17:32, 9 yanvar 2021 tarixindəki versiya redaktə Babək Akifoğlu (müzakirə \| töhfələr) Təcrübəli istifadəçilər, Səhifə addəyişdiriciləri, Patrullar, Rolbakerlər 76.813 redaktə k 188.253.225.94 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Sura Shukurlu tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu. Teq: Geri qaytarma ← Əvvəlki redaktə		11:42, 3 mart 2021 tarixindəki versiya redaktə əvvəlki halına qaytar Cəmil Tağıyev (müzakirə \| töhfələr) Təcrübəli istifadəçilər 909 redaktə k →‎Çayları və onların hidroloji rejiminin əsas xüsusiyyətləri Teq: Vizual redaktor Sonrakı redaktə →
Sətir 39: Son dövrlərə qədər bir sıra tədqiqatçılar belə hesab edirlər ki, Orta Asiyanın, o cümlədən də Tyan-Şanın çaylarının qidalanmasında əsas rolu müasir buzlaqlar oynayır. V.İ.Şultsun (1956, 1958) apardığı tədqiqatların nəticəsi bu fikrin düzgün olmadığını göstərir. Şübhəsiz ki, müəllifin düzgün olaraq göstərdiyi kimi hövzələrində buzlaqların geniş yayıldığı çayların qidalanmasında buzlaqların rolu böyük ehtiyac duyulan yayın ikinci yarısında artır. Tyan-Şan çaylarının qidalanmasında qar və buzlaqlarla yanaşı əksərən yazda və payızda düşən yağış suları da mühüm rol oynayır. Lakin yağış suları səthdən tez buxarlandığından və bitki örtüyü vasitəsiylə transprasiya olduğundan onların çayların qidalanmasında rolu daha azdır. Təbiidir ki, dağ çaylarının sutoplayıcısı ancaq mütləq yüksəklikləri əhatə etdikcə, onların qidalanmasında yağış sularının payı artır. Lakin sutoplayıcılarının ancaq dağlarda yerləşən çaylarda belə yağış suları ilə qidalanma onların ümumi axımının 10-15 dən artıq leyildir. Onu da göstərmək lazımdır ki, Tyan-Şan çaylarının bir çoxunun maksimal sərfinin formalaşmasında sellərin və daşqınların yaranmasında qısa müddətli leysan yağışların ~~əhamiyyati~~əhəmiyyəti böyükdür. Qış mövsümündə çayların əsas qida mənbəyini yeraltı sular təşkil edir. Sətir 47: üstünlük təşkil edir. Çoxlu inkişaf edə bilən kiçik çaylar xalq arasında qarasu adlanır. Belə kiçik çaylar (qarasular) Qaraqoyun dərəsində, Orta Narın çökməsində və Qırğızıstanın dağlarının şimal ~~yamacınnın~~yamacının dağətəyi hissəsində çox yayılmışdır. Sətir 65: Tyan-Şan dağ sistemi uzun və mürəkkəb geoloji inkişaf yolu keçib tektonik hərəkətlərlə müxtəlif yüksəkliyə qaldırıldığından relyefin şaquli zonallığı yaranmışdır. ~~Buda~~Bu da öz növbəsində mövcud qurşaqlar üzrə torpaq örtüyünün müxtələfliyini yaratmışdır. Ərazinin torpaq örtüyü öz xüsusiyyətlərinə görə Orta Asiya və Mərkəzi Qazaxıstan torpaq - Sətir 71: Tyan-Şan materik daxili səhralar zonasının orta hissəsində yerləşdiyindən və bura üçün iqlimin ~~qupaqlığı~~quraqlığı səciyyəvi olduğundan onun torpaq örtüyü ilə (həmçinin bitki örtüyü ilə), Monqolustanın, Şərqi Pamirin, Tibetin və eləcə də Aral və Balxaş boyunun torpaq örtüyü arasında Sətir 84: yanaşı səhralar fraqmentlər şəklində bəzi sahədə 2000 m - dən (Qərbi İssık - Kulda, [[Narın çayı]] dərəsində) yuxarı qalxa bilər. Bu zona üçün karbonatlı ~~suxurlar~~süxurlar üzərində inkişaf edən boz torpaqlar xarakterikdir. Relyefin mütləq yüksəkliyinin artması istiqamətində boz - qonur

Tyanşan: Redaktələr arasındakı fərq