış yoluxmalar, [[bronxial astma]], [[angina]], radiasiya şüalanması zamanı qəbul etmək məsləhət görülür.

Nar şirəsi yolxucu xəstəliklərdən və əməliyyatlardan, [[böyrək]] sancıları və [[mədə-bağırsaq]] pozuntuları zamanı özünü bərpaedici vasitə kimi göstərmişdir.

[[Yuxu]] yozanlar iddia edirlər ki, əgər yuxuda nar görmüş olarsansa, bu sizin öz istedadınızı müdrikliklə istifadə edəcəyinizi göstərən işarədir.