Triqonometriya: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur Teq: Geri qaytarıldı |
Teqlər: Geri qaytarıldı Vizual redaktor |
||
Sətir 55:
== Ümumi məlumat ==
Triqonometriyanın dünyaya gəlməsi müsəlmanların böyük səylə məşğul olduğu astronomiya ilə bağlıdır ki, bu da namazın dəqiq vaxtını müəyyən etmək baxımından onlar üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edirdi. Lakin hələ müsəlmanlara qədər yunan astronomları Günəşin, Ayın və o zamanlar məlum olan beş planetin necə hərəkət etdiyini anlamaq üçün bəzi üçbucaqların tərəflərinin uzunluğunu və bucaqlarının ölçüsünün digər tərəflərin və bucaqların ölçülərinə əsasən hesablayırdılar. Günəşin, Ayın və digər ulduzlrın yerləşmə məsələləri ilə maraqlanan yunanlar həndəsi məsələlərin həllinə nail olmağa şərait yaradan cədvəllər tərtib etdilər və qaydalar müəyyən etdilər.
▲Triqonometriyanın dünyaya gəlməsi müsəlmanların böyük səylə məşğul olduğu astronomiya ilə bağlıdır ki, bu da namazın dəqiq vaxtını müəyyən etmək baxımından onlar üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edirdi. Lakin hələ müsəlmanlara qədər yunan astronomları Günəşin, Ayın və o zamanlar məlum olan beş planetin necə hərəkət etdiyini anlamaq üçün bəzi üçbucaqların tərəflərinin uzunluğunu və bucaqlarının ölçüsünün digər tərəflərin və bucaqların ölçülərinə əsasən hesablayırdılar. Günəşin, Ayın və digər ulduzlrın yerləşmə məsələləri ilə maraqlanan yunanlar həndəsi məsələlərin həllinə nail olmağa şərait yaradan cədvəllər tərtib etdilər və qaydalar müəyyən etdilər.
Bu mövzular eramızın II əsrinin əvvəlində və ortasında İskəndəriyyədə işləyən astronom, Ptolemey tərəfindən yazılmış “Almaqest” kitabında daha geniş nəzərdən keçirilir. Ptolemeyin elmi əsəri avropa alimlərinin əlinə müsəlmanların vasitəsi ilə keçmiş və həmən kitabı orjinal yunan adı ilə “Nəhəng nizam”, daha qısas isə “Al-madjisti”, yəni “Əzəmətli” adlandırmışlar. Qədim antik dövrün astronomları onların qarşısına çıxan müstəvi triqonometriyası məsələsini həll etməkdən ötrü ilk öncə “Almaqest”in ilk kitabındakı “Ətrafın xorda (əyri xəttin iki nöqtəsini birləşdirən düz xətt) cədvəli”ndən istifadə etdi. 1800 çərçivəsində (yarımdərəcə addım atmaqla) olan qövs və bucaqlar üçün bu cədvəl 60 vahid radiusa malik oaln dairədə bucaqlarla əks tərəfdə duran vətərlərin uzunluğunu göstərir.
| |||