Enerji-Buran proqramı: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə Təkmilləşdirilmiş mobil redaktə |
Redaktənin izahı yoxdur Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə Təkmilləşdirilmiş mobil redaktə |
||
Sətir 1:
{{uçan aparatlar}}
Buran Kosmik Gəmi proqramı [[Sovet İttifaqı]]nın [[kosmik gəmi]] layihəsidir. Sınaq kosmik gəmiləri ilə birlikdə müxtəlif dövrlərdə ümumilikdə 10 kosmik gəmi inşa edilmişdir. Bunlardan ilk 5-i sınaq kosmik gəmiləri idi və hamısının inşası tamamlanmış və vəzifələrini uğurla yerinə yetirmişdirlər. OK-1.01 də adlandırılan model, kosmosa çıxan ilk model idi. İnşaatı 1986-cı ildə başlamış və 15 Noyabr 1988-ci ildə kosmosa çıxmışdır. Bu model ilk dəfə Baykal adlandırılsa da, uçuşundan bir müddət əvvəl adı “Buran” olaraq dəyişdirilmişdir. Bu kosmik gəmi, [[Qazaxıstan]]dakı [[Baykonur kosmodromu|Baikonur Kosmik Bazasının]] 112-ci anqarında 5 il saxlanılmışdır. Bərpa zamanı anqarın tavanı çökdü. Buran layihəsinin kosmosda olan yeganə modeli Buran 1.01 və Energiya raket komandası damın qalıqlarının altında qalaraq məhv olmuşdur. 7 bərpa işçisi də ölmüşdür.
Digər kosmik gəmilərdən biri olan OK-1.02-yə Buria (qeyri-rəsmi) adı verilmişdir. Bu kosmik gəminin inşasının 95-97% hissəsi başa çatdırılmışdı. Layihə 1993-cü ildə maliyyə səbəblərinə görə ləğv edildiyi zaman, OK-2.01-in 30-50% -i və [[2.02 (Buran sinifli kosmik gəmi)|OK-2.02-nin]] 10-20% -i başa çatdırılmış, [[2.03 (Buran sinifli kosmik gəmi))|OK-2.03-ün]] inşasına isə hələ yeni başlanılmışdır. [[Amerika]]dakı ekvivalenti kimi, Buran da uçuş-enmə zonasından buraxma kompleksinə [[reaktiv təyyarə]]nin arxasında aparılırdı. Bu məqsədlə istehsal olunan Sovet [[Antonov An-225]] təyyarəsi dünyanın ən böyük təyyarəsidir.
| |||