Stokholm sindromu: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
k #Məzmunun birinci sətrinə, Stokholm sindromunun formalaşdığı hallar başlığının nişanlanmış siyahısının yeddinci cümləsinə, birinci sətrin birici cümləsinə düzəliş, ikinci sətrin ikinci cümləsinə keçid, Maraqlı faktlar başlığının işanlanmış siyahısının ikinci, beşinci, səkkizinci sətrinə və Daxil edilmə şablonuna düzəliş,
Sətir 1:
'''Stokholm sindromu''' ({{Dil-en|Stockholm Syndrome}}) — populyar psixologiyaya aid termin olaraq insan oğurluğu və ya zorakılıq tətbiqi və ya belə zorakılıq tətbiqi hədəsihadisəsi zamanı qurbanla aqressor arasında yaranan birtərəfli və ya qarşılıqlı simpatiyanı <ref name="На переговоры идет сильный">[http://www.pravdabeslana.ru/dolnik.htm На переговоры идет сильный]</ref>, müdafiə-təhtəlşüur xarakterli travmatik əlaqəni <ref>[http://selen11.narod.ru/syndrome.htm Стокгольмский синдром: История, причины, ориентация]</ref> təsvir edir.
 
Güclü şokun təsiri altında girovlar onları girov götürən şəxslərə təəssübkeşlik etməyə, onların hərəkətlərinə bəraət qazandırmağa və son nəticədə özlərini onlarla eyniləşdirməyə başlayırlar, onların ideyalarını qəbul edirlər və özlərinin “ümumi” məqsəd naminə qurban verilmələrini zəruri hesab edirlər.
Sətir 30:
* Siyasi qrupların və dini sektaların daxilində şəxsiyyətlərarası avtoritar münasibətlərin inkişaf etməsi;
* Milli adətlərin həyata keçirilməsi (məsələn, qız qaçırma);
* İnsanların qul kimi işlədilməişlədilməsi, şantaj və ya pul alınması üçün oğurlanması;
* Ailədaxili, məişət və ya seksual zorakılıq zamanı.
 
Tədqiqatçılar güman edirlər ki, Stokholm sindromu əslində psixoloji paradoks, pozuntu və ya sindrom deyildirdeyil və əslində insanın psixikaya travma yetirən hadisəyə normal reaksiyasıdır <ref name="julianhermida.com"/><ref name="Slatkin"/>. Stokholm sindromu ruhi xəstəliklərin təsnifatının beynəlxalq sistemlərinin heç birinə daxil edilməmişdiredilməyib<ref>[http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1600-0447.2007.01112.x/abstract?systemMessage=Online+Library+is+experiencing+intermittent+brief+disruptions+when+loading+some+pages+-+this+is+currently+under+investigation ‘Stockholm syndrome’: psychiatric diagnosis or urban myth?.] M. Namnyak, N. Tufton, R. Szekely, M. Toal, S. Worboys, E. L. Sampson — Acta Psychiatrica Scandinavica, Volume 117, Issue 1, pages 4-11, January 2008.</ref>.
 
Tədqiqatlar onu göstərir ki, Stokholm sindromuna nadir hallarda rast gəlinir. [[Federal Təhqiqat Bürosu|FTB]]-nun məlumatlarına görə, binada girov götürülmə ilə bağlı 1200-ə yaxın halın ancaq 8%-də Stokholm sindromuna rast gəlinmişdirgəlinib <ref>{{Citation | url = http://books.google.com/books?id=0lAFwAgNdxMC&pg=PA289 = Курт Бартол Психология криминального поведения. 2004. isbn=9785938781054, стр.289| }}.</ref>. Lakin, başqa bir tədqiqatda deyilir ki, 4700 cinayət hadisəsinin təhlili zamanı qurbanların 27%-də bu və ya digər şəkildə Stokholm sindromuna rast gəlinirdi<ref name="FBI Law Enforcement Bulletin">FBI Law Enforcement Bulletin'', №7, 2007</ref>.
 
