İslamın tarixi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
→‎Rəşidi xilafəti: əlavələr etdim
Sətir 12:
613-cü ildə Məhəmməd [[Məkkə|Məkkədə]] camaat qarşısında ilk dəfə peyğəmbər olaraq çıxış etdi. Məkkənin hakim dairələri Məhəmmədlə düşmənçiliklə reaksiya verdilər, onun Məkkədəki mövqeyi riskli olduğundan çevrildiİ. slamın yayılmasından narahat olan məkkəli bütpərəstlər müsəlmanlara qarşı sərt cəza tətbiq edirdilər. Məsələn: Süməyyə binti Xübbat adlı müsəlman qadınla həyat yoldaşı Yasir ibn Amir 615-ci ildə qətlə yetirildi. Əmmar ibn Yasir, Bilal Həbəşi və digər bir çox müsəlman isə işgəncələrə məruz qaldılar. Bu işgəncələrdən xilas olmaq üçün Məhəmməd peyğəmbərin icazəsi ilə ilk müsəlmanların bir hissəsi Həbəşistana, indiki Efiopiyaya köçmək məcburiyyətində qaldı. Məhəmməd peyğəmbərin təbliğatı yalnız məkkəlilərlə məhdudlaşmırdı. O, Kəbəni ziyarət etmək, yaxud ticarət məqsədilə Məkkəyə gələn ərəb qəbilələrini də İslama dəvət edirdi. Bunlar arasında Övs və Xəzrəc qəbilələrinin nümayəndələri də vardı. Onlar Məkkədən sonra Hicazın (Ərəbistan yarımadasının qərbindəki ərazinin adı – Red.) ikinci böyük şəhəri olan Yəsribdə (sonrakı adı Mədinə – Red.) məskunlaşmışdılar. 620-ci ildə bu qəbilələrin bəzi nümayəndələri Məkkəyə gələrək Məhəmməd peyğəmbərə beyət (birinin hakimiyyətini qəbul edərək ona tabe və sadiq olma – Red.) etdilər. Daha sonra onlar doğma şəhərlərinə dönərək İslamı yaymağa başladılar. Nəticədə Yəsrib şəhərində bir çox insan İslam dininə keçdi.{{cite book |last1= |first1= |author-link1= |last2= |first2= |author-link2= |last3= |first3= |author-link3= |last4= |first4= |author-link4= |last5= |first5= |author-link5= |display-authors= |author-mask= |last-author-amp= |translator-last1= |translator-first1= |translator-link1= |translator-mask1= |date= |year= |orig-year= |chapter= |script-chapter= |trans-chapter= |chapter-url= |chapter-format= |editor1-last= |editor1-first= |editor1-link= |editor2-last= |editor2-first= |editor2-link= |editor3-last= |editor3-first= |editor3-link= |editor4-last= |editor4-first= |editor4-link= |editor5-last= |editor5-first= |editor5-link= |display-editors= |title= |script-title= |trans-title= |url= |url-status= |format= |type= |series= |language= |volume= |issue= |others= |edition= |location= |publisher= |publication-date= |page= |pages= |at= |nopp= |arxiv= |asin= |bibcode= |doi= |doi-broken-date= |isbn= |issn= |jfm= |jstor= |lccn= |mr= |oclc= |ol= |osti= |pmc= |pmid= |rfc= |ssrn= |zbl= |id= |archive-url= |archive-date= |access-date= |via= |registration= |subscription= |lay-summary= |lay-source= |lay-date= |quote= |name-list-format= |mode= |postscript= |ref=}}
 
Bu zaman Məkkədə müsəlmanlara qarşı təqib pik həddinə çatmışdı. Artıq bu şəhər müsəlmanlar üçün təhlükəli bir yerə çevrilmişdi. Odur ki, 622-ci ildə məkkəli müsəlmanların əksəriyyəti, həmçinin Məhəmməd peyğəmbərin özü Yəsrib şəhərinə köçdü. Məhəmməd peyğəmbər Yəsribdə yerləşdikdən sonra bu şəhər “Mədinətur"Mədinətur-rəsul”rəsul" (“Peyğəmbərin"Peyğəmbərin şəhəri”şəhəri") və ya “Mədinə”"Mədinə" adlandırıldı. [[Hicrət]] adlanan bu hadisə [[Hicri təqvimi]]n başlanğıcı hesab olunur. Tezliklə, Mədinədə yaşayan ausa və hazrac kimi qəbilələr İslamı qəbul edərək Məhəmməd peyğəmbərin əsas tərəfdarları oldular. Məhəmməd peyğəmbərin ömrünün sonuna qədər bütün Ərəbistan yarımadasını - [[Ərəb xilafəti]]ni əhatə edən İslam [[Teokratiya|teokratik dövlət]]<nowiki/>i yarandı.
 
