Lüftvaffe: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1:
'''LuftvaffeLuftwaffe''' ({{Dil-deaz|LuftwaffeHava Qüvvəsi}}) - [[Üçüncü Reyx]]in hərbi hava qüvvələri. Luftvaffe [[1935]]-ci ildə [[Adolf Hitler]] tərəfindən [[Vermaxt]]ın tərkibində yaradılmışdır. Birliyin xidmətindən ilk dəfə [[İspaniya vətəndaş müharibəsi]] zamanı istifadə olunub. [[İkinci dünya müharibəsi]] dönəmində böyük məşhurluq və xalq sevgisini qazanan Luftvaffe təyyarələri tərəfindən bir necə uğurlu əməliyyatlar həyata keçirilmişdir.
{{Qaralama}}
[[Şəkil:Balkenkreuz.svg|right|thumb|150px|[[Vermaxt]]ın tərkibinə daxil olan Luftvaffeyə məxsus olan təyyarələrin gövdə və qanadaltı səthlərindəki loqosu.]]
 
== Tarixi ==
[[Şəkil:Regulation WW II Upperwing Balkenkreuz.png|300px|thumb|[[Vermaxt]]ın tərkibinə daxil olan Luftvaffeyə məxsus olan təyyarələrin üst qanadlarının səthlərindəki loqosu]]
[[Birinci Dünya müharibəsi|Birinci Dünya Müharibəsi]]<nowiki/>ndən sonra imzalanan [[Versal sülh müqaviləsi|Versal]] Sazişinin şərtlərinə görə,Almaniyanın hava qüvvələri [[Luftstreitkrafte]]<nowiki/>yi ləğv etməli idi.Almaniya Versal Müqaviləsinin şərtlərini qəbul etmiş kimi görünsə də,hava qüvvələri fəaliyyətlərini gizli şəkildə davam etdirirdi.
 
=== Luftvaffe Necə Quruldu ? ===
[[Şəkil:COA Luftwaffe eagle silver.svg|300px|thumb|Lüftvaffe emblemi]]
1933-cü ildə Almaniyada [[Nasional Sosialist Alman Fəhlə Partiyası|Nasional Sosialist Alman İşçi Partiyası]] rəhbərliyi götürdükdə,[[Fürer|Führer]] rütbəli [[Adolf Hitler]] dövlətin başçısı oldu.Nasist Partiyası,maddələrini alçaldıcı sayaraq Versal müqaviləsini qətiyyətlə rədd etdi.Hitler və Partiyası Versal Sazişində itirilənləri geri almaq üçün siyasətlərini təyin etdilər.Bu hədəfə çatmaq üçün 1933-cü ildə hakimiyyətə gələn kimi ən son texnologiyaya sahib bir hava qüvvəsi qurma səyləri başlandı.Mülki hava yolu şirkəti [[Lufthansa]]<nowiki/>nın pilotları,sonradan Luftwaffe pilotu olacaqlara pilot təhsili verirdilər.Alman hava qüvvəsi Luftwaffe,26 fevral 1935-ci ildə Nasist lideri Adolf Hitler tərəfindən imzalanan gizli bir fərmanla quruldu.Eyni fərmanla Hitler,Birinci Dünya Müharibəsindəki Alman hava qəhrəmanı,ən yüksək nasist məmuru [[Herman Görinq|Herman Wilhelm Göring]]<nowiki/>i Alman hava qüvvələri Luftwaffe komandiri təyin etdi.Nasist Almaniyasının sürətli yüksəlişi və silahlanma səylərinin sürətlənməsi ilə Alman hava qüvvələri sürətlə böyüdü.Bu işlər nəticəsində Alman döyüş təyyarəsi ME-109 ([[Messerschmitt Bf 109]]) istehsal edildi.ME-109 [[Fransa]],[[İngiltərə]] və [[Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı|Rusiya]] döyüş təyyarələri ilə müqayisədə daha qarışıq bir quruluşa sahib idi.
 
== İspaniya Vətəndaş Müharibəsində Rolu ==
[[Şəkil:Luftwaffe swastika.svg|300px|thumb|[[Svastika]] (1939-1945, ağ sərhəddən son müharibələrdə istifadə edilməmişdir)]]
Luftwaffe ilk missiyasını yerinə yetirmək üçün 1937-ci ilin aprelində [[İspaniya]]<nowiki/>ya doğru yola çıxdı [[Fransisko Franko|Franco]]<nowiki/>nun millətçi qüvvələrini dəstəkləyəcəkdi.Bu vəzifə üçün Luftwaffe diviziyası olan [[Kondor Legionu]] istismara verildi.28 bombardmançı İspaniyanın şəhər və qəsəbələrini bombaladı.Luftwaffe hücumu nəticəsində [[Gernika (şəhər)|Gernika]] şəhərində 1654 nəfər öldü.Beləliklə,Luftwaffe pilotları İspaniyada özlərini sınamaq imkanı əldə etdilər.
 
