Ərəb xilafəti: Redaktələr arasındakı fərq

Xəlifə [[Əbu Bəkr]] (632–634), [[Ömər ibn Xəttab|Ömər]] (634–644), [[Osman ibn Əffan|Osman]] (644–656) dövründə fütuhat müharibələri genişləndi. Birinci xəlifə və Məhəmməd peyğəmbərin varisi Əbu-Bəkrin dövründə Suriya və İranın fəthinə başlandı. Ömər Suriya, İraq və Misiriin fəthini başa çatdırdı. 636-cı ildə baş verən Yərmuq döyüşündə Bizans, 638-cı ildə Kadisiyyə yaxınlığında İran qoşunu məğlub oldu. [[639]]-cu ildə [[Əmr ibn As|Əmir ibn Asın]]<nowiki/>rəhbərlik etdiyi ərəb qoşunu [[Misir|Misirə]] hücum etdilər 640-cı ilin yanvarında [[:en:Pelusia|Pelusiya]] Fərama şəhəri və [[:tr:Feyyum|Fəyyum]] vadisi işğal edildi.642-ci ildə Misirin işğalı başa çatdırıldı.Xəlifə Ömərin dövründə islam dini İrana, Suriyaya, Misirə və Liviyanın tarixi vilayəti Benqaziyə yayıldı. Ömərin vaxtında təşəkkül tapmağa başlamış ərəb müsəlman imperiyasının bütün əsas inzibati-hüquqi təsisatları və ilk növbədə onun vergi-rüsum sistemi müəyyənləşdirilərək qanuniləşdirilmişdir. 638-ci ildə Qüds ilhaq edilərək müsəlman şəhərinə çevrildi. 642-ci ildə Nahavənd vuruşmasında müsəlmanlar Sasani imperiyasını çətin vəziyyətə saldılar. İranın paytaxtı [[Mədain]] 4 ay mühasirədə qaldı.644-645-ci illər arası [[Bəlucistan|Bəlucistanı]] işğal edərək oradan [[Hindistan|Hindistana]] keçdilər.Mədain (Ktesefon) 652-ci ildə tutuldu və Sasanilər dövlətinə son qoyuldu.

Ərəb xilafətinin II dövrü 661–750-ci illəri əhatə edir. 661-ci ildə IV raşidiRaşidi xəlifə sayılan [[Əli|Əli ibn Əbu Talib]] [[Kufə]]də namaz qılarkən [[Xaricilər|xəvaricilər]] tərəfindən öldürüldü. Daha sonra hakimiyyətə onun oğlu [[Həsən ibn Əli|Həsən]] gəldi. Bir neçə səbəbə görə Həsən ibn Əli çox keçməmiş hakimiyyəti [[Müaviyə]] ibn əbu-Sufyana təhfil verdi. Bundan sonra xilafət idarə üsulunda seçki sistemi atadan oğula varislik sisteminə dəyişdi və Müaviyə hakimiyyətə oğlu [[YəzidI Yezid]] varis təyin etdi. Bu sülalə [[Əməvilər sülaləsi]] adlanırdı. Bu sülalənin dövründə xilafətin paytaxtı [[Mədinə]]dən Şam (Dəməşq) şəhərinə köçürüldü.