Ömrünün sonuna qədər Mədinədə yaşayan Məhəmməd peyğəmbər 632- ci ildə dünyasını dəyişdi. O, Mədinədəki Peyğəmbər məscidinin (“Məscid"Məscid ən-Nəbəvi”Nəbəvi"; “Məscidün"Məscidün-Nəbi”Nəbi" ərazisində yerləşən evində dəfn olundu.{{cite news |last1= |first1= |author-link1= |last2= |first2= |author-link2= |last3= |first3= |author-link3= |last4= |first4= |author-link4= |last5= |first5= |author-link5= |display-authors= |author-mask= |name-list-format= |last-author-amp= |date= |year= |orig-year= |title= |script-title= |trans-title= |url= |url-status= |format= |editor1-last= |editor1-first= |editor1-link= |editor2-last= |editor2-first= |editor2-link= |editor3-last= |editor3-first= |editor3-link= |editor4-last= |editor4-first= |editor4-link= |editor5-last= |editor5-first= |editor5-link= |display-editors= |department= |work= |type= |series= |language= |volume= |issue= |others= |edition= |location= |publisher= |publication-date= |agency= |page= |pages= |at= |nopp= |arxiv= |asin= |bibcode= |doi= |doi-broken-date= |isbn= |issn= |jfm= |jstor= |lccn= |mr= |oclc= |ol= |osti= |pmc= |pmid= |rfc= |ssrn= |zbl= |id= |archive-url= |archive-date= |access-date= |via= |registration= |lay-url= |lay-source= |lay-date= |quote= |postscript= |ref= }}
 
== Rəşidi xilafəti ==
{{Həmçinin bax|Rəşidi xilafəti}}632-ci ildə Məhəmməd peyğəmbərin vəfatından sonra dövlətə dörd xəlifə rəhbərlik etmişdir: [[Əbu Bəkr]], [[Ömər ibn Xəttab]], [[Osman ibn Əffan]] və [[Əli|Əli ibn Əbu Talib]]. Onların dövründə dövlətin əraziləri xeyli genişlənərək, İslam bir çox ərazilərə yayıldı və dövlət [[Ərəb xilafəti]] adlandı.
 
== Ədəbiyyat ==
* ''Большаков О. Г.'' [http://gumilevica.kulichki.net/HOC/hoc1.htm История Халифата]. — 2-е изд. — <abbr>М.</abbr>: Издательская фирма «"Восточная литература»" РАН, 2000.
* ''Браницкий А. Г., Корнилов А. А.'' Религии региона. — <abbr>Н. Новгород</abbr>: ННГУ имени Н. И. Лобачевского, 2013. — 305 с.
* ''Коротаев А. В., Клименко В. В., Прусаков Д. Б.'' [https://polit.ru/article/2007/01/18/islam/ Возникновение ислама: Социально-экологический и политико-антропологический контекст.] — <abbr>М.</abbr>: ОГИ, 2007. — 109 с.
 
== İstinadlar ==
* ''Большаков О. Г.'' [http://gumilevica.kulichki.net/HOC/hoc1.htm История Халифата]. — 2-е изд. — <abbr>М.</abbr>: Издательская фирма «Восточная литература» РАН, 2000.
{{İstinad siyahısı}}
* ''Браницкий А. Г., Корнилов А. А.'' Религии региона. — <abbr>Н. Новгород</abbr>: ННГУ имени Н. И. Лобачевского, 2013. — 305 с.
* ''Коротаев А. В., Клименко В. В., Прусаков Д. Б.'' [https://polit.ru/article/2007/01/18/islam/ Возникновение ислама: Социально-экологический и политико-антропологический контекст.] — <abbr>М.</abbr>: ОГИ, 2007. — 109 с.
 
{{İslam-qaralama}}