Aya-kaka döyüşü — 24 avqust 1919-cu ildə Aya-Kaka dərəsində, Ayalakab kəndinin yaxınlığında Dargin üsyançılarının Polkovnik Lavrovun başçılıq etdiyi Denikinçilər dəstəsi ilə döyüşü.
Yatırılan Dağıstandakı iyul qiyamından sonra, Denikinçilər yerli əhalini soymağa başlayır. xalq bundan bərk qəzəblənir və əlverişli bir an gözləyir. Denikiçilər insanlardan bütün silahlarını yerə qoymasını tələb edir, lakin insanlar köhnə və yararsız silahlardan əl çəkmir. İnsanlar silahların gizlədilməsi üçün son tarixdən məharətlə istifadə edir. Bunu anlayan denikinçilər, müddətin bitməsini gözləmədən axtarışa başlayır. Ancaq bu erkən axtarış heç bir nəticə vermir. Denikinçilər zinət əşyalarını, gümüş sikkələri və gümüş əşyaları götürür. Bütün bunlar dağlıları silahlı müqavimətə sövq edir[3].
Ağ Kazaklar cəmiyyətə hər cür vergi tətbiq edir, üstəlik vergilərin ödənilməsi üçün 2-3 saat müddət verir. Muxtarın vaxtı yoxdusa, cəzalandırılır. Denikin ordusu Mekeqi kəndində dayanır, dəstələri üçün yemək istənilir. İçki alınır və mal-qara kəsdirilir. Mekeqinlilərin narazılığı hər keçən gün artır. Denikinin himayəçisi Xəlilov Denikin ordusu üçün əsgər tələb etməsi vəziyyəti daha da kəskinləşdirir. Mekeqi kəndindən 30 nəfər tələb edilir. Könüllülərisə olmur. Püşk atmaq qərarına gəlinir, amma yenə də imtina edilir və partizan həyatı yaşamaq üçün dağlara çəkilirlər. Denikinçilər təhdidlə dolu məktub göndərməyə başlayırlar. Bu təhdidlərin dağlılara heç bir təsiri olmur və onlar da insanları orduya aparılmasından imtina edirlər. Bundan sonra Ağ Qvardiyaçılar cəza dəstəsi göndərmək qərarına gəlir[4].