Xacə Abdullah Ənsari: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Şəxs şablonu qaydaya salınır
Sətir 28:
}}
 
'''Xacə Abdullah bin Əbu Mənsur Məhəmməd Ənsari''' ([[4 may]] [[1006]]-[[81006–8 mart]] [[1089]]) — Məşhur təsəvvuf alimi.
 
== Həyatı ==
Məşhur təsəvvuf xadimi Xacə Abdullah Ənsari [[1006]]-cı ildə [[Herat]]ın Kuhəndiz qalasında doğulmuşdur. O, Həzrət [[Məhəmməd Peyğəmbər]]in (s) şərəfli səhabəsi [[Əbu Əyyub Ənsari]]nin nəslindən idi. Xacə Abdullah Ənsari şəriət elmlərini də mükəmməl bilirdi; buna görə ona [[Şeyxülislam]] ləqəbi verilmişdi. Ənsarinin rəvan üsubda qələmə aldığı irfani əsərləri, saf ilahi eşqlə dolu olan münacatları məşhurdur. Ən tanınmış kitabları "Mənazilus-sairin" və Qurani-Kərim təfsiridir.
 
Təsəvvüf düşüncəsindəki tərbiyənin işləndiyi, dərinləşdiyi və xalqa təqdim edildiyi təkyəyə, zaviyə, xanəgah və dərgah kimi adlar da verilmişdir. İlk təkyənin [[Rəmlə]]də (Hicri IV əsrdə) Xacə Abdullah Ənsari tərəfindən yaradılmasından qısa bir müddət keçmiş hər tərəfdə yayılan və daha sonra qurulan Müsəlman dövlətlərin quruluş fəaliyyətlərində olan təkyələr, Türklərin Anadoluya daxil olub oraya yerləşməsində də böyük rol oynadılar. <ref>M. Ağdağ, “Türkiyənin"Türkiyənin İqtisadi və İ. Tarixi”Tarixi" İstanbul-1974. I, 38. </ref>
Məşhur təsəvvuf xadimi Xacə Abdullah Ənsari [[1006]]-cı ildə [[Herat]]ın Kuhəndiz qalasında doğulmuşdur. O, Həzrət [[Məhəmməd Peyğəmbər]]in (s) şərəfli səhabəsi [[Əbu Əyyub Ənsari]]nin nəslindən idi. Xacə Abdullah Ənsari şəriət elmlərini də mükəmməl bilirdi; buna görə ona [[Şeyxülislam]] ləqəbi verilmişdi. Ənsarinin rəvan üsubda qələmə aldığı irfani əsərləri, saf ilahi eşqlə dolu olan münacatları məşhurdur. Ən tanınmış kitabları "Mənazilus-sairin" və Qurani-Kərim təfsiridir.
 
Təsəvvüf düşüncəsindəki tərbiyənin işləndiyi, dərinləşdiyi və xalqa təqdim edildiyi təkyəyə, zaviyə, xanəgah və dərgah kimi adlar da verilmişdir. İlk təkyənin [[Rəmlə]]də (Hicri IV əsrdə) Xacə Abdullah Ənsari tərəfindən yaradılmasından qısa bir müddət keçmiş hər tərəfdə yayılan və daha sonra qurulan Müsəlman dövlətlərin quruluş fəaliyyətlərində olan təkyələr, Türklərin Anadoluya daxil olub oraya yerləşməsində də böyük rol oynadılar. <ref>M. Ağdağ, “Türkiyənin İqtisadi və İ. Tarixi” İstanbul-1974. I, 38. </ref>
 
[[Şəkil:Herat Ansari tomb.jpg|thumb|Xacə Abdullah Ənsarinin [[Herat]]dakı türbəsi]]
 
== Soyu və Firəngi Mahal məktəbi ==
 
Əbu İsmayıl Xacə Abdullah Ənsari ibn Əbu Mənsur Bəlxi bin Cəfər bin Əbu Mü'əz bin Məhəmməd bin Əhməd bin Cəfər bin Əbu Mənsur əl-Təəbi'i bin Əbu Əyyub əl-Ənsari.
 
Xacə Abdullah əl-Ənsarinin törəmələrindən bəziləri Hindistana köçmüş və İslam düşüncəsi, maarif və sufizmin orada yayılmasını təmin etmişlər. Soyundan gələn ən ünlü şəxsiyyətlərdən biri "Qutb-ül Aləm" ləqəbiylə tanınan [[Şeyx Xacə Əlaəddin Ənsari]]dir. Məhdum Nizamüddin Ənsari və ''Qütb Şahid'' [[Molla Qütbüddin Ənsari]] bunlardan bir başqalarıdır.
 
[[Molla Qütbüddin Ənsari]]nin soyundan gələn ''Şahid'' ünlü [[Firəngi Mahal]] məktəbini qurmuşdur.
 
== Farsca kitabları ==
* Munajat Namah ({{lang-fa|مناجات نامه}})
 
* Munajat Namah ({{lang-fa|مناجات نامه}})
* Nasayeh ({{lang-fa|نصایح}})
* Zad-ul Arefeen ({{lang-fa| زاد االعالرفین}})
Sətir 58 ⟶ 55:
* Resala-é Del o Jan ({{lang-fa|رساله دل و جان}})
* Resala-é Waredat ({{lang-fa|رساله واردات}})
* Sad Maidan ({{lang-fa|صد میدان}})
* Resala Manaqib Imam Ahmad bin Hanbal
 
Sətir 72 ⟶ 69:
 
== Avropa dillərində ==
* A. G. Ravân Farhâdi, Abdullah Ansari of Herat-An Early Sufi Master, Curzon Press, 1996
* Jogendra Sing, The Invocations of Shaikh Abdullâh Ansârî, London, 1939
* L.Morris ve R. Sarfeh, Munâjât: The Intimate Prayers of Khwâjah Abd Allah Ansârî, New York, 1975
* Wheeler M. Thackston, Kwâja Abdullah Ansârî: Intimate Conversations, New York, 1978
* Kwadja Abdullah Ansârî Mystique Hanbalite, Beyrut 1965
* Hundred fields between man and God (Sad Meydan), çev. Münir Ahmed, Lahor, 1983
* Chemin de Dieu, Paris, 1988
 
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
<references/>
 
== Xarici keçidlər ==