DoS-hücum: Redaktələr arasındakı fərq

'''DoS -— xidmətdən imtina hücumu''' (en. Denial of Service attack), (ru. aтака типа “отказ"отказ в обслуживании) – şəbəkə hücumunun bir növü.

[[veb-sayt]]ın, [[veb-server]]in və digər şəbəkə resursunun normal işini pozmaq və ya çətinləşdirmək məqsədilə həyata keçirilir. Bu zaman serverə xidmət tələbi ilə çoxlu sayda sorğular gəlir. Server öz resurslarını bağlantı qurmağa və xidmət göstərməyə sərf edir, sorğuların müəyyən axınının qarşısında isə “tab"tab gətirmir”gətirmir". Çox zaman bu hücumlar iqtisadi təzyiq məqsədilə edilir: gəlir gətirən xidmət dayanır, provayderdən gələn hesab şişir, hücumun qarşısını almaq üçün görülən tədbirlər əlavə xərclərə səbəb olur. Bu hücumları müxtəlif üsullarla həyata keçirirlər. Üsullardan biri serverə çoxsaylı sorğuların göndərilməsidir, serverin resursları onların emalı üçün yetərli olmadıqda serverin işi çətinləşə və ya pozula bilər. Bu növ hücumdan qorunmaq üçün adi trafiklə müqayisədə aşırı trafikin mənbələri təhlil olunur və onların qarşısı alınır. 1980-ci illərdə və 1990-cı illərin başlanğıcında “xidmətdən"xidmətdən imtina”imtina" növlü hücumlara o qədər də çox rast gəlinmirdi və ona görə də onlar ciddi təhlükəli hesab edilmirdi.

* ''Proqram kodunda olan xəta.'' Nəticədə ünvan fəzasının istifadə olunmayan fraqmentinə müraciət olunur, mümkün olmayan göstərişin yerinə yetirilməsinə cəhd olunur. Bunun klassik örnəyi boş (NULL) ünvana müraciətdir.

* ''Flud.'' Kompüter sisteminə və ya şəbəkə avadanlığına çoxlu sayda, adətən, mənasız, yaxud yanlış formatda formalaşdırılmış sorğular göndərməklə sistemin – prosessorun, yaddaşın və ya rabitə kanallarının resurslarının tükənməsi nəticəsində sistemin işinin məqsədli, yaxud məqsədsiz şəkildə pozulması.

'''DDoS (Distributed Denial of Service − paylanmış xidmətdən imtina)''' hücumunda şəbəkə resurslarına bir deyil, çox sayda kompüterdən sorğular göndərilir. Yoluxdurulmuş kompüterlərdən biri "idarəetmə mərkəzi" kimi istifadə edilir, o "zombi" adlandırılan digər [[kompüter]]lərdən edilən hücumları idarə edir.<ref>[http://cert.az/concepts.html Cert.az -— Əsas anlayışlar]</ref>

== Ədəbiyyat ==

* İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika"İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”lüğəti", 2017, “Bakı”"Bakı" nəşriyyatı, 996 s.

* Əliyev T.S. Tədqiqatçıların sosial şəbəkələri əsasında elmi personalın idarə olunması problemləri / İnformasiya cəmiyyəti problemləri. 2011. 2(4). S. 10-1710–17.

* Ələkbərova İ.Y. İnformasiya müharibəsi texnologiyalari, Ekpress-informasiya, Bakı, “İnformasiya"İnformasiya texnologiyaları”texnologiyaları" nəşriyyatı, 2012, 108 səh.