Vikipediya

Marketinq: Redaktələr arasındakı fərq

Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
k Nigar19 tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Ayten Kerimova tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Teq: Geri qaytarma
http://lib.bbu.edu.az/files/book/1165.pdf; https://unec.edu.az/application/uploads/2018/11/liyeva-L-man-S-ttar.pdf
Sətir 1:
{{vikiləşdirmək}}
'''Marketinq''' – [[ingilis dili]]ndə "market" sözündən götürülüb, bazar mənasını verir. Azərbaycan dilinə hərfi tərcüməsi "bazarda fəaliyyət"dir.Fərdi və ya təşkilati məqsədlərə çatmağa istiqamətli mal, hizmət, fikir və ya hadisələrlə əlaqədar alış-verişi təmin məqsədilə məhsula, paylamaya, qiymətə və tutundurmaya bağlı fəaliyyətlərin planlaşdırılması, həyata keçirilməsi və nəzarət müddətidir
 
Marketinq – mübadilə fəaliyyətini həyata keçirmək üçün bazarda aparılan məqsədyönlü fəaliyyətdir. Mübadilə prosesini effektiv həyata keçirmək üçün istehlakçıların təlabatlarının müəyyən edilməsi bu təlabatlara uyğun məhsulların hazırlanması, məhsulların bazara çıxarılması, anbarlaşdırılması, daşınması, qiymətləndirilməsi, satışdan əvvəl və satışdan sonrakı xidmətin təşkili reklam fəaliyyəti tələb olunur və bütün bunlar marketinq tərəfindən həyata keçirilməlidir.
 
Başqa sözlə, bu, buraxılan məhsulun satışı üçün əlverişli şərait yaratmaq, onun keyfiyyətini, çeşidini və istehsal həcmini [[istehlakçı]]ların tələbatına uyğunlaşdırmaq məqsədi ilə bazar şəraitinin təhlili və [[proqnoz]]laşdırılmasıdır. Marketinqin fəlsəfəsi çox sadədir: "elə məhsul istehsal et ki, onun satışı təmin edilmiş olsun". Yalnız belə olduqda, [[müəssisə]] bazarda özünə möhkəm yer tuta bilər və onun gəliri də yüksək olar.
Bəzi [[mütəxəssis]]lərin fikrincə, marketinq müasir müəssisələrdə, firmalarda əmtəələrin təkrar istehsalı prosesində fəaliyyətin təşkili sistemidir. Bir zaman təsərrüfat fəaliyyəti üzrə olan qərarların əsasını bazarın tələbləri, alıcıların real ehtiyacları, onların əmtəələrə və xidmətlərə olan tələbatı, həmin müəssisələrin, firmaların istehsal-satış imkanları təşkil edir.
 
Marketinq sahəsində aparıcı mütəxəsislərdən hesab edilən [[P. Drüker]]in fikrincə: "Marketinqin məqsədi, satış üzrə qüvvə sərfini lüzümsuz etməkdir. Onun məqsədi, müştərini elə dərk etmək və başa düşməkdir ki, əmtəə və ya xidmət sonuncuya tamamilə münasib olsun, yəni məhsulu özü-özünü satsın".
 
Marketinq [[XX əsr]]in əvvəllərində [[Amerika Birləşmiş Ştatları]]-nda meydana gəlmiş, məhsulların satışında olan problemlərlə əlaqədar olaraq son beşilliklərdə bir çox inkişaf etmiş [[kapitalist ölkələri]]ndə geniş yayılmışdır. Bu üsulun tətbiqinin son məqsədi firmaların maksimum gəlirlərini təmin etməkdir. Marketinqin tətbiqi tələbatın və qiymətin intensiv öyrənilməsi və satışının təşkili, [[reklam]]dan geniş istifadə edilməsini, istehsalın həvəsləndirilməsini, malların saxlanılması və daşınması proseslərinə [[müasir]] və mütərəqqi üsulların geniş tətbiqini, istehlakçılara texniki və digər [[xidmət növləri]]nin göstərilməsini və s. həyata keçirməyi nəzərdə tutur.
 
Marketinq mürəkkəb və dinamik sistem olub müəssisə (firma, şirkət və s.) fəaliyyətinin idarə olunmasını, bazara istiqamətləndirilməsini təmin edir. O, təşkilati-texniki, iqtisadi, [[sosial]] və s. sahələri özündə birləşdirən idarəetmənin aparıcı və həlledici funksiyasıdır.
[Marketing] uyğun məhsulun, uyğun yerdə, uyğun miqdarda və uyğun qiymətə alıcıya çatdırılması üçün aparılan insan fəaliyyətidir və biznesdə uğurun əsas şərtidir.
 
Ümumilikdə bir çox xarici ölkə iqtisadçılarının fikrincə '''marketinq sözü'''nün açıqlanması üçün muasir dövrdə [[2000]] çox [[tərif]] verilmişdir. Bu təriflərin hər biri bu və ya digər formada marketinqin mahiyətinin açıqlanmasına yönəlmişdir. Bütün bunlar bir daha sübüt edir ki, marketinq iqtisadi kateqoriya kimi təsərüfat fəaliyyətinə elə böyük təsir dairəsinə malikdir ki, onun bütün elementlərini bir tərifdə cəmləmək çox çətindir. Marketinqə səlis [[tərif]] vermək üçün ilk növbədə ona hansı prizmada baxıldığını təyin etmək lazımdır.
 
Hal hazırda '''I [[qrup]]''' mütəxəsislər hesab edirlər ki, marketinq dedikdə: "[[müəssisə]]nin fəaliyyətində bazarla əlaqəli bütün qərarların bir-başa olaraq istehlakçıların tələb və istəklərinə uyğun təşkil edilməsi başa düşülməlidir" (marketinq – idarəetmə kimi)
 
'''II qrup''' marketoloqlor hesab edilərlər ki: "marketinq bazarda xüsusi tədbirlər vasitəsi ilə müəssisənin istehsal etdiyi məhsul və xidmətlərin rəqabət qabiliyyətini artırmaq üçün aparılan tədbirlər toplusudur" (marketinq – vasitə kimi)
 
'''III qrup''' belə hesab edir ki, "marketinq müəssisənin təsərüfat fəaliyyətində düzgün qərarların verilməsi üçün sistematik araşdırma prosesinin aparılmasıdır" (marketinq – metod kimi)
Sadalanan təriflərlə qismən razılaşsaqda hesab edirik marketinq məfhumunu bütün elementləri bu təriflərdə öz əksini tapmırlar.
 
Fikrimizcə, marketinq – cəmiyyətin təlabatlarını ödəmək vasitəsi ilə mənfəət qazanmaq üçün istehsal və satış (mübadilə) prosesinin kompleks təşkilidir. Bu tərif marketinq fəaliyyətinin əsas istiqaməti olan, firmanın istehsal və satış prosesinin bazarda baş verən proseslərə uyğun təşkil edilməsinin vacibliyini özündə əks etdirir. Başqa sözlə desək marketinq müəssisənin daxili mühitinin bazar təlabatlarına uyğunlaşdırılması prosesidir.
 
== Marketinqin növləri ==
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/Marketinq"