Azərbaycan: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Geri qaytarıldı Vizual redaktor
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Geri qaytarıldı Vizual redaktor
Sətir 137:
XVIII əsrin sonunda Azərbaycan sülaləsi olan [[Qacarlar]] (1796–1925) İranda hakimiyyətə gəldilər.<ref>{{cite web|title=Наша история в лицах: незаслуженно забытый патриот Азербайджана - Аббас Мирза Каджар|url=http://www.1news.az/authors/oped/20110127111010161.html|website=www.1news.az|publisher=www.1news.az|accessdate=12 iyul 2017|archiveurl=http://www.1news.az/authors/oped/20110127111010161.html|archivedate=12 iyul 2017}}</ref> Qacarlar vaxtı ilə onların ulu babaları qaraqoyunluların, ağqoyunluların, səfəvilərin və nəhayət, Nadir şah Əfşarın hakimiyyəti altında olmuş bütün əraziləri, o cümlədən Azərbaycan xanlıqlarını yenidən mərkəzi hakimiyyətə tabe etmək siyasəti yeritməyə başladılar. Beləliklə, Qacarlarla Cənubi Qafqazı işğal etməyə çalışan [[Çar Rusiyası]] arasında uzun sürən müharibələr dövrü başlandı.<ref name="shumer"/>
 
Azərbaycan iki böyük dövlət arasında qanlı müharibələr meydanına çevrildi.<ref name="shumer"/> [[Gülüstan müqaviləsi|Gülüstan]] (1813) və [[Türkmənçay müqaviləsi|Türkmənçay]] (1828) müqavilələrinə əsasən Şimali Azərbaycan Qacar-Iran imperisinanimperiyasınan arlirdi və Cənubi Azərbaycan isə qacarların idarə etdiyi [[İran]] dovlatinde qatıldı.<ref name="shumer"/> Beləliklə, Azərbaycanın bundan sonrakı tarixində yeni siyasi-coğrafi anlayışlar meydana gəldi: "Şimali Azərbaycan" (və ya "Rusiya Azərbaycanı") və "[[Cənubi Azərbaycan]]" (və ya "İran Azərbaycanı").<ref name="shumer"/>
 
Rusiya Cənubi Qafqazda özünə dayaq yaratmaq üçün işğal etdiyi Azərbaycan torpaqlarına, xüsusən Qarabağın dağlıq rayonlarına, keçmiş İrəvan və Naxçıvan xanlıqlarının ərazisinə qonşu ölkələrdən kütləvi surətdə erməni əhalisi köçürdü.<ref name="shumer"/> Türkiyə ilə həmsərhəd olan Qərbi Azərbaycan torpaqlarında — keçmiş İrəvan, Naxçıvan xanlıqlarının ərazisində süni surətdə və xüsusi məqsədlə "Erməni vilayəti" yaradıldı.<ref name="shumer"/> Bununla, Azərbaycan torpaqlarında gələcək erməni dövlətinin əsası qoyuldu.<ref name="shumer"/> Bundan əlavə, Rusiya 1836-cı ildə müstəqil Alban kilsəsini ləğv etdi və onu [[Erməni Həvari kilsəsi]]nin tabeçiliyinə verdi.<ref name="shumer"/> Bununla da Azərbaycanın qədim əhalisi olan xristian albanların qriqorianlaşdırılmasına və erməniləşdirilməsinə daha əlverişli şərait yaradıldı.<ref name="shumer"/> Ermənilərin azərbaycanlılara qarşı yeni ərazi iddialarının əsası qoyuldu.<ref name="shumer"/> Bütün bunlarla kifayətlənməyən [[Çar Rusiyası]] erməniləri silahlandıraraq türk-müsəlman əhali üzərinə qaldırdı və azərbaycanlılara qarşı kütləvi qırğınlar törədilməsinə başlandı. Bununla azərbaycanlılara və Cənubi Qafqazın bütün türk-müsəlman əhalisinə qarşı soyqırımları dövrü başlandı.<ref name="shumer"/>