İqtisadi köpük: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
Bluelink 1 book for Vikipediya:Yoxlanılabilərlik (20211020sim)) #IABot (v2.0.8.2) (GreenC bot |
||
Sətir 1:
'''İqtisadi köpük''' və ya '''aktiv köpüyü''' (bəzən '''spekulyativ köpük''', '''bazar köpüyü''', '''qiymət köpüyü''', '''maliyyə köpüyü''', '''spekulyativ mania''' və ya '''balon''' olaraq da adlanır) da aktivlərin qiymətlərində gələcəklə bağlı qeyri-mümkün və ya əsaslı olmadan ortaya çıxan fikirlərdir.<ref name="blower">{{cite news |last=Krugman |first=Paul|title=Bernanke, Blower of Bubbles?|url=https://www.nytimes.com/2013/05/10/opinion/krugman-bernanke-blower-of-bubbles.html?src=me&ref=general|accessdate=10 May 2013|newspaper=The New York Times|date=9 May 2013}}</ref> Əslində, aktivin həqiqi dəyərini güclü şəkildə aşan bir qiymətdə və ya qiymət aralığında ticarət edilməsi kimi təsvir edilə bilər.<ref name="robustness">{{cite book|title=Nonlinear Dynamics and Evolutionary Economics|last1=King|first1=Ronald R.|last2=Smith|first2=Vernon L.|last3=Williams|first3=Arlington W.|last4=van Boening|first4=Mark V.|publisher=Oxford University Press|year=1993|isbn=978-0-19-507859-6|editor1-last=Day|editor1-first=R. H.|location=New York|page=|pages=|chapter=The Robustness of Bubbles and Crashes in Experimental Stock Markets|editor2-last=Chen|editor2-first=P.}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.wsj.com/articles/SB121089412378097011|title=Bernanke's Bubble Laboratory, Princeton Protégés of Fed Chief Study the Economics of Manias|last=Lahart|first=Justin|date=16 May 2008|work=[[The Wall Street Journal]]|accessdate=|page=A1}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.project-syndicate.org/commentary/bubbles-without-markets|title=Bubbles without Markets|last=Shiller|first=Robert|authorlink=Robert J. Shiller|date=23 July 2012|publisher=[[Project Syndicate]]|accessdate=17 August 2012|quote=A speculative bubble is a social epidemic whose contagion is mediated by price movements. News of price increase enriches the early investors, creating word-of-mouth stories about their successes, which stir envy and interest. The excitement then lures more and more people into the market, which causes prices to increase further, attracting yet more people and fueling 'new era' stories, and so on, in successive feedback loops as the bubble grows.}}</ref> Bəzi iqtisadiyyatçılar köpüklərin baş verməsini qəbul etməsələr də,<ref>{{cite book|url=|title=Famous First Bubbles: The Fundamentals of Early Manias|last=Garber|first=Peter|publisher=MIT Press|year=2001|isbn=978-0-262-57153-1|location=Cambridge, MA|page=|pages=|authorlink=}}</ref> köpüklərin səbəbləri aktivlərin qiymətlərinin tez-tez güclü şəkildə həqiqi qiymətlərindən uzaqlaşdığına inananlar tərəfindən mübahisəli olaraq qalır.
Məsələylə bağlı çoxlu izahlar verilmiş və son araşdırmalar göstərmişdir ki, köpüklər qeyri-müəyyənlik<ref name="smithbub">{{cite journal|last=Smith|first=Vernon L.|authorlink=|author2=Suchanek, Gerry L.|author3=Williams, Arlington W.|year=1988|title=Bubbles, Crashes, and Endogenous Expectations in Experimental Spot Asset Markets|journal=Econometrica|volume=56|issue=5|pages=1119–1151|citeseerx=10.1.1.360.174|doi=10.2307/1911361|jstor=1911361}}</ref> , [[spekulyasiya]]<ref name="leinonspec">{{cite journal|last=Lei|first=Vivian|authorlink=|author2=Noussair, Charles N.|author3=Plott, Charles R.|year=2001|title=Nonspeculative Bubbles in Experimental Asset Markets: Lack of Common Knowledge of Rationality Vs. Actual Irrationality|url=https://authors.library.caltech.edu/43956/1/non%20speculative%20bubbles%20in%20experimental.pdf|journal=Econometrica|volume=69|issue=4|pages=831|doi=10.1111/1468-0262.00222|accessdate=|quote=}}</ref> və ya [[məhdud rasionallıq]]<ref name="levineknow">{{cite journal|last=Levine|first=Sheen S.|author2=Zajac, Edward J.|date=27 June 2007|title=The Institutional Nature of Price Bubbles|version=|publisher=|pages=|doi=|ssrn=960178|id=}}</ref> olmadan da yarana bilər. Bu durumda onlar spekulyativ olmayan köpüklər və ya günəş ləkəsi tarazlıqları olaraq adlandırılırlar. İnvestorların köpüyün çökməsi halında öz zərərlərini tamamilə kompensasiya etdiyi nöqtədə köpüklərin rasionallıqları müzakirə oluna bilər. Bu yanaşmalar köpük çöküşünün vaxtının yalnız ehtimal olunan şəkildə proqnozlaşdırıla biləcəyini və köpük prosesinin tez-tez Markov keçid modelindən istifadə edərək modelləşdirilməsini tələb edir.<ref>{{cite journal|last1=Brooks|first1=Chris|last2=Katsaris|first2=Apostolos|date=2005|title=A three-regime model of speculative behaviour: modelling the evolution of the S&P 500 composite index|journal=The Economic Journal|volume=115|issue=505|pages=767–797|doi=10.1111/j.1468-0297.2005.01019.x|issn=1468-0297|authorlink1=Chris Brooks (academic)|url=http://centaur.reading.ac.uk/20554/1/20554.pdf}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Brooks|first1=Chris|last2=Katsaris|first2=Apostolos|date=2005|title=Trading rules from forecasting the collapse of speculative bubbles for the S&P 500 composite index|journal=Journal of Business|volume=78|issue=5|pages=2003–2036|doi=10.1086/431450|issn=0740-9168|authorlink1=Chris Brooks (academic)|url=http://centaur.reading.ac.uk/20553/1/20553.pdf}}</ref> Bənzər izahatlar nəticədə qiymətlərin uyğunlaşdırılması prosesləri səbəb ola biləcəyini göstərir. Bənzər izahatlar köpüklərin nəticə olaraq qiymət koordinasiyasının prosesindən yarandığını göstərir.<ref>{{cite journal|last=Hommes|first=Cars|authorlink=|author2=Sonnemans, Joep|author3=Tuinstra, Jan|author4=Velden, Henk van de|year=2005|title=Coordination of Expectations in Asset Pricing Experiments|url=https://archive.org/details/sim_review-of-financial-studies_fall-2005_18_3/page/955|journal=Review of Financial Studies|volume=18|issue=3|pages=955–980|citeseerx=10.1.1.504.5800|doi=10.1093/rfs/hhi003|accessdate=|quote=}}</ref>
Varlıq köpüyünün yaranmasıyla bağlı yeni nəzəriyyələr bu hadisələrin daha çox sosioloji əsaslarının olduğunu göstərir. Misal üçün, açıqlamalar sosial normların meydana gəlməsi və bu hadisələrdə söyləmlərin və mədəni olaraq yerləşmiş hekayələrin rolu üzərində cəmləşmişdir.
| |||