Əhalinin qocalması: Redaktələr arasındakı fərq

{{mənbə azlığı}}

[[Şəkil:Median_age_by_country%2C_2016.svg|thumb|upright=2.5|2001-ci ilə qədər fərqli ölkələrdə orta yaş xəritəsi.]]

 

Polyak demoqraf E.Rossetin şkalasına görә, ölkә әhalisinin sayında 60 vә daha yuxarı yaşlı şәxslәrin payı 8%-ә qәdәr olduqda – demoqrafik cavanlıq, 8–10% – qocalmanın başlanğıcı, 12% vә daha çox – demoqrafik qocalmadır.<ref name="yazaq">{{Kitab3 |müəllif= |başlıq=Azərbaycan Milli Ensiklopediyası |yer=Bakı |nəşriyyat=NPB |il=2019 |səhifə=600 }}</ref> Bu pay uşaqların vә yaşlıların sayının artmasına nisbәtәn yeniyetmәlәrin sayının lәng artması, yәni ya doğum sayının azalması vә ya yaşlıların ölümünün әskilmәsinә, ya da bu iki amilin birgә tәsiri nәticәsindә arta bilәr. Demәk, tәkrarlanma xarakterinin uzunmüddәtli dәyişmәsi əhalinin qocalmasının sәbәbidir. 19 әsrin 60–70-ci illәrindәn başlayaraq iqtisadi cәhәtdәn inkişaf etmiş ölkәlәrin әksәriyyәtindә doğum sayının uzunmüddәtli azalması üzündәn әhali çox qocalmışdır: bu ölkәlәrdә 60 vә daha yuxarı yaşlı şәxslәrin payı tәqr. 16% tәşkil edir<ref>https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.1564.TO.ZS?name_desc=false&view=chart</ref>. Yaşlı insanların payı 5–6% olan ölkәlәrdә әhali nisbәtәn cavandır. Əhalinin qocalmasına ayrı-ayrı yaş qruplarına müxtәlif dәrәcәdә tәsir edәn miqrasiya da sәbәb ola bilәr. Mәsələn, gәnclәrin kәnddәn şәhәrә miqrasiyası kәnd әhalisinin qocalması ilә nәticәlәnir. Əhalinin qocalmasının sosial-iqtisadi baxımdan yekunları, әsasәn, әmәk qabiliyyәti olan hәr nәfәrә düşәn pensiya yaşlı şәxslәrin sayının artması ilә әlaqәdardır.<ref name="yazaq" />