Biokimya mühəndisliyi: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
k tənzimləmə |
||
Sətir 4:
== Tarixi ==
Yüzillər boyunca müxtəlif məhsulların istehsalında bioloji orqanizmlərin kimyəvi reaksiyalarından istifadə edilir. [[1800]]-cü illərin ortalarında [[Lui Paster]] fermentasiyanı tədqiq edərkən bu orqanizmlərin roluna baxan ilk şəxslərdən biri idi. Onun bu araşdırması, bugünədək istifadə olunan pasterizasiya prosesinə də öz töhfəsini vermişdir. [[1900]]-cü illərin əvvəllərindən etibarən mikroorqanizmlərin istifadəsi genişləndi və sənaye məhsullarının istehsalında istifadə edilməyə başlandı. Bu tarixlərə qədər biokimya mühəndisliyi hələ bir sahə kimi inkişaf etməmişdi. [[1928]]-ci ildə [[Aleksandr Fleminq]] penisilini kəşf etdikdə biokimya mühəndisliyi sahəsinin əsası qoyulmuşdur. Bu kəşfdən sonra dünyanın müxtəlif yerlərində yerləşən torpaqlar, bağlar, meşələr, çaylar və dərələr kimi yerlərdən mikrobakteriyaların xüsusiyyətlərini araşdırmaq məqsədilə nümunələr toplanmışdır. Hal-hazırda biokimya mühəndisləri qidadan tutmuş əczaçılıq sahələrinə qədər müxtəlif sənayelərdə çalışırlar. Bu,səmərəliliyə və istehsala artan ehtiyacı ödəmək üçün bioloji sistemlərin və kimyəvi reaksiyaların bir-birinə necə təsir etdiyini daha ətraflı anlamaq üçündür.
== Tətbiq sahələri ==
[[
=== Biotexnologiya ===
Sətir 13 ⟶ 12:
=== Qida sənayesi ===
Biokimya mühəndisləri ilk növbədə qida istehsalını, emalını, qablaşdırılmasını, saxlanmasını və paylanmasını yaxşılaşdıracaq sistemlərin dizaynına diqqət yetirirlər.<ref name=":0" /> Emal edilən qidalara buğda, meyvə və süd kimi satışa çıxarılmamışdan öncə üyüdülmə, qurudulma və pasterizasiya kimi proseslərdən keçən məhsullar daxildir. Qida emalının üç növü vardır: ilkin,ikinci və üçüncü. İlkin qida emalı kənd təsərrüfatı məhsullarının qida halına gətirilə bilən digər məhsullara çevrilməsi, qida emalının ikinci növü, əvvəlcədən hazırlanmış inqrediyentlərdən hazırlanan qidaların hazırlanması və qida emallının üçüncü növü, hazır yeməklərin kommersiya istehsalıdır. Qurutma,turşuya qoyma,duzlama və fermentə etmə qidanı kif və bakteriyalardan qorumaq üçün istifadə edilən ən qədim qida emal üsullarındandır.<ref name=":1">{{Cite web|url=http://www.foodsystemprimer.org/food-processing/index.html|title=Food Processing|last=Driver|first=Kelly|last2=Health|first2=JH Bloomberg School of Public|website=Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health|language=en|access-date=2019-03-18}}</ref> Qida məhsullarının qorunması üsulları qida təhlükəsizliyinin mövcud standartlarına uyğunlaşdırılmışdır, lakin yenə də əvvəlki proseslərdən istifadə edilir. Biokimya mühəndisləri bəzi yeyinti məhsullarının qida dəyərlərinin yaxşılaşdırması üçün də çalışırlar. Nümunə olaraq ''Qızıl düyü'' göstərilə bilər; bu düyü A vitamini çatışmazlığının problem olduğu bölgələrdə istifadə üçün istehsal edilmişdir. Yeyinti məhsullarının qorunması texnologiyasının inkişaf etdirilmə səylərinin səbəblərindən biri, bu məhsulların tərkibində olan qida maddələrinin uzun müddət saxlanılmasını təmin etməkdir. Qablaşdırma məhsulun çirklənmədən, fiziki zərərdən və xarab olmadan qorunmasında və təhlükəsizliyinin təmin edilməsində əsas rol oynayır.<ref name=":1" /> Qablaşdırma yeməklərin daşınmasını və servis edilməsini də asanlaşdırır. Yeyinti sənayesində işləyən biokimya mühəndisləri əhalinin tələbatını ödəmək üçün bütün bu prosesləri geniş miqyasda həyata keçirmək yollarını dizayn edirlər. Bu peşənin öhdəliklərinə eksperimentlərin hazırlanması və aparılması, proseslərin optimallaşdırılması, yeni texnologiyaların inkişafı üçün qrup halında digər mühəndislərlə məsləhətləşmə və avadanlıq və qurğular üçün layihə planlarının hazırlanması daxildir.<ref name=":1" />
==Həmçinin bax==
Sətir 24 ⟶ 23:
{{reflist}}
▲[[Category:Mühəndislik| ]]
| |||