Qarapaça: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Alexbot (müzakirə | töhfələr)
k Bot redaktəsi əlavə edilir: hr:Divokoza
k Bot redaktəsi əlavə edilir: sh:Divokoza; cosmetic changes
Sətir 13:
 
'''Qarapaça''','''köpgər'''('''Rupicapra rupicapra''') ,(Artiodactyla) [[dəstə]]sindən bir [[məməli]] [[növ]]ü.
* Status. Sayı azdır. Növün arealı kiçilmişdir.
* Yayılması. Hazırda Azərbaycanda qarapaça Böyük Qafqazın cənub və şərq yamaclarında, İsmayıllı, İlisu və Zaqatala qoruqlarında yayılmışdır. Kiçik Qafqazda artıq bu heyvanlara təsadüf edilmir.
Yaşayış yeri. Qarapaçalar dağlıq-meşəlik heyvanı olub, dəniz səviyyəsindən 1000 m-dən 3000 m-ə qədər hündürlüyü olan meşəli, qayalı dağlarda yaşayırlar.
* Sayı. Ümumi sayı 600-800 fərd təşkil edir.
* Çoxalması. Qarapaçalar 3 yaşında cinsi yetişkənliyə çatırlar. Cütləşmə noyabrın ortalarından dekabrın əvvəllərinə qədər davam edir. Erkəklər öz ətrafına 3-7 dişi toplayır. Boğazlıq dövrü altı aya qədərdir. Aprelin axırlarından mayın sonuna qədər 1, bəzən 2 bala verirlər.
* Rəqibi, düşməni, xəstəliyi. Əsas qida rəqibləri – ev heyvanları və vəhşi dırnaqlı heyvanlardır, düşməni – vaşaq, canavar və ayıdır.
* Sayının dəyişilmə səbəbləri. Azərbaycanda qarapaçanın sayının dəyişilməsinin əsas səbəbi bilavasitə insanlar tərəfindən ovlanması və onların yaşayış yerinin yay otlaqlarına çevrilməsidir.
* Qorunması üçün zəruri tədbirlər. Növün yayıldığı əraziləri qoruq elan etmək. Bilavasitə təkcə heyvanları deyil, həm də yaşayış yerlərini mühafizə etmək, biotexniki tədbirlər keçirmək, qanunsuz ova qarşı mübarizəni gücləndirmək.
 
== Növləri ==
* ''Rupicapra rupicapra'':
:* ''R. r. tatrica'' : [[Slovakiya]] ,[[Polşa]]
:* ''R. r. balcanica'' : [[Albaniya]], [[Bosniya və Hersoqovina]], [[Bolqarıstan]], [[Xorvatiya]], şimali [[Yunanıstan]], [[Makedoniya Respublikası]] , [[Serbiya]], [[Çernoqoriya]] və [[Sloveniya]]
:* ''R. r. carpatica'' : [[Rumıniya]]
:* ''R. r. cartusiana'' : [[Fransa]]
:* ''R. r. rupicapra'' : [[Avstriya]] ,Fransa, [[Almaniya]], [[İtaliya]], [[İsveçrə]], [[Slovakiya]]
:* ''R. r. asiatica'' : [[Türkiyə]]
:* ''R. r. caucasica'': [[Azərbaycan]], [[Gürcüstan]], [[Rusiya]]
:* ''R. r. ornata'' : [[İtaliya]]
 
== Xarici keçidlər ==
* http://azerimammals.aznet.org/azerimammals/Ungulate_Az.htm
* http://www.mct.gov.az/?/az/animal/2262/163
 
[[Kateqoriya:Boşbuynuzlular]]
Sətir 70:
[[ro:Capra neagră]]
[[ru:Серна]]
[[sh:Divokoza]]
[[sk:Kamzík vrchovský]]
[[sl:Gams]]