Lankasterli Filippa: Redaktələr arasındakı fərq

{{Dövlət xadimi|adı=Lankasterli Filipa|şəklin ölçüsü=|hakimiyyət müddəti=[[14 fevral]] [[1387]] - [[19 iyul]] [[1415]]|vikianbar=|titul=[[Portuqaliya krallarının siyahısı|Portuqaliya kralının xanımı]]|uşağı=Alfonso<br/>[[I Eduard (Portuqaliya kralı)|Eduard]]<br/>Pyotr<br/>Henri<br/>[[Portuqaliyalı İzabella (Burqundiya hersoqinası)|İzabella]]<br/>[[İnfanta Con|Con]]<br/>Ferdinand|sələfi=[[Elyanora Teles]]|xələfi=[[Araqonlu Elyanora]]|şəkil=Filipa de Lencastre, Rainha de Portugal - The Portuguese Genealogy (Genealogia dos Reis de Portugal).png|həyat yoldaşı=[[I Juan|I Con]]|atası=[[Gentli Con]]|anası=[[Lankasterli Blanş]]}}'''Lankasterli Filipa''' ({{dil-en|Philippa of Lancaster}}; {{Lang-pt|Filipa de Lencastre}}) (d. [[31 mart]] [[1360]] – ö. [[19 iyul]] [[1415]]) — [[Portuqaliya Krallığı|Portuqaliya kralı]] [[I Juan|I Con]]<nowiki/>un xanımı, [[Portuqaliya krallarının siyahısı|Portuqaliya kraliçası]]. O, [[İngiltərə krallığı|İngiltərə kralı]] [[III Eduard]]<nowiki/>ın oğlu [[Gentli Con]]<nowiki/>un və [[Lankasterli Blanş]]<nowiki/>ın qızı idi.

Filipa [[31 mart]] [[1360]]-cı ildə [[Lankaster hersoqu]] [[Gentli Con]] və [[Lankasterli Blanş]]<nowiki/>ın ən böyük qızı olaraq Lester qalasında dünyaya gəldi. Uşaqlıq illəri bacısı [[Lankasterli Elizabet|Elizabet]] və qardaşı [[IV Henri (İngiltərə kralı)|Henri]]<nowiki/>ylə birlikdə ailəsinə aid müxtəlif mülklərdə keçən Filipanın anası [[1368]]-ci ildə vəfat etdi. Atası [[Gentli Con]] [[1371]]-ci ildə [[Kastiliya və Leon krallığı|Kastilya kralı]] [[I Pyotr (Kastiliya kralı)|Pyotr]]<nowiki/>un qızı [[Kastilyalı Konstansa|Konstansa]] ilə evləndi ancaq o da, [[1394]]-cü ildə vəfat etdi. İkinci xanımının ardından [[Gentli Con]] keçmiş məşuqəsi və Filipanın dayəsi olan [[Ketrin Svinford]]<nowiki/>la rəsmi nigah bağladı. Filipa, digər bacı və qardaşları ilə birlikdə ögey analarının himayəsinə girdi və [[Ketrin Svinford]]<nowiki/>un səyləriylə mükəmməl təhsil aldı.

Filipa [[Portuqaliya krallarının siyahısı|Portuqaliya kralı]] [[I Juan|I Con]]<nowiki/>la evlənərək [[Portuqaliya Krallığı|Portuqaliya]]<nowiki/>nın [[Kral-konsort|konsort-kraliçası]] oldu. Bu evlilik [[Fransa krallığı|Fransa]]-[[Kastiliya və Leon krallığı|Kastiliya]] birliyinə qarşı [[İngiltərə krallığı|İngiltərə]]-[[Portuqaliya Krallığı|Portuqaliya]] ittifaqında atılan son addım idi. Cütlük [[2 fevral]] [[1387]]-ci ildə Porto kafedralında kilsə tərəfindən müqəddəs elan edildi və cütlüyün toy mərasimi [[14 fevral]]<nowiki/>da baş tutdu. Cütlüyün nigahı kral sarayında 15 gün boyunca dəbdəbəli şəkildə qeyd olundu. İlk başda 27 yaşlı Filipanın artıq ana olmaqla bağlı probleminin olması düşünülsə də, Filipanın bu evlilikdən 6-sı yetkinlik yaşına çatan 9 övladı dünyaya gəldi.

[[Portuqaliya krallarının siyahısı|Portuqaliya kralı]] ilə olan evliliyi Filipanın atası ilə Portuqaliya taxt-tacı arasında yeni bir ittifaqın qurulmasını hədəfləyirdi. Belə ki, [[Gentli Con]]<nowiki/>un [[Kastilyalı Konstansa]] ilə olan ikinci evliliyindən [[Lankasterli Ketrin|Ketrin]] adlı bir qızı vardı və bu vasitəsilə [[Kastiliya və Leon krallığı|Kastiliya krallığı]]<nowiki/>nda taxt iddiası yaranmışdı. Bu halda [[I Juan|I Con]] gələcək "qonşu"su ilə yaxın münasibət saxlamaq niyyətində idi. Bu səbəblə [[1386]]-cı ildə [[Vindzor sarayı|Vindzor sarayın]]<nowiki/>danda tərəflər arasında yeni bir ittifaq sənədi imzalandı. Bu uzunmüddətli ittifaq [[Napoleon müharibələri|Napaleon dönəmi]] və [[İkinci Dünya müharibəsi|II Dünya Müharibəsi]] illərinə qədər qüvvədə qaldı.

Filipa 55 yaşında ikən [[vəba]] xəstəliyinə tutuldu və bu səbəblə [[Lissabon]]<nowiki/>dan sahil şəhəri olan Sakavemə daşındı. Hər 3 oğlunu da yanına çağıran Filipa onlara nəsihət etdikdən sonra hər birinə qiymətli daş-qaşla bəzəli qılınc hədiyyə etdi. Bunun siyasi evlilik olmasına baxmayaraq [[I Juan|I Con]] xanımını çox sevirdi və onun xəstəliyi boyunca yanından ayrılmadı. Filipa [[19 iyul]] [[1415]]-ci ildə Sakavemdə vəfat etdi.

* Stephens, Henry Morse (1903). The story of Portugal. G.P. Putnam's Sons. p. &nbsp;139. ISBN 9780722224731

* Weir, Alison (1999). Britain's Royal Families: The Complete Genealogy. London: The Bodley Head. pp. &nbsp;75, 92.