Şuşada erməni üsyanının yatırılması: Redaktələr arasındakı fərq

'''Şuşada erməni üsyanının yatırılması''' ( {{dil-hy|Շուշիի ջարդեր – Shushii charder}}) - Azərbaycanın [[Dağlıq Qarabağ]] bölgəsinin [[Şuşa]] şəhərində [[1920]]-ci ilin [[mart]] ayında yerli erməni əhalisinə qarşı törədilmiş poqrom aktı. Hadisələrin baş verməsinin əsas səbəbi kimi [[Qarabağ erməniləri]]nin [[Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti]]nə bağlı ordu birləşmələrinə tabe olmaması və bunun nəticəsində, ərazidəki erməni silahlıların tərki-silah edilməsi göstərilmişdi.<ref>Thomas de Waal. Black Garden: Armenia and Azerbaijan through Peace and War, p. 128. {{ISBN|0814719449}}</ref><ref>Michael P. Croissant. The Armenia-Azerbaijan Conflict: Causes and Implications. Greenwood Publishing Group, 1998. {{ISBN|0275962415}}, 9780275962418, p. 17</ref><ref>Tim Potier. Conflict in Nagorno-Karabakh, Abkhazia and South Ossetia: A Legal Appraisal. {{ISBN|9041114777}}</ref><ref>Edward Thomas Devine, Paul Underwood Kellogg, The Survey, Volume 43, Survey Associates, Charity Organization Society of the City of New York, 1920, p. [https://books.google.com/books?id=MoEbAQAAMAAJ&pg=PA346 346] "...caused a recent exodus of over two thousand Armenians form Shusha (survivors of a Tartar post-war massacre there) through hostile villages to the nearest rail point..."</ref><ref>S. Neil MacFarlane, Oliver Thränert,, ''Balancing hegemony: the OSCE in the CIS'', Centre for International Relations, 1997, p. [https://books.google.com/books?id=KEshAQAAIAAJ 71] "Another event of the period was the massacre in March 1920 of Armenians in Shusha, the historic centre of Karabakh, which shifted its ethnic status from an Armenian-dominated town to an Azeri-dominated one."</ref><ref>{{cite book|last=Brook|first=Stephen|title=Claws of the crab: Georgia and Armenia in crisis|year=1993|page=[https://books.google.com/books?id=fUMjAQAAMAAJ& 326]|quote=In the 1920s a massacre of Armenians led to an Azeri majority in the town.}}</ref><ref>{{cite book|last=Chorbajian|first=Levon|title=The Caucasian Knot: The History & Geopolitics of Nagorno-Karabagh|year=1994|publisher=Zed Books|location=London|isbn=9781856492881|page=141|quote=The city of Shushi, formerly the third largest city in Transcaucasia, saw its Armenian population decimated by the massacre of March 1920.}}</ref>

 

 

[[1920]]-ci ilin 22-26 mart tarixlərində baş vermiş hadisələr nəticəsində 500<ref name="ReferenceB">Richard G. Hovannisian. The Republic of Armenia, Vol. III: From London to Sèvres, February–August 1920</ref><ref name="ReferenceA">Thomas de Waal. Black Garden: Armenia and Azerbaijan through Peace and War. {{ISBN|0-8147-1944-9}}</ref>, bəzi mənbələrdə isə 30 min nəfər şəxsin öldürüldüyü təxmin edilməkdədir. Bu hadisə [[Dağlıq Qarabağ]] probleminə görə [[Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti|Azərbaycan]] və [[İlk Ermənistan Respublikası (1918-1920)]] tərəfləri arasındakı ilk əsaslı döyüş sayılır. Qətliam nəticəsində şəhərdə yaşayan erməni əhalisinin sayı əhəmiyyətli dərəcədə azalmış və bu azlıq [[SSRİ]]-nin dağılmasına qədər bu şəkildə davam etmişdir.<ref>{{ru icon}} A. Zubov, [http://magazines.russ.ru/znamia/2000/4/zubov.html Политическое будущее Кавказа: опыт ретроспективно-сравнительного анализа (Political future of the Caucasus)],"Znamiya" journal, 2000, #4 "Британская администрация почему-то передала населенные армянами уезды Елизаветпольской губернии под юрисдикцию Азербайджана. Британский администратор Карабаха полковник Шательворт не препятствовал притеснениям армян, чинимым татарской администрацией губернатора Салтанова. Межнациональные трения завершились страшной резней, в которой погибла большая часть армян города Шуши. Бакинский парламент отказался даже осудить свершителей Шушинской резни, и в Карабахе вспыхнула война." <br /> "British administrator of Karabakh colonel Shuttleworth didn't impede the discrimination of Armenians by [[Tatar]]ian administration of governor Saltanov. The national clashes ended by the terrible massacres in which the most of Armenians in Shusha town perished. The Parliament in [[Baku]] refused even condemn the accomplishers of the massacres in Shusha and the war was started in Karabakh."</ref><ref>{{citation|title=Armenia in Crisis: The 1988 Earthquake|url=https://books.google.com/?id=Y4kQUU_bpOsC|last=Verluise|first=Pierre|date=April 1995|publisher=[[Wayne State University Press]]|page=6|isbn=0814325270}}</ref><ref>"exterminé la population arménienne dans l'ancienne capitale Chouchi au début du 20ème siècle." [http://www.gaucherepublicaine.org/2,article,1376,,,,,_La-nation-un-concept-republicain-14eme-partie-les-solutions-republicaines-fondees-sur-les-etats-nations-pour-des-conflits-actuels.htm La nation, un concept républicain (14ème partie): les solutions républicaines fondées sur les états-nations pour des conflits actuels, par Valentin Boudras-Chapon // ReSPUBLICA journal, Mardi 22 mai 2007]</ref><ref>{{Cite web| quote = De 1918 à 1920, les républiques indépendantes d'Arménie et d'Azerbaïdjan se sont disputées le contrôle du Karabagh, pour des raisons symboliques et stratégiques. Des pogroms et des incendies anéantissent le quartier arménien de Chouchi en février 1920.| title = Situation des réfugiés et déplacés d'origine arménienne sur le territoire de l'ex-Union soviétique | work = [[Commission des recours des refugies]] | language=French | url = http://www.commission-refugies.fr/IMG/pdf/Ex-URSS_-_situation_des_refugies_et_deplaces_d_origine_armenienne_sur_le_territoire_de_l_ex-Union_sovietique.pdf |format=PDF}}</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20071013235656/http://i-r-p.ru/page/stream-library/index-615.html I. P. Dobaev, V. I. Nemchina: И.П.Добаев, В.И.Немчина. Новый терроризм в мире и на Юге России: сущность, эволюция, опыт противодействия] (Ростов н/Д., 2005)</ref><ref>[https://books.google.com/books?id=WAOxl4-HS1wC&pg=PA81 For Kin or Country: Xenophobia, Nationalism, and War By Stephen M. Saideman, R. William Ayres]</ref>