Selikli Sporlular sinfi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Sətir 9:
| section name =
}}
''' Selikli Sporlular sinfi '''({{lang-la| Myxosporıdıa }}) - [[Heyvan qamçılıları]] yarımsinfinə aid olan sinif.
 
== Haqqında ==
Miksosporidilər, əsasən [[balıqlar]]da, qisməndə suda-quruda yaşayanlarda [[sürünən]]lərdə parazitlik edir. Bu parazitlərin 700-ə qədər növü məlumdur. Parazitlər [[balıqlar]]ın əzələlərini, qəlsəmələrini, beynini, [[böyrəklər]]ini, sidik kisəsini digər [[orqan]]larını zədələyərək, [[balıqçılıq]] təsərrüfatına böyük ziyan vururlar. Miksosporidilər inkişaflarının ilk mərhələsindən birnüvəli formada olurlar, sonradan isə protoplazma kütləsinə malik olan çoxnüvəli formaya keçir. Bədən boşluğunda yaşayan miksosporidilər çılpaq olub, [[amöb]]varı hərəkət edir. Toxumalarda yaşadıqda isə onlar örtüklə əhatə olunurlar və bir neçə mm-dən bir sm-ə qədər ölçüyə malik olurlar . [[Balıqlar]] sporu udmaqla parazitə yoluxurlar . Balığıın bağırsağında həzm [[fermentlər]]inin təsirindən spor açılır və dalayıcı kapsula xaricə atılaraq bağırsağın divarına yapışır. Rüşeymin iki nüvəsi spordan xaricə çıxana qədər birləşir. Daha sonra amöbvari rüşeym bağırsağın divarından qana keçir qan vasitəsilə müxtəlif toxuma orqanlara, əsasən [[əzələ]]lərə aparılır. Burada parazit böyüyür onun nüvəsi dəfələrlə bölünərək, çoxnüvəli plazmodiya çevrilir. Plazmodinin böyüməsi nəticəsində balıqlarda diametri 5-65–6 sm olan şişlər əmələ gəlir. Plazmodinin böyüməsi nəticəsində [[balıqlar]]da diametri 5-6 5–6 sm olan şişlər əmələ gəlir. Plazmodinin daxilində tezliklə çoxhüceyrəli sporlar formalaşmağa başlayır. Sporun əmələ gəlməsi çox mürəkkəb prosesdir tam öyrənilmişdir. Sporlar sahib öldükdən sonra və ya şişlər partladıqda xaricə tökülür. Miksosporidilər balıqlarda müxtəlif xəstəliklər törədirlər. ''Myxobolus Lentospora'' cinsinin növləri daha təhlükəlidir. ''Myxobolus pfeifferi'' növü şirbit balıqlarından şiş xəstəliyi törədir. Balığın əzələlərində parazitlik edən bu növ bədən səthində şişlər əmələ gətirir. Şişin partlaması nəticəsində sporlar xaricə çıxaraq digər balıqların yoluxmasına səbəb olur. Bu [[infeksiya]] balıqların əksəriyyətinin ölümünə səbəb olur. ''Lentospora cerebralis'' - forel [[balıq]]ların «"fırlanma »" xəstəliyini törədir. '''Lentospora''' balıqların qığırdaq toxumalarında parazitlik edərək, onu zədələyirlər. Sporlar [[balıq]] öləndən sonra xaricə çıxırlar. <ref>B.İ.Ağayev, Z.A.Zeynalova. Onurğasızlar zoologiyası.Bakı , «"Təhsil»" 2008 , 568 səh</ref>
 
== Mənbə ==
'''B.İ.Ağayev, Z.A.Zeynalova. Onurğasızlar zoologiyası.''' Bakı , «"Təhsil»" 2008 , 568 səh
 
== Həmçinin bax ==
* [[Koksidilər]]
* [[Qansporlular dəstəsi]]
 
== Xarici keçidlər ==
* [https://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_biology/222/%D0%9E%D1%82%D1%80%D1%8F%D0%B4 Отряд Миксоспоридии (Myxosporidia)]
* [https://www.google.com/search?q=myxosporidia+fish&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ved=2ahUKEwiP2rfw45TfAhXHhqYKHQd9A0sQsAR6BAgGEAE&biw=1356&bih=651 myxosporidia fish]
 
== İstinad ==
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
 
[[Kateqoriya:Sporlular]]