Kiçik Məcidiyə məscidi: Redaktələr arasındakı fərq

{{Tarixi abidə|adı=Kiçik Məcidiyə məscidi|nişanlama2_hissəsi=|nişanlama1_sərbəst3dəyər=|nişanlama2=|nişanlama2_vaxtı=|nişanlama2_rəsmiadı=|nişanlama2_tipi=|nişanlama2_kriteriya=|nişanlama2_nömrəsi=|nişanlama2_sərbəst1ad=|nişanlama1_sərbəst2dəyər=|nişanlama2_sərbəst1dəyər=|nişanlama2_sərbəst2ad=|nişanlama2_sərbəst2dəyər=|nişanlama2_sərbəst3ad=|nişanlama2_sərbəst3dəyər=|Commons kateqoriyası=|Xəritəsi=|plan=|nişanlama1_sərbəst3ad=|nişanlama1_sərbəst2ad=|orijinal adı=|üslubu=[[Barokko memarlığı]]|şəkil=[[Fayl:İstanbul 5460.jpg|300px|]]|şəkil_izah=|ölkə={{flaqifikasiya|Türkiyə}}|şəhər=[[İstanbul]]|yerləşir=[[İstanbul]], [[Beşiktaş]]|aidiyyatı=|memar=[[Karpet Balyan]] və ya [[Nikoqos Balyan]]|tikilmə_tarixi=[[1848]]|vəziyyəti=Fəaliyyət göstərir|nişanlama1_sərbəst1dəyər=|nişanlama1=|nişanlama1_rəsmiadı=|nişanlama1_vaxtı=|nişanlama1_tipi=|nişanlama1_kriteriya=|nişanlama1_nömrəsi=|nişanlama1_hissəsi=|nişanlama1_sərbəst1ad=|plan_izah=}}'''Kiçik Məcidiyə məscidi''' — [[İstanbul]]<nowiki/>da [[XIX əsr]]ə aid [[məscid]]. Əsas adı '''Çırağan məscidi''' olan bu bina İstanbul boğazının Rumeli sahilində, Ortaköy yaxınlığında, [[Çırağan sarayı]]n<nowiki/>ınnın qarşısında və [[Ulduz sarayı]]<nowiki/>nı əhatə edən meşənin boğaz girişində yerləşir. Məscidə “kiçik” deyilməsinin səbəbi isə eyni padşah tərəfindən inşa etdirilən və Ortaköy məscidi olaraq da bilinən [[Böyük Məcidiyə məscidi]]<nowiki/>ndən fərqlənməsidir.

Giriş qapısının üstündə yerləşən və dövrün şairlərindən Əhməd Sadiq Zivər bəy tərəfindən yazılan 4 sətirlik mənzum kitabəyə görə, məscid [[1848]]-ci ildə [[Osmanlı sultanlarının siyahısı|Osmanlı padşahı]] [[Əbdülməcid|Sultan Əbdülməcid]] tərəfindən inşa etdirilmişdir. Erməni yazar Parsek Tuğlacıyana görə, məscidin memarı [[Dolmabağça sarayı]]<nowiki/>nın memarlarından [[Nikoqos Balyan]]<nowiki/>dır. Ancaq Nikoqosun qardaşı [[Sarkis Balyan]], [[1857]]-ci ildə nəşr olunan bir məqalədə Çırağan məscidinin [[Karpet Balyan]] tərəfindən inşa olunduğunu qeyd edir. Bu məsələylə bağlı dəqiqi məlumat olmasa da, məscidin dövrün erməni əsilli məşhur memar ailəsi Balyan ailəsi tərəfindən inşa olunduğu dəqiqdir. Dövrün tarixi qeydlərində, məscidin təməlinə müsəlmanların müqəddəs hesab etdiyi [[Kəbə]]<nowiki/>dən torpaq gətirilib qarışdırıldığı qeyd olunur.

Məscid, qarşısındakı sahildə yerləşən və yenə [[Əbdülməcid|Sultan Əbdülməcid]] tərəfindən sökülüb yenidən inşa etdirilən [[Çırağan sarayı]]<nowiki/>nın bir bölümü olaraq inşa etdirilmişdir. Ancaq həm yerləşim yerini, həm də strukturunu nəzərə alsaq, məscidin [[Çırağan sarayı|Çırağan]] və yaxınlıqdakı [[Ulduz sarayı]]<nowiki/>nın xidmətçiləri tərəfindən istifadə edildiyini qeyd edə bilərik.

Kiçik Məcidiyə məscidi sadə kvadrat planlı, üzəri tək gümbəzli və tək minarəli [[Barokko memarlığı|barokko]] üslubunda inşa edilmişdir. Biri önündəki meydana, digəri isə birbaşa məscidə açılan 2 qapısı var. Ümumilikdə 1600 m²-lik ərazini əhatə edən məscidə həyətə açılan qapıdan girdikdə sağda və solda bir ədəd olmaq üzrə 2 qəsr-i hümayun yerləşir. Qəsr-i hümayun [[Osmanlı memarlığı]]<nowiki/>na xas olan, padşahın istirahəti və önəmli görüşlərin keçirilməsini nəzərdə tutan binadır. Məscidin ümumi görüntüsü klassik türk memarlığına uyğun deyil. Məscidin ən qeyri-adi tərəfi isə minarəsidir. Belə ki, sadə və yuvarlaq tipli gövdəni taclandıran şərəfə bölümü sadə çıxıntılar və [[Qotika (memarlıq)|qotik]] uslübdakı sütunlarla bəzədilmişdir.