QuteybəQüteybə binibn Müslüm ərəblərin Bahili qəbiləsindən idi. QuteybəQüteybə binibn Müslüm [[Əfqanıstan]] və [[Orta Asiya]]da apardığı [[fəth|fətihlərlə]] [[Əməvi]] torpaqlarının sərhədlərini genişlətmişdir.
[[704]]-cü ildə [[Əbdülməlik bin Mərvan]] tərəfindən [[Xorasan]] valiliyinə gətirilən QuteybəQüteybə, təqribən 50 min nəfərlik bir ordunun da sərkərdəsı oldu. Şimala və şərqə düzənlədiyi səfərlərin ilkində (705) [[Toxarıstan]]a girərək paytaxt [[Bəlx]]i ələ keçirdi; təslim olsalar da şəhəri dağıtdı. Ardından o tarixdə Oxus olaraq bilinən [[Ceyhun]]u (Amu Dərya) aşaraq [[Buxara]] (bugün [[Özbəkistan]]da) və çevrəsindəki [[Soqdiana]] torpaqlarını fəth etdi (706-709); 706-cı ildə [[Bəykənd]]i aldı, bu şəhəri də dağıdaraq bütün kişiləri öldürtdü. İrəlləyişini durdurmaq üçün Buxara hökumətincə vəzifələndirilən Vərdan xudanı da məğlubiyyətə uğratdı. Vərdanın ölümündən (708) sonra [[Buxara]]nı ələ keçirdi.
Daha sonra [[Səmərqənd]]ı ([[710]]-[[712]]), [[Xarəzm]] və paytaxtı [[Xivə]]yi ələ keçirdi. Səmərqənd hökmdarı Nizak Tarxan da ona boyun əydi. Həccacın buyruğu üzərinə, [[Sistan]]ın [[Türk]] hökmdarı [[Rutbil]]in üstünə yürüdü, ancaq Ərəb hegomonluğunu qəbul etdirə bilmədi. Xarəzm hökmdarı Çiğan, qardaşı Hurrəzata qarşı ondan yardım istədi, o da Bəlx valisi olan qardaşı Əbdurrahmanı göndərdi və Əbdürrəhman, HurrəzatıHürrəzatı öldürdü, Xarəzmin üç böyük şəhərini Ərəb hegomonluğu altına aldı. QuteybəQüteybə binibn Müslim, [[İraq]] valisi [[Həccac]]ın icazəsiylə mühasirəyə aldığı Səmərqəndi sərkərdə Gürəkin dirənməsinə qarşı ələ keçirdi. Baş qərargahını buraya köçürdükdən sonra ([[714]]) sonra İsficapa gəldi.
[[715]]-ci ildə [[Orta Asiya]]nın iç hissəlrinə doğru ilərləyərək [[Fərqanə]]nı [[Ərəb imperiyası]]na qatdı. Çin sərhədlərinə qədər irəlilədiyi deyilsə də, bu haqqda yazılı sənəd yoxdur.
[[I Vəlid|Vəlid]] tərəfindən Xorasan əyalətinin idarə edilməsinə gətirildi. I Vəlidin ölümündən sonra xəlifə olan qardaşı [[Süleyman bin Əbdülməlik]]ə bağlılıq andı içməyi rədd edən QuteybəQüteybə, əsgərləri arasında bu səbəblə çıxan üsyan ərəfəsində öldürüldü.
QuteybəninQüteybənin fəth etdiyi torpaqların çoxu idarəçilik baxımından [[Mavəraünnəhr]]ə (Ceyhunun ötəsindəki torpaqlar) bağlandı. Quteybənin,Qüteybənin ələ keçirdiyi bölgələrdə hərbi idarəçilik yaratdığından o günə qədər çoxu [[Buddist]] olan bölgə xalqlarını müsəlmanlaşdırdı. QuteybəninQüteybənin fəth etdiyi Səmərqənd və Buxara zamanla İslam mədəniyyətinin ən böyük şəhərləri və Orta Asiya xalqlarının elm mərkəzi oldu. Bununla birliktə, QuteybəninQüteybənin ölümündən sonra [[ərəblər]], Mavəraünnəhirdə tutunamadılar. [[Göytürklər]]in yenidən gücəndikləri vaxtda [[Gültəkin]], Mavəraünnəhirdəki bəzi yerləri Ərəblərdən geri aldı.<ref>http://tarih.batl.k12.tr/siniflar_və_oss/sinif_9/sinif_9indəxlər/turk_ərəb.html{{Dead link|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot }}</ref>.