== İkinci Dünya Müharibəsində Rolu ==
'''Luftvaffe''' ({{Dil-de|Luftwaffe}}) - [[Üçüncü Reyx]]in hərbi hava qüvvələri. Luftvaffe [[1935]]-ci ildə [[Adolf Hitler]] tərəfindən [[Vermaxt]]ın tərkibində yaradılmışdır. Birliyin xidmətindən ilk dəfə [[İspaniya vətəndaş müharibəsi]] zamanı istifadə olunub. [[İkinci dünya müharibəsi]] dönəmində böyük məşhurluq və xalq sevgisini qazanan Luftvaffe təyyarələri tərəfindən bir necə uğurlu əməliyyatlar həyata keçirilmişdir.
1939-cu ildə [[İkinci Dünya müharibəsi|II Dünya Müharibəsi]] başlayanda Luftwaffe dünyanın ən inkişaf etmiş,texnoloji hava qüvvələrindən biri idi.28 təyyarə donanmasına sahib idi.1000 döyüş təyyarəsi və 1050 bombardmançı var idi.Əvvəlcə [[Polşa]],daha sonra [[Danimarka]],[[Norveç]],[[Niderland|Hollandiya]],[[Belçika]] və [[Fransa]] ildırım müharibəsi taktikasının qurbanı oldu.Fransa işğalından sonra Luftwaffe,RAF-ı ([[Kral Hərbi Hava Qüvvələri|Kral Hava Qüvvələri]]) məhv etmək ümidi ilə İngiltərəyə üz tutdu.Alman hava qüvvələri komandiri Herrman Göring,müharibənin Luftwaffe ilə qazana biləcəyini düşündü və Hitleri buna inandırdı.[[Britaniya uğrunda döyüş|İngilis müharibəsi]] dövründə RAF [[Spitfire]] təyyarələri,yüksək manevr qabiliyyətləri və qabaqcıl radar texnologiyaları sayəsində Luftwaffe-ə uğurla müqavimət göstərdilər.Hər vurulan RAF təyyarəsi üçün iki Luftwaffe təyyarəsi vuruldu.İngilislərin müqaviməti qarşısında Hitler strategiyasını dəyişdirməli oldu.İngiltərəni təslim olmağa məcbur etmək üçün [[London|Londonu]] bombalamağa başladı.1941-ci ildə Luftwaffe Blitz hücumları İngiltərənin bir çox şəhərini dağıtdı və mülki ölümlərlə nəticələndi.Bu hücumlara baxmayaraq,İngilislər Luftwaffe-ə ilk məğlubiyyətlərini verərək uğurlu müqavimətlərini davam etdirdilər.
 
== Luftvaffe Necə Dağıldı ? ==
[[Üçüncü Reyx]]in hərbi hava qüvvələrinin [[1940]]-cı ildə [[Böyük Britaniya]] ilə aparılan [[Britaniya uğrunda döyüş|Britaniya müharibəsi]] zamanı məğlubiyyətə uğraması Luftvaffenin tarixində aldığı ən ciddi məğlubiyyətlərdən biridir. [[Vermaxt]]ın Hərbi hava qüvvələri <small>(luftvaffe)</small> ilə Quru Qoşunları (<small>[[Heer (Vermaxt)|Heer]]in</small>) loqotipləri eynidir. [[İkinci dünya müharibəsi]]nin yekununda [[Antihitler koalisiyası]] tərəfindən qələbənin təmin olunmasının ardından Luftvaffe ləğv edilmişdir.
22 iyun 1941-ci ildə Hitler [[Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı|Sovet]] İttifaqının işğalı haqqında əmr verdi.Luftwaffe,qərb cəbhəsindəki vəzifələrinə əlavə olaraq,Rusiya,[[Şimali Afrika]] və [[Cənubi Avropa]]<nowiki/>da da fəaliyyət göstərmişdir.Hitler Rusiyanı işğal etməkdə israr etməyə davam edər
 
kən,Luftwaffe artan İngilis və [[Amerika Birləşmiş Ştatları|Amerika]] hava hücumları qarşısında zəifləyərək üstünlüklərini itirdi.1945-ci ildə son tapşırıq üçün [[Arden əməliyyatı (1944)|Bulge]] Döyüşündə iştirak etdi Ancaq bu müharibədə də uğursuz oldu.Bu ekspedisiyadan sonra neft ehtiyatlarının tədricən azalması ilə Alman nefti effektivliyini tamamilə itirdi.Luftwaffe 1946-cı ildə Müttəfiqlər [[Berlin]]<nowiki/>ə girərək Almaniyanı məğlub etdikdən sonra ləğv edildi.
[[Kateqoriya:Üçüncü Reyx]]
[[Kateqoriya:Almaniya tarixi]]