Kapitalizm: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Teq: Əllə geri qaytarma
kRedaktənin izahı yoxdur
Teq: Geri qaytarıldı
Sətir 1:
{{Liberalizm sidebar}}
'''Kapitalizm''' — marksizmMarksizm nəzəriyyəsinə görə, ictimai quruluş, bəzi [[iqtisadiyyat|iqtisadçıların]] və [[siyasət|siyasətçilərin]] tarixi inkişafda ayırdığı ictimai-iqtisadi formasiya. Nəzəriyyə [[istehsal vasitələri]] üzərində xüsusi mülkiyyətə və muzdlu əməkdən istifadəyə əsaslanır. İzafi dəyərin mənimsənilməsi kapitalist istehsalın məqsədini və kapitalistlərin varlanmasını təmin edir.<ref>Колтуцкий В.И. [http://capitalist.org.ua/index.php/homme Капитализм.Профессия+робочее место.] Черкасы 2012 - с.102</ref> Burada əsas istehsal vasitələri muzdlu fəhlələr sinfini (proletariatı) istismar edən kapitalistlər sinfinin (burjuaziyanın) mülkiyyətidir. İstehsal olunmuş nemətlərin bölgüsü bazar vasitəsilə həyata keçirilir. Digər elmi nəzəriyyələr kapitalizmi başqa cür də təsvir edirlər (məsələn, azad sahibkarlıq, açıq rəqabət sistemi kimi). Kapitalizm dedikdə elə [[siyasi]], sosial və iqtisadi sistem başa düşülür ki, burada kapital aktivlərinin daxil olduğu mülkiyyətə xüsusi şəxslər sahibdirlər və onu idarə edirlər. Əmək isə əmək haqqı ilə alınır, resursların bölgüsü sərbəst qiymətlər mexanizmi vasitəsi ilə həyata keçirilir. Bazar mexanizminin istifadə dərəcəsini kapitalizmin müxtəlif formaları müəyyən edir. Kapitalizm - xüsusi mülkiyyət və azad rəqabətin hökm sürdüyü iqtisadi sistemdir. Daha çox [[Avropa]], [[ABŞ]], [[Yaponiya]], [[Avstraliya|Avstraliyada]] geniş inkişaf etmişdir. Kapitalizm termini digər iqtisadi termin - kapitaldan başlanğıc alır. Onun ilk əlamətləri [[Qədim Roma]]da müşahidə olunmuş və ticarətin, sənayeləşmənin, bank işinin təşəkkülü ilə XV əsrdə daha təzahürlü gerçəkliyə çevrilmişdir. XVII əsrin sənaye inqilabı kapitalist münasibətlərinin inkişafında yeni amil olmuşdur. Kapitalizm azad [[sahibkarlıq]] və yaxud “xalis kapitalizm” formasında daha çox XIX əsrdə [[Böyük Britaniya]] iqtisadiyyatında görünmüşdür. <ref name="a">{{kitab3
| müəllif = ZİYAD ƏLİABBAS oğlu SƏMƏDZADƏ
| başlıq = BÖYÜK İQTİSADİ ENSİKLOPEDİYA