Vikipediya

Qroznı Beynəlxalq Hava Limanı: Redaktələr arasındakı fərq

Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Sətir 1:
{{Hava limanı
| adı = Qroznı Beynəlxalq Hava limanı
| orijinal adı =
| şəkil =
| şəklin ölçüsü =
| şəklin izahı =
| şəkil2 =
| şəklin ölçüsü2 =
| şəklin2_alt =
| izah2 =
| IATA = GRV
| ICAO = URMG
| FAA =
| TC =
| LID =
| GPS =
| WMO =
| tipi =
| ölkə = {{RUS}}
| yeri = [[Çeçenistan Respublikası]]
| açılıb = 1938
| bağlanıb = =
| sahibkar = =
| operator = Vaynaxaviya
| sahibkar-operator = =
| qovşaq = =
| yüksəklik-f = =
| yüksəklik-m = =
| metrik-yüksəklik = +163 m
| sahəsi = =
| vaxt_zonası = UTC+3 (Moskva saatı)
| yay vaxtı = =
| iş saatları = 24 saat
| lat_dir =N |lat_deg =43 |lat_min =23 |lat_sec = 17.52N
|h1-nömrə lat_deg = =43▼
|lon_dir =E |lon_deg =45 |lon_min =41 |lon_sec = 58.86
|sayt lat_min = http://vaynahavia.com/23
|xəritənin_şəkli lat_sec = 17.52
|xəritənin_şəklinin_ölçüsü lon_dir = E
|xəritənin_şəkli_alt lon_deg = 45
|xəritənin_şəklinin_izahı lon_min = 41
|xəritə1 lon_sec = <!-- Yer xəritəsi -->58.86
|xəritənin1_ölçüsü sayt = 240http://vaynahavia.com/
|xəritə1_alt xəritənin_şəkli = =
| xəritənin_şəklinin_ölçüsü =
|xəritənin1_izahı = aeroportun Rusiya xəritəsində yeri▼
|xəritə1_relyef xəritənin_şəkli_alt = =
| xəritənin_şəklinin_izahı =
|xəritə_şəkli =▼
|xəritə1_nişanı xəritə1 = <!-- Yer xəritəsi -->
|xəritə1_nişanının_vəziyyəti xəritənin1_ölçüsü = right240
|xəritənin1_işarəsi xəritə1_alt =
▲ | xəritənin1_izahı = aeroportun Rusiya xəritəsində yeri
|xəritənin1_işarəsinin_ölçüsü =▼
|r1-nömrə xəritə1_relyef = 08/26
|r1-uzunluq-f xəritə_şəkli = 8202 × 147
|r1-uzunluq-m xəritə1_nişanı = 2500 × 45
| xəritə1_nişanının_vəziyyəti = right
|r1-səth = [[Asfalt]]/[[Beton]]▼
|metric-uez xəritənin1_işarəsi = =
▲ | xəritənin1_işarəsinin_ölçüsü = =
▲ |h1-nömrə =
|h1-uzunluq r1-fnömrə = 08/26
|h1 r1-uzunluq-mf = 8202 × =147
|h1 r1-uzunluq-səthm = 2500 × = 45
|stat1 r1-başlıqsəth = Yük<br>dövriyyəsi[[Asfalt]]/[[Beton]]
|stat1 metric-verilənləruez =
|stat h1-il nömrə = <small>2018</small>
|qeydlər h1-uzunluq-f = =
|vikianbar h1-uzunluq-m = =
▲ |xəritə_şəkli h1-səth =
| stat1-başlıq = Yük<br>dövriyyəsi
| stat1-verilənlər =
▲ |r1 stat-səth il = [[Asfalt]]<small>2018</[[Beton]]small>
| qeydlər =
| vikianbar =
}}
'''Qroznı (Şimali) Beynəlxalq Hava Limanı''' ({{lang-ce|Соьлжа-ГӀалин дуьненаюкъара аэропорт}} — [[Qroznı|Qroznının]] şimal hissəsində federal əhəmiyyətli beynəlxalq hava limanı.<ref name=":0">{{Cite web
| url = https://rosreestr.ru/site/activity/gosudarstvennyy-katalog-geograficheskikh-nazvaniy/naimenovaniya-geograficheskikh-obektov-na-territorii-rossiyskoy-federatsii/
| title = Наименования географических объектов на территорию Российской Федерации
| author =
| website =
| date =
| publisher = rosreestr.ru
| accessdate = 2020-02-28
}}</ref><ref>Распоряжение Правительства Российской Федерации от 20 апреля 2016 года №  726-р «"Об утверждении перечня аэропортов федерального значения»"[http://government.ru/media/files/JyaQTrjjRSjKV0KgMA5zPM5W6j3Iznmf.pdf]</ref>
 
== Tarixi ==
İlk dəfə, Qroznı Aviasiya Müəssisəsi "Airport Qroznı", 1938-ci ildə R-5 və U-2 təyyarələrində ilk poçt nəqliyyatı və sanitariya uçuşları həyata keçirilməyə başlayanda işə başladı. Bir müddət sonra kənd təsərrüfatı ehtiyacları üçