Birpartiyalı sistem: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Həsən İmanov Tək partiyalı rejim səhifəsinin adını Birpartiyalı sistem olaraq dəyişdi.
File → Fayl, Şəkil → Fayl using AWB
Sətir 1:
[[ŞəkilFayl:Forms of government.svg|sağ|400px|thumb|{{Legenda|#3355dd|[[Prezident rejimi|Prezident rejimli respublikalar]].}} {{Legenda|#66bb66|Parlamentar prezident respublikası}} {{Legenda|#f0e847|[[Yarı prezident sistemi]].}} {{Legenda|#ff9a33|[[Parlamentar rejim|Parlament respublikası]]}} {{Legenda|#e75353|[[Parlament]]li [[konstitusiyalı monarxiya]] ([[monarx]] şəxsi səlahiyyətlərə malik deyildir).}} {{Legenda|#ee1af9|Qarışıq konstitusiyalı monarxiya (monarx şəxsi səlahiyyətlərə malikdir və əsasən parlament ondan asılıdır).}} {{Legenda|#801a80|[[Mütləq monarxiya]]lar}} {{Legenda|#aa6f33|[[Tək partiyalı rejim|Birpartiyalı Sistemlər]].}} {{Legenda|#6b8e23|İdarəçilik ilə əlaqədar olan konstitusiya qaydalarının ləğv edildiyi ölkələr. (Nümunə olaraq hərbi çevrilişdən sonra yaradılmış olan hərbi diktaturalar).}} {{Legenda|#b9b9b9|Yuxarıdakı sistemlərin heç birinə uyğun gəlməyən ölkələr}}]]
 
'''Tək partiyalı rejim''', [[dövlət]] idarəsi ilə qaynayıb-qarışmış olan bir [[siyasi partiya]]nın tək başına qanunvericilik orqanı və hökuməti formalaşdırdığı rejimlərə verilən addır. Ölkədə digər siyasi partiyaların yaradılmasına icazə verildiyi, ancaq dövlətin tək partiya sistemi ilə idarə edildiyi ''[[de-fakto]]'' vəziyyətlərə '''tək partiyalı idarəetmə''' deyilir.<ref>Yrd. Doç. Dr. Ahmet Kuyaş; Prof. Dr. Feroz Ahmad; Yrd. Doç. Dr. Ahmet Ersoy; Prof. Dr. Cemal Kafadar; Doç. Dr. M. Asım Karaömerlioğlu; Prof. Dr. Şevket Pamuk; Prof. Dr. Zafer Toprak; Prof. Dr. Mete Tunçay; Özgür Türesay; Jean-Michel Lambin; Annette Becker; Odile Louage; Marie-Anne Matard-Bonucci; Jean-François Sirinelli; Jean Vassort; Jean-Luc Villette; Nicolas Werth; José Zimniak (Aralık 2006). Tarih 1839-1939 [Histoire Première] (1. bas.). İstanbul: TÜSİAD. s. 362. ISBN 9944-405-03-5.</ref>
 
==Anlayış==
 
 
Partiya-dövlət inteqrasiyasına əsaslanan təkpartiyalı rejim müasir diktaturalara xas olan idarəetmə formasıdır. Keçmiş diktatorlar tez-tez rəqiblərini susdurmaq və cəmiyyəti siyasətdən kənarlaşdırmaqla kifayətlənirdilər. 20-ci əsrin populist diktatorları isə, əksinə, hakimiyyətin “xalqdan güc alması” mifini qorumağa çalışmış, [[referendum]] və digər səsvermə üsulları ilə xalqın səsini qazanmağa çalışmış və siyasi xəbərdarlıq və təbliğat funksiyalarını ən kiçik sosial birliyə qədər təşkil etməyi hədəfləmişdilər. Cəmiyyəti stimullaşdırmaq və istiqamətləndirmək vəzifəsini öz üzərinə götürən Partiya fövqəladə əhəmiyyət kəsb etmişdir və bəzən hətta dövlətin əsas institutlarından (ordu, polis və bürokratiya) üstün tutulmuşdur.