Diplomat: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
{{digər məna|Diplomat (dəqiqləşdirmə)}}
[[Şəkil:Azerbaijani delegation in Paris.jpg|thumb| [[Paris Sülh Konfransı]]nda iştirak edən [[Azərbaycan]] diplomatları. [[Paris]]. Hôtel Claridge. 1919]]
[[Diplomat]] [[peşə]]sinin yaranması XV əsrdə daimi missiyaların yaranması dövrünə, [[Avropa]]da geniş yayılması isə [[1648]]-ci ilin '''Vestfal''' [[müqavilə]]lərindən sonrakı dövrə təsadüf edir.
Diplomatik vəzifələrə diplomat qarşısında qoyulan yüksək tələblərə cavab verməyən insanların yiyələnməsi hallarına [[tarix]]də heç də az rast gəlinmir. Buna görə hərdən ironiya və hətta xoşagəlməz stereotiplər yaranır. Bir çoxları {Henri Uotson}un «''diplomat – vətənin xeyri naminə xaricə yalan söyləməyə göndərilmiş dürüst insandır''» atmacalı fikrini söyləməyi xoşlayırlar. Bunu bəlkə də [[Kardinal Rişelye]]nin dövrünə şamil etmək mümkün olsa da, hal-hazırda [[səfir]]in sözü diplomatik [[sənəd]] qədər dəyərli olmalıdır.[[Qüstav Flober|Q.Flober]] «''Hamıya məlum həqiqətlərin leksikonu''» əsərində diplomatlar barədə ironiya ilə qeyd edir: «''Gözəl karyeradır, lakin təhlükələr və çətinliklərlə doludur. Yalnız əsilzadə şəxslərə məxsusdur. Qeyri-müəyyən əhəmiyyətli məşğuliyyətdir, lakin kommersiyadan yüksəkdir. Diplomat həmişə incə və səmimidir''».
XVII əsrin fransız filosofu C.Labrüyer «''Indiki əsrin xasiyyətləri, yaxud adətləri''» əsərinində [[diplomatiya]]nın xarakteristikasına aşağıdakı qeyddən başlayır: '''əgər hökmdarların və respublikaların səfirləri və nümayəndələri hər-hansı bir işi müzakirə etmək üçün toplaşırlar və bu iş onların rütbələrinə görə yerləşməsi və hətta sədrlik qaydası və digər formallıqlar haqqında debatlardan daha çox vaxtını alırsa, deməli, bu iş doğrudan da öz vacibliyi və mürəkkəbliyinə görə xüsusən seçilir'''. <ref>{{cite web |url =https://kayzen.az/blog/diplomat/707/diplomat-pe%C5%9F%C9%99si.html |archiveurl =https://web.archive.org/web/20210314135139/https://kayzen.az/blog/diplomat/707/diplomat-pe%C5%9F%C9%99si.html |archivedate = 2021-03-14 |title =Diplomat peşəsi |author = |date =1 aprel 2010 |publisher =kayzen.az |accessdate = 2021-03-14 |language =az }}</ref>
Fəaliyyətinin xüsusiyyətinə görə diplomat öz həmyerlilərinin – müvəffəqiyyətli biznesmenlərin, istedadlı inzibatçıların və dövlət məmurlarının ən yaxşı keyfiyyətlərinə malik olmalıdır.
Ingilis diplomatı R.C.Feltxem «'''Diplomatın stolüstü kitabı'''» əsərində diplomata lazım olan peşəkar bilikləri və şəxsi keyfiyyətləri aşağıdakı şəkildə təsbit edir.
Xüsusi biliklər – öz ölkəsi anlamaq və tanımaq, bilmək deməkdir: coğrafiyasını, tarix və mədəniyyətini, siyasi, sosial, iqtisadi və demoqrafik strukturları və institutlarını, insani və iqtisadi resurslarını, kənd təsərrüfatını, sənayeni, maliyyəni – bir sözlə xarici siyasətin prioritetlərini müəyyən edən hər şey.
