Məhəmməd Əli Rəsulzadə: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 34:
== Fəaliyyəti ==
[[Şəkil:Rasulzade with Azerbaijani intellectuals.jpg|thumb|Məhəmməd Əmin Rəsulzadə yoldaşları ilə. Sağdan sola:▼
İlk təhsilini din xadimi olan atasından almış, sonralar maarif xadimi Sultanməcid Qənizadənin rəhbərliyi ilə Bakıda açılmış 2-ci "rus-müsəlman" məktəbində oxumuşdur. Siyasi fəaliyyətə 1902-ci ildə M.Ə.Rəsulzadənin rəhbərliyi ilə yaranmış və Azərbaycanında Rusiya müstəmləkəçiliyinə qarşı mübarizə aparan "Müsəlman gənclik təşkilatı"nda başlamışdır. 1904-cü ilin axırında [[Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası|Rusiya Sosial Demokrat Fəhlə Partiyası]] (RSDFP) Bakı Komitəsinin nəzdində Mirhəsən Mövsümov, [[Məmmədhəsən Hacınski|Məmməd Həsən Hacınski]] və [[Məhəmməd Əmin Rəsulzadə]]<nowiki/>nin rəhbərliyi ilə yaradılan ilk müsəlman sosial-demokrat təşkilatın əsası bu təşkilatla qoyulmuşdur. Həmin ''"Hümmət"'' təşkilatına ilk daxil olanlardan biri də Məhəmməd Əli Rəsulzadə idi. O, ''"Hümmətin "Təkamül"'' (1906–1907) və ''"Yoldaş"'' (1907) qəzetlərində inqilabi hərəkata dair məqalələrlə çıxış etmişdir.<ref name="hello"/>▼
[[Abbasqulu Kazımzadə]], [[Kərbəlayi Vəli Mikayılov]], [[Nəsib bəy Yusifbəyli]], Mirzə Məmməd Axundov, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə, [[Məmmədəli Rəsulzadə|Məmməd Əli Rəsulzadə]], [[Tağı Nağıyev]]|left|332x332px]]▼
▲İlk təhsilini din xadimi olan atasından almış, sonralar maarif xadimi Sultanməcid Qənizadənin rəhbərliyi ilə Bakıda açılmış 2-ci "rus-müsəlman" məktəbində oxumuşdur. Siyasi fəaliyyətə 1902-ci ildə M.Ə.Rəsulzadənin rəhbərliyi ilə yaranmış və Azərbaycanında Rusiya müstəmləkəçiliyinə qarşı mübarizə aparan "Müsəlman gənclik təşkilatı"nda başlamışdır. 1904-cü ilin axırında [[Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası|Rusiya Sosial Demokrat Fəhlə Partiyası]] (RSDFP) Bakı Komitəsinin nəzdində Mirhəsən Mövsümov, [[Məmmədhəsən Hacınski|Məmməd Həsən Hacınski]] və [[Məhəmməd Əmin Rəsulzadə]]<nowiki/>nin rəhbərliyi ilə yaradılan ilk müsəlman sosial-demokrat təşkilatın əsası bu təşkilatla qoyulmuşdur. Həmin ''"Hümmət"'' təşkilatına ilk daxil olanlardan biri də Məhəmməd Əli Rəsulzadə idi. O, ''"Hümmətin "Təkamül"'' (1906–1907) və ''"Yoldaş"'' (1907) qəzetlərində inqilabi hərəkata dair məqalələrlə çıxış etmişdir.<ref name="hello" />
1907-ci ildə Balaxanı neft rayonunda P.Caparidze, M.Əzizbəyov, İ.Fioletov, S.Əfəndiyev və başqalarının iştirakı ilə təşkil olunan ''"Neft sənayesi fəhlələrinin ittifaqı"''nın sədri P.Caparidze, texniki katibi isə Məhəmməd Əli Rəsulzadə idi.
Sətir 40 ⟶ 42:
1911-ci ilin oktyabrında [[Bakı]]<nowiki/>da gizli şəkildə təşkil olunmuş Müsəlman Demokratik Müsavat Partiyasının müəssislərindən olmuşdur. Partiyanın əsas orqanı olan ''"Açıq söz"'' (1915–19) qəzetinin müxtəlif vaxtlarda naşiri və redaktoru Məhəmməd Əli Rəsulzadə idi.
[[1918|1918-]]<nowiki/>ci il dekabrın 7-də [[Bakı]]<nowiki/>da təntənəli surətdə açılmış [[Azərbaycan parlamenti|Azərbaycan Parlamenti]]<nowiki/>nə gizli səsvermə yolu ilə Bakıdan üzv seçilmiş, 1919-cu ilin əvvəllərində təşkil olunmuş Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökumət mətbəəsinin müdiri təyin olunmuşdur. Məhəmməd Əli Rəsulzadə 1919-cu ilin oktyabrında ''"Türk Ədəmi-Mərkəziyyət Müsavat Partiyası"'' Bakı komitəsinin üzvü seçilmişdi.<ref name="hello" />
Aprel işğalından (1920) sonra iki ilə yaxın Moskvada Xalq Millətlər Komissarlığına tabe olan kooperativ təşkilatında işləyən Məhəmməd Əli Rəsulzadə 1922-ci ilin yayında Bakıdan İrana və oradan isə İstanbula mühacirətə getmişdir. M.Rəsulzadə həmin dövrdə İstanbulda nəşr olunan ''"Yeni Qafqasya", "Azəri türk", "Odlu yurd", "Azərbaycan yurd bilgisi"'' və s. mətbuat orqanları ilə yaxından əməkdaşlıq etmişdir. Onun Türkiyədə Azərbaycan ədəbiyyatının təbliği sahəsindəki fəaliyyəti də diqqətəlayiqdir. 1952-ci ildən Ankarada nəşr olunan ''"Azərbaycan"'' jurnalında ''"M.Ə.Rəsuloğlu"'' imzası ilə çoxlu məqaləsi dərc olunmuşdur.<ref name="hello"> {{AXCE|2|310-311}}</ref>
▲[[Şəkil:Rasulzade with Azerbaijani intellectuals.jpg|thumb|Məhəmməd Əmin Rəsulzadə yoldaşları ilə. Sağdan sola:
▲[[Abbasqulu Kazımzadə]], [[Kərbəlayi Vəli Mikayılov]], [[Nəsib bəy Yusifbəyli]], Mirzə Məmməd Axundov, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə, [[Məmmədəli Rəsulzadə|Məmməd Əli Rəsulzadə]], [[Tağı Nağıyev]]|left|332x332px]]
== Həmçinin bax ==
| |||