İrandilli xalqlar: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
"Iran-languages-map.jpg" faylı silinir, çünki bu fayl JuTa tərəfindən Vikianbardan Source of derivative work not specified since 10 April 2021 səbəbi ilə silinmişdir
Bir neçə etnik qrup əlavə edildi.
Sətir 1:
'''Farsdilliİrandilli xalqlar''', İran Hind-Avropadillərini dilistifadə ailəsininetmələri İran qrupunadigər mənsubmədəni olanoxşarlıqlar farsilə dilinəmüəyyənləşdirilən yaxınmüxtəlif dildəbir danışanHind-Avropa ümumi mənşəli xalqlaretno-linqvistik qrupuqrupudur. Hal-hazırda [[İran]], [[Əfqanıstan]], [[Tacikistan]], [[Pakistan]], [[Türkiyə]], [[Macarıstan]], [[İraq]], [[Suriya]], [[Oman]], [[Özbəkistan]], [[Çin]], [[Ermənistan]], [[Azərbaycan]], [[Hindistan]], [[Gürcüstan]] və [[Rusiya]]da yaşayırlar.
İran dili danışan xalqar Ümumi sayısı Təxminən 210-230 milyondır.
 
== Qədim farsdilliİrandilli xalqlar ==
* [[Midiyalılar]]
 
* [[Parfiya|Parfiyalılar]]
Oturaq xalqlar:
* [[Baktriya|Baktriyalılar]]
 
* [[Xarəzm|Xarəzmilər]]<ref>''[[Encyclopædia Iranica]]'', "CENTRAL ASIA: The Islamic period up to the mongols", C. Edmund Bosworth: "In early Islamic times Persians tended to identify all the lands to the northeast of Khorasan and lying beyond the Oxus with the region of Turan, which in the Shahnama of Ferdowsi is regarded as the land allotted to Fereydun's son Tur. The denizens of Turan were held to include the Turks, in the first four centuries of Islam essentially those nomadizing beyond the Jaxartes, and behind them the Chinese (see Kowalski; Minorsky, "Turan"). Turan thus became both an ethnic and a geographical term, but always containing ambiguities and contradictions, arising from the fact that all through Islamic times the lands immediately beyond the Oxus and along its lower reaches were the homes not of Turks but of Iranian peoples, such as the Sogdians and Khwarezmians."</ref><ref>C.E. Bosworth, "The Appearance of the Arabs in Central Asia under the Umayyads and the establishment of Islam", in ''History of Civilizations of Central Asia'', Vol. IV: The Age of Achievement: AD 750 to the End of the Fifteenth Century, Part One: The Historical, Social and Economic Setting, edited by M. S. Asimov and C. E. Bosworth. Multiple History Series. Paris: UNESCO Publishing, 1998. excerpt from page 23: "Central Asia in the early seventh century, was ethnically, still largely an Iranian land whose people used various Middle Iranian languages.</ref><ref>{{lang|ar|الآثار الباقية عن القرون الخالية}} (p.&nbsp;47)</ref>
* [[Elamlar]]<ref>Y/ Yusifov – Qədim Şərq tarixi, Bakı, 2006</ref>
* [[Baktriyalılar]]
* [[Kadusilər]]<ref>[http://www.iranica.com/newsite/index.isc?Article=http://www.iranica.com/newsite/articles/unicode/v4f6/v4f6a027.html Rüdiger Schmitt, "Cadusii" in Encyclopedia Iranica]</ref>
* [[Soqdiylar]]
 
== Müasir farsdilliİrandilli xalqlar ==
 
* [[Aymaqlar]]
* [[Başkardi]]
Sətir 18 ⟶ 16:
* [[Bəluclar]]
* [[Farslar]]
* [[Taciklər]]
* [[Farsivanlar]] (Parsivanlar və yə Parsibanlar)<ref>[http://www.cal.org/co/afghan/apeop.html Robson, Barbara and Lipson, Juliene (2002) "Chapter 5(B)- The People: The Tajiks and Other Dari-Speaking Groups"] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20100127081653/http://www.cal.org/co/afghan/apeop.html |date=2010-01-27 }} ''The Afghans – their history and culture'' Cultural Orientation Resource Center, Center for Applied Linguistics, Washington, D.C., [http://worldcat.org/oclc/56081073 OCLC 56081073]<blockquote>A third group, the Farsiwan (also called Parsiwan or Parsiban) are farmers who live near the Iranian border, although some have moved east to the larger towns of Herat, Kandahar, and Ghazni. The Farsiwan, who number about half a million, are ethnically and linguistically indistinguishable from the Iranians across the border.</blockquote></ref>
* [[Giləklər]]
* [[Qumari]]
* [[Kürdlər]]
* [[Zazalar]]
* [[Yezidilər]]
* [[Ləklər]]
* [[Lurlar]]
* [[Mazandaranlılar]]- (Təbərilər)
* [[Giləklər]]
* [[Talışlar]]
* [[Tatlar]]
* [[Osetinlər]]
* [[Pamir xalqları]] ([[Bacuvlar]], [[Bartanqlar]], [[Xuflar]], [[İşkaşımlar]], [[Muncanlar]], [[Oroşorvlar]], [[Ruşanlar]], [[Sanqliçlar]], [[Sarıkollar]], [[Şuqnanlar]], [[Yazquləmlar]], [[Vaxanlar]])
* [[Pamir xalqları]]
** [[Bacuvlar]]
** [[Bartanqlar]]
** [[Xuflar]]
** [[İşkaşımlar]]
** [[Muncanlar]]
** [[Oroşorvlar]]
** [[Ruşanlar]]
** [[Sanqliçlar]]
** [[Sarıkollar]]
** [[Şuqnanlar]]
** [[Yazquləmlar]]
** [[Vaxanlar]]
* [[Puştunlar]]
* [[Taciklər]]
* [[Tatlar]]
* [[Talışlar]]
* [[Həzaralar]]
* [[Yaqnoblular]]
* [[Zazalar]]
* [[Qebrlər]]
 
Sətir 52 ⟶ 39:
Image:Old bearded man from Tajikistan.jpg|Tacik kişi
Image:Woman and child from Tajikistan.jpg|Tacik qadın və uşaq
Image:Sê heval.JPG|Türkiyənin Bismil vilayətindən olan üç kürdKürd uşaq
Image:Diyarbekir shepherd, Mardin Kurd, Aljazeera Kurd, 1873.jpg|Osmanlı imperiyasındakı kürdlərKürdlər
Image:HormizdICoinHistoryofIran.jpg|[[I Hürmüz]]
Image:Kosta XETAGUROV.jpg|Osetin [[Kosta Xetaqurov]]
Image:Muhammed Ayub Khan.JPG|Puştun [[Eyyub xan]]
Image:Tajik Pamiri children.jpg|Pamiri uşaqları
Image:Nənələr folklor və rəqs ansamblı.jpg|Talış qadınlarqadınları
Image:Persepolis Apadana noerdliche Treppe Detail.jpg|Bir Midiya əsgəri və bir Fars əsgəri
</gallery>
 
== İstinadlar ==
 
{{İstinad siyahısı}}
 
{{İran dil qrupu}}
[[Kateqoriya:İrandilli xalqlar|*]]
 
[[Kateqoriya:İrandilli xalqlar|*]]
[[Kateqoriya:Hind-Avropa xalqları]]
[[Kateqoriya:Yaxın Şərq xalqları]]