Digər ölkələr və öz ölkəsinin üzv olduğu regional [[təşkilat]]lar, həmçinin müasir və potensial superdövlətlər haqqında bu kimi, mümkün qədər son alınmış anlayış və bilik.
Beynəlxalq münasibətlərin mexanizmləri və qaydalarının biliyi. Bu bilik diplomatik missiyaların və konsul məntəqlərinin geniş dünya torunu, onların vəzifə, praktikası və strukturunu; ticarət və maliyyə təşkilatlarının geniş dünya torunu və bu təşkilatların fəaliyyət formalarını; [[Birləşmiş Millətlər Təşkilatı]]nı və beynəlxalq siyasi, sosial və iqtisadi əməkdaşlığın digər ümumdünya və regional dövlətlərarası institutlarını, həmçinin dövlətlər arasında davranış qaydalarını müəyyən edən beynəlxalq ictimai hüququn məcəlləsini; beynəlxalq institutların fəaliyyətini nizamlayan qanunvericiliyi bilməyi tələb edir. Eyni dərəcədə o [[Kütləvi informasiya vasitələri|KIV]]-nin müasir inqilabının ('''media-inqilab''') sosial və siyasi təzahürləri barədə təsəvvürə malik olmalıdır.
Diplomatların davranışı həm ictimai, həm də şəxsi həyatında qüsursuz olmalıdır. Diplomatik nümayəndələrin seçimi və təyini zamanı insanın təkcə peşəkar yox, həmçinin mənəvi keyfiyyətlərini rəhbər tuturlar. Nümayəndəsi qismində hörmətə layiq olmayan insanı təyin edən dövlət özünə də hörmət etmir.
Danışıqların aparılması həmişə fərdi və subyektivdir. Bu diplomatik işin ən cəlbedici, eyni zamanda ən mürəkkəb tərəflərindən biridir. Məhz danışıqlar zamanı diplomatın şəxsi keyfiyyətləri və temperamenti özünü tam qabarıq şəkildə büruzə verir, qazandığı simpatiya və etibar özünü doğruldur. <ref name="">{{Kitab3 |müəllif=Feltxem R.C. |başlıq=Diplomatın stolüstü kitabı |yer=BAKI |nəşriyyat=MÜTƏRCİM |il=2007 |səhifə=44-45 }}</ref>
Diplomat üçün informasiya ilə işləmək bacarığı çox önəmlidir.
Məhz danışıqlar zamanı diplomat ağıl çevikliyini, vəziyyəti düzgün qiymətləndirmək və əlverişli məqamı seçmək bacarığını, peşəkar mahirliyini və topladığı təcrübəni nümayiş etdirə bilər. Bütün hallarda diplomat vicdanlı hərəkət etməyə borcludur. Diplomatla danışıqlar aparanlar onun öz dövlətinin adından danışdığına və nəyə nail olmaq istədiyini bilən adam olduğuna inandıqları halda diplomatın sözlərinə fikir veriləcək, məsləhətlərinə əməl ediləcək və o yaxşı nəticələr əldə edəcək. Yox, əgər diplomatın peşəkar nüfuzu yaxud mənəvi keyfiyyətləri şübhə altına alınırsa, opponentdə yaranan inamsızlıq hissi danışıqlarda konstruktiv qərarın qəbul edilməsinə mane ola bilər. Diplomatın yalan dediyi ifşa edilsə, o tamamilə nüfuzdan düşmüş olacaq. Diplomat heç vaxt təmkinli və təvazökar olmağın vacibliyini unutmamalı, öz uğurunu vurğulamamalıdır – bu əldə olunmuş nəticələri kiçildir.
== İstinadlar ==
Sətir 8 ⟶ 22:
{{qaralama}}
== Həmçinin bax ==
[[Diplomatiya]]
[[Paris Sülh Konfransı]]
[[Vestfaliya sülhü]]
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
== Xarici keçidlər ==
* [https://kayzen.az/blog/diplomat/707/diplomat-pe%C5%9F%C9%99si.html Diplomat peşəsi]
{{iş gedir}}
| |||