Turan: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
||
Sətir 2:
[[File:Iran Turan map 1843.jpg|400px|right|thumb|Turan coğrafiyası narıncı xətt ilə göstərilmişdir (1850). [[Aral gölü]]nün şərqində "Turan" adı görünür. Əfsanəyə görə Turan indiki [[Özbəkistan]], [[Qazaxıstan]], [[Əfqanıstan]] və [[Pakistan]]<nowiki/>ın şimal bölgələrini əhatə edən coğrafiyaya deyilir. Bu ərazi bu gün Orta Asya termini ilə eyniləşməkdədir. Xəritədə Turan adlanan əraziyə daxil olan bölgələrin bir hissəsi: 1. [[Xarəzm]], 2. [[Buxara]] ilə Bəlx, 3. Şəhərsəbz (Buxara yaxınlığında), 4. Hisar, 5. [[Kokand]], 6. [[Dərvaz]], 7. Karategin, 8. [[Qunduz]], 9. Kafiristan, 10. Çitral, 11. [[Gilgit]], 12. İskardu, 13. Qazaxıstanın şimal stepləri.]]
'''Turan''' ({{Dil-fa|توران}}) — [[Mərkəzi Asiya]]<nowiki/>da tarixi bir ərazidir. Termin İran mənşəlidir.<ref>[https://dx.doi.org/10.1163/2214-871X_ei1_COM_0206 Tūrān; an Iranian term applied to the country to the north-east of Iran.]</ref><ref>{{Cite book |name=Emeri |last name=van Donzel |title=Islamic Reference Desk |url=https://archive.org/details/islamicdeskrefer00donz_0 |publisher=Brill Academic |year=1994 |page=[https://archive.org/details/islamicdeskrefer00donz_0/page/461 461] |quotation=Iranian term applied to region lying to the northeast of Iran and ultimately indicating very vaguely the country of the Turkic peoples. }}</ref> İlk turanlılar [[Tur (şəhnamə)|Tur]]<nowiki/>un nəslindən gələn [[İranlılar|iranlı]] bir qəbilədir.<ref>{{Cite book |name=Edward A. |last name=Allworth |title=Central Asia: A Historical Overview |publisher=Duke University Press |year=1994 |page=86 |isbn=0-8223-1521-1 }}</ref><ref>{{Cite book |name=I. M. |last name=Diakonoff |title=The Paths of History |url=https://archive.org/details/pathshistory00diak_275 |publisher=Cambridge University Press |year=1999 |page=[https://archive.org/details/pathshistory00diak_275/page/n110 100] |isbn=0-521-64348-1 |quotation=Turan was one of the nomadic Iranian tribes mentioned in the ''Avesta''. However, in [[Firdousi]]’s poem, and in the later Iranian tradition generally, the term Turan is perceived as denoting 'lands inhabited by Turkic speaking tribes.' }}</ref><ref>{{Cite book |name=Gherardo |last name=Gnoli |quotation=Iranian tribes that also keep on recurring in the Yasht, Airyas, Tuiryas, Sairimas, Sainus and Dahis |title=Zoroaster's Time and Homeland |location=Naples |publisher=Instituto Univ. Orientale |year=1980 |isbn= |oclc=07307436 }}</ref>
Turan adına [[Avesta]] və [[Firdovsi]]<nowiki/>nin ''[[Şahnamə]]'' əsərində rast gəlmək olur. Tarixi İran-Turan müharibələrində [[Əfrasiyab]] Turan imperatoru olaraq nəql edilir. Turan sözü XIX əsrdən etibarən ideoloji bir terminə çevrildi. Bu idealogiya [[Türk xalqları|Türk]] tarixində siyasi, hərbi və mədəni sahələrə öz təsirini göstərib.
== İstinadlar ==
| |||