== Maraqlı faktlar ==
* Hələ [[1936]]-cı ildə Stokholm sindromunun əsasında duran psixoloji müdafiə mexanizmini ilk dəfə Anna Freyd təsvir etmişdi və o dövrdə bu mexanizmi “özünü aqressorla eyniləşdirmə” adlandırmışdılar<ref name="yurpsy.com"/>.
* Stokholm sindromuna əks situasiya, yəni girov götürənlərdə qurbana qarşı simpatiya yarandığı üçün qurbanın azad edilməsi “[[Lima sindromu]]” adlanır və bu anlayış [[1996]]-cı ilin dekabrında [[Lima]]da “Tupak Amaru Şakur adına inqilabi hərəkat” qruplaşması tərəfindən törədilən hadisələrlə bağlı yaranmışdıryaranıb<ref>[http://www.rate1.com.ua/obshchestvo/medicina/1672/ 10 странных психических феноменов]</ref>.
* Danışıqlar aparılması ilə məşğul olan ekspertlərdən biri Adam Dolnik hesab edir ki, girov götürülmə ilə bağlı cinayət baş verdikdə polislə cinayətkarlar arasında danışıqlar aparan şəxs istənilən üsullarla Stokholm sindromunun formalaşmasına dəstək verməlidir. Çünki bu halda, girov götürülən şəxsin cinayətkar tərəfindən öldürülməmə ehtimalı yüksəlir <ref name="На переговоры идет сильный"/>.
* Stokholm sindromuna Lavrenyevin “Qırx birinci”, [[Jerar Depardye]] və [[Pyer Rişar]]ın çəkildiyi “Qaçanlar” və [[Brüs Uillis]]in “Məğlubedilməz” filmlərində (sonuncu filmdə o səhvən “Helsinki sindromu” adlandırılır) rast gəlmək olar.
* “Muse” qrupunun “Absolution” albomunda “Stockholm Syndrome” adlı mahnı var <ref>[http://www.youtube.com/watch?v=gXN9acC9edU Muse - Stockholm Syndrome]</ref>.
* Milyonlarla Şimali Koreyalının vəfat edən [[Kim Çen İr]] üçün ağlamağını “Dövlət səviyyəsində Stokholm sindromu” adlandırmışdılar<ref>{{Citation | url = http://www.inopressa.ru/article/20Dec2011/inotheme/kim_korea.html = Северная Корея: загадка с невеселыми ответами| }}.</ref>.
* [[Mark Tven]]in “[[Haklberi Finnin macəraları]]” romanında Tomun banda qurmaq təklifi ilə bağlı epizodda Stokholm sindromunun mexanizmini təsvir edən epizod var<ref>{{Citation | url = http://www.e-reading.ws/chapter.php/125860/45/Tven_-_Priklyucheniya_Toma_Soiiera._Priklyucheniya_Gekl%27berri_Finna.html = Страшная клятва нашей шайки| }}.</ref>:
{{sitatın əvvəli}}
- ...Bura bax, biz qadınları da öldürəcəyikmi?
 
- Ben Rocers, mən kəmsavad olsaydım susardım. Qadınları öldürmək! Kitablarda bu barədə heç nə yazılmayıbsa, bu nəyə lazımdır? Onları mağaraya gətirirsən, onlarla mümkün qədər nəzakətlə davranırsan və onlar da yavaş-yavaş sənə vurulurlar və evə qayıtmaq istəmirlər.{{sitatın sonu}}
*[[Artur Heyli]]nin “Axşam xəbərləri” kitabında girovluqda olmuş Cessika Stoun öz qaynatasına və oğluna Stokholm sindromu haqqında danışır.
{{sitatın əvvəli}}
- ...Bura bax, biz qadınları da öldürəcəyikmiöldürəcəyik?
 
- Ben Rocers, mən kəmsavad olsaydım susardım. Qadınları öldürmək! Kitablarda bu barədə heç nə yazılmayıbsa, bu nəyə lazımdır? Onları mağaraya gətirirsən, onlarla mümkün qədər nəzakətlə davranırsan və onlar da yavaş-yavaş sənə vurulurlar və evə qayıtmaq istəmirlər.{{sitatın sonu}}
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı|2}}