}}'''İmam-i şəhriyari''' və ya '''İmam-i sultani Mahmud Əfəndi''' (ö. [[3 may]] [[1718]]) — [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] [[alim]]<nowiki/>i, [[Müdərris|müdərrisimüdərris]]i və [[Şeyxülislam|şeyxülislamışeyxülislam]]ı.
== Həyatı ==
Mahmud Əfəndi [[İstanbul]]<nowiki/>da dünyaya gəlmişdir. Doğum tarixi bilinməsə də, Topxanalı Əhməd ağanın oğlu olduğu məlumdur. Mədrəsə təhsilini bitirdikdən sonra gözəl səsi olması səbəbilə əvvəlcə dövrün [[Osmanlı şeyxülislamları|şeyxülislam]]<nowiki/>ı [[Ankaralı Mehmed Əmin Əfəndi]]<nowiki/>nin, ardından [[sədrəzəm]] [[Mərzifonlu Qara Mustafa Paşa|Mərzifonlu Mustafa Paşa]]<nowiki/>nın imamı oldu. Daha sonra [[Osmanlı şeyxülislamları|şeyxülislam]] [[Çatalcalı Əli Əfəndi|Əli Əfəndi]]<nowiki/>nin dərslərinə qatıldı və [[1682]]-ci ilin [[mart]]<nowiki/>ında [[IV Mehmed|Sultan Mehmed]]<nowiki/>dən alınan xüsusi icazəylə dini təhsilini tamamlamasıyla bağlı mülazimət (diplom) aldı.
[[1683]]-cü ildə İkinci Vyana mühasirəsinə qatıldı və daha sonra [[1689]]-cu ilin iyulunda [[müdərris]] olaraq mədrəsələrdə dərs verməyə başladı. Bir çox mədrəsələrdə dərs dedikdən sonra [[1695]]-ci ildə [[II Mustafa|Sultan Mustafa]]<nowiki/>nın ikinci imamlığına gətirildi. Məhz bu səbəblə bəzi mənbələrdə imam-i şəhriyari və ya imam-i sultani ləqəbi ilə anılır. Uzun müddət davam edən müdərrislik həyatının ardından [[1700]]-cü ilin [[yanvar]]<nowiki/>ında Yenişəhər qazısı təyin edildi. Sultana yaxınlığı səbəbilə dəyərli mülklərlə təltif edilsə də, ertəsi il vəzifədən alındı. Buna baxmayaraq sarayla əlaqələri heç kəsilmədi və [[1703]]-cü ilin yanvarında yeni mülklər hədiyyə aldı.
[[Ədirnə hadisələri (1703)|Ədirnə hadisəsi]]<nowiki/>nin ardından taxtdan endirilən [[II Mustafa|Sultan Mustafa]] ilə birlikdə [[Ədirnə]]<nowiki/>dən Hafsaya getdi və burada ikən [[20 avqust]] [[1703]]-cü ildə Rumeli başqazısı təyin edildi. Ancaq sabiq sultana yaxınlığı səbəbilə ertəsi gün bütün mülklərindən məhrum edilərək vəzifədən alındı. Buna baxmayaraq bütün bu hadisələrdə tərəfsiz olaraq qaldı və bu tutumu səbəbilə çox keçmədən sarayla münasibətləri düzəldi.
[[II Mustafa|Sultan Mustafa]] dövründəki keçmiş dostlarından [[Çorlulu Kürəkən Əli Paşa|Çorlulu Əli Paşa]]<nowiki/>nın sədarətə gəlməsinin ardından [[8 iyul]] [[1706]]-cı ildə Anadolu başqazısı təyin olundu. [[1707]]-ci ilin oktyabrında vəzifədən alınsa da, 1 ay sonra Rumeli başqazılığına gətirildi. [[1709]]-cu ilin yanvarında təqaüdə ayrılan Mahmud Əfəndi 5 il davam edən bu müddətin ardından [[20 may]] [[1713]]-cü ildə [[Osmanlı şeyxülislamları|şeyxülislam]] təyin olundu. Ancaq üləma zümrəsi ilə münasibətlərinin yaxşı olmaması və özündən əvvəlki 2 şeyxülislamın vəzifədən ayrılmasında təqsirli görülməsi səbəblərilə [[15 dekabr]] [[1714]]-cü ildə vəzifədən alındı və Kanlıcadakı köşkündə yaşamasına icazə verildi. [[3 may]] [[1718]]-ci ildə vəfat edən Mahmud Əfəndi [[Fateh məscidi (İstanbul)|Fateh məscidi]] yaxınlığındakı evinin həyətinə dəfn edildi.
