Erten-Kort dağı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Səhifə "{{Dağ|Adı=Erten-Kort|CoordScale=|Əlavələr=|Yer xəritəsi qeydləri=|Yer xəritəsi 1=|Yer xəritəsi=|Marşrutu=|İlk fəthi=|Hündür zirvəsi=|Nisbi hündürlüyü=|Mütləq hündürlüyü=1162|Dağ silsiləsi=|Dağ sistemi=Qafqaz dağları|lon_sec=|Yerli adı={{lang-ce|Эртинан Корта}}|lon_min=|lon_deg=|lon_dir=E|lat_sec=|lat_min=|lat_deg=|lat_dir=N|Ölkə=Rusiya|Şəklin izahı=|Şəklin ölçüsü=|Şəkil=Гора_Эртен-к..." məzmunu ilə yaradıldı
(Fərq yoxdur)

16:05, 25 oktyabr 2021 tarixindəki versiya

Erten-Kort (çeç. Эртинан Корта) — Çeçenistanın Vedeno rayonunda dağ zirvəsi. Dəniz səviyyəsindən yüksəklik 2594 metrdir. Ən yaxın yaşayış məntəqələri Xaji-Yurt, Quni və Benoy kəndləridir. Dağ müqəddəs yer sayılır. Burada iki zirvə var: Lakxa Ertinan Korta və Laxa Ertinan Korta. Bu bölgədə əsasən çeçen etnik cəmiyyətinin üzvləri - taypalar Qunoy(Quno) yaşayır.

Erten-Kort
çeç. Эртинан Корта
Ümumi məlumatlar
Dağ sistemi Qafqaz dağları
Mütləq hündürlüyü 1162 m
Yerləşməsi
43°03′44″ şm. e. 46°04′24″ ş. u.
Ölkə  Rusiya
Erten-Kort xəritədə
Erten-Kort
Erten-Kort

Etimologiyası

Toponimikadavaynaxların dilində dağın adına yaxın bir neçə söz mövcuddur: эртина, йортой. Ola bilsin ki, göstərilən sözlər çay adıdır. Hansı ki, Vəftizçi İohannın İordan çayı sahilində İsa peygımbəri vəftiz etmişdir. O üzdən toponim bu adla əlaqəlidir - йорда, жьорда[1].

Bir çox mənbələrdə göstərilir ki, Ertina dağı qədim dini ritual yeri olmuşdur. Sa-Vedeno kəndinin cənub-qərb kənarlarında müqəddəs yer var. Keçmişdə bu yerdə məbəd olmuşdur. Məbəd Xulxulay çay vadisində yaşayan əhali üçün müqəddəs məkan hesab olunurdu. Əsasən də Ersenoy və Qunoy toxumları üçün ərazi müqəddəs idi. Bu tayp toxumları Erten-kort dağının şərq yamaclarında yaşayırdılar[2].

Dəyişmiş müqəddəslik və kult anlayışları Erten-Kort dağına pərəstiş üçün əsas ola bilərdi. Müsəlmanlar arasında belə bir inanc var ki, müqəddəslər məclisi ildə bir dəfə bu yerdə keçirilir. 1864-cü ildə həbs olunana qədər müqəddəs, müdrik Kunta-Xadji Kişiyev bu yerlərdə, Xyajin-Evla qəsəbəsində yaşayırdı.[3]O “Qədiriyyə” tarikan təriqətinin xalq arasında ən məşhur və sevimli təbliğatçılarından biri idi. Burda Kunta Xdji Kişiyevin sümükləri və anasının qəbri saxlanır. Əraziyə Çeçenistan, Dağıstan və İnquşetiyadan olan müsəlmanlar ziyarətə gəlir.

Dağ zirvələri də daxil olmaqla Çeçenistandakı bir sıra obyektlərdə Erten adı var. Məsələn: Erdıkort dağı. Hündürlüyü 1453 metr olan bu dağ İnzer və Fortanqa çayları arasında yerləşir.[4]

İstinadlar

  1. Гусейнов Г. - Р. А. – К. О старо (кумыкском) происхождении гребенских казаков-гуноевцев // Вестник Московского государственного областного университета (rus). № 5. 2018. ISSN 2072-8522.
  2. Ибрагимов М. М. Что объединяет терских казаков и тейп гуно? // Грозненский рабочий (rus). № 34. 2008.
  3. Сулейманов, 2006, с. 687.
  4. А.В. Твердый. Эртен-корта. Топонимический словарь Кавказа. Дата обращения: 28 января 2021.