Mirəsədulla Mirqasımov: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Rescuing 2 sources and tagging 2 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
|||
Sətir 39:
== Həyatı ==
Mir Əsədulla Mirqasımov [[17 noyabr]] 1883-cü ildə [[Bakı]] şəhərində ruhani seminariyasının müəllimi ailəsində anadan olmuşdur.<ref>http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=31402</ref> [[1908]]-ci ildə gimnaziyanı qurtarmışdır. Gimnaziyanın yuxarı siniflərində oxuyarkən o, ictimai fəaliyyətə başlamış, qəzet və jurnallara məqalələr yazmışdır. Bu məqalələrdə müəllif, əsasən, Şərq ölkələrində müsəlman qadınlarının acınacaqlı vəziyyəti məsələsindən bəhs etmişdir.<ref>http://xatai.libmks.az/home/1491-mir-zhsydulla-mirqasdmov.html{{Dead link|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>
[[1913]]-cü ildə [[Odessa]] şəhərində yerləşən Novorossiya İmperator Universitetinin<ref>http://www.muallim.edu.az/arxiv/2012/41/21.htm{{Dead link|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref> (hazırda İ.İ. Meçnikov adına Odessa Milli Universiteti<ref>[[İ.İ.Meçnikov adına Odessa Milli Universiteti]]</ref>) tibb fakültəsini bitirmişdir. 1916-cı ilədək Odessada həkim, 1916–1929 illərdə Bakıda hərbi lazaretdə, indiki Əzizbəyov adına 1 №-li doğum evində cərrah, Azərb. Dövlət Universitetinin tibb Fakültəsində dosent işləmişdir.<ref>Azərb. Sovet Ensiklopediyası. VI cild, Bakı-1982. səh. 588</ref>
[[1945]]-[[1947]]-ci illərdə Azərbaycan SSR EA-nın ilk Prezidenti olmuşdur.
Sətir 55:
1916 ildə əsaslı cərrah peşəsinə yiyələnən gənc Bakıya qayıdır. 1920 ildən etibarən Mir Əsədulla – Mixaylovsk xəstəxanası cərrahiyyə şöbəsinin ordinatoru, sonralar Azərbaycan Dövlət Universitetinə öncə prozektor, bir müddət sonra operativ cərrahiyyə və topoqrafik anatomiya kafedrasında ordinator vəzifəsində işləməyə dəvət edilir.
[[Azərbaycan]]da müasir tibb təhsilinin və elminin banilərindəndir. 1927-ci ildə Mirəsədulla Mirqasımov tədqiqatlarını birləşdirərək "Azərbaycanda sidik daşı xəstəliklərinin öyrənilməsinə dair materiallar" mövzusunda ilk dəfə doktorluq dissertasiyası müdafiə edir. M.Mirqasımov Azərbaycanda uroloji xəstəliklər üzrə doktorluq dissertasiyası müdafiə edən ilk milli mütəxəssis kimi səhiyyə tariximizdə özünə layiqli və əbədi yer tutub.<ref>{{cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=_nwpVv5vO-M |title=Музей медицины Азербайджана |author=CBC |date= 21.04.2016|work= |publisher=[http://www.youtube.com/ Youtube.com] |accessdate=2016-04-21 |language=ru }}</ref> İstedadlı alim müvəffəqiyyətlə müdafiə etdiyi doktorluq dissertasiyasının motivləri əsasında 1928-ci ildə monoqrafiya çap etdirib və indi də öz praktiki əhəmiyyətini, aktuallığını itirməmişdir.<ref>{{Cite web |title=Arxivlənmiş surət |url=http://www.xalqqazeti.com/az/news/education/40366 |access-date=2014-09-02 |archive-date=2014-08-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140808182921/http://xalqqazeti.com/az/news/education/40366 |url-status=dead }}</ref> Bununla da ilk azərbaycanlı alim-cərrah adına yiyələnir, tibbi cərrahiyyə elmi məktəbinin əsasını qoyur. 1929-cu ildə isə professor adını alır.<ref>http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=31402</ref> M. Mirqasımov Azərbaycan SSR EA-nın və Tibb Universitetinin təşkilatçılarından biri olmuş və 1945-ci ildə Azərb. SSR EA-nın həqiqi üzvü (akademik) seçilmişdir. 1919-1929-cu illərdə ADU-nun tibb fakültəsinin dosenti, [[1931]]-1958-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun hospital cərrahlıq kafedrasının (indi- I cərrahi xəstəliklər kafedrası)<ref>Azərbaycan Tibb Universiteti – 80. Bakı, 2010. səh. 24</ref> müdiri olmuşdur.
EA-nın təsisi cəmiyyətin əyani və nəzəri tələbatlarını, respublikada iqtisadiyyatın inkişafına, sürətlə inkişaf edən elm sahələrinin və elmi fikirləri istiqamətləndirən vahid elm ocağının fəaliyyət göstərməsi zərurətindən irəli gəlirdi. Namizədliyi irəli sürülən 41 nəfərdən 15-i respublika Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü (akademik) olaraq təsdiqləndi. İlk ümumi yiğincaqda Elmlər Akademiyasının prezidenti yekdilliklə M.Ə. Mirqasımov seçildi. Elə həmin yığıncaqda EA-nın Rəyasət Heyətinin tərkibi təsdiqləndi, akademiklər M.Ə. Mirqasımov, Ş.Ə. Əzizbəyov, H.N. Hüseynov, M.Ə. Qaşqay və Y.H. Məmmədəliyev Rəyasət heyətinin tərkibinə daxil oldular.<ref>Zemfira Hacıyeva. AMEA Prezidentləri. Şanlı yolun mərhələləri. Bakı, 2014, səh 24.</ref>
Sətir 61:
Azərbaycanda tibbi cərrahiyə elmi məktəbinin təşkilatçısıdır. Alimin elmi fəaliyyəti əsasən sidik daşı xəstəliklərini etiologiyası, klinikası və müalicəsinin öyrənilməsinə, irinli peritonitləri, [[anesteziologiya]], [[travmotologiya]], [[urologiya]] və cərrahlığın aktual məsələlərinə həsr olunmuşdur. Yüksək ixtisaslı kadrlar hazırlanmasında xidməti var. Cərrahlıq sahəsində Azərbaycan dilində yazılmış ilk dərsliyin müəllifidir.<ref>Azərb. Sovet Ensiklopediyası. VI cild, Bakı-1982. səh. 588</ref>
Azərbaycanın əməkdar elm xadimidir. Lenin ordeni, 2 Qırmızı Əmək Bayrağı ordeni, Qırmızı Ulduz ordeni və metallarla təltif edilmişdir. Ümumiyyətlə, 6 monoqrafiya və dərsliyi, 50 elmi əsəri nəşr olunmuşdur.<ref>{{Cite web |title=Arxivlənmiş surət |url=http://www.science.az/az/cat.php?fid=mirabdulla |access-date=2014-09-02 |archive-date=2014-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140806083545/http://science.az/az/cat.php?fid=mirabdulla |url-status=dead }}</ref>
== İstinadlar ==
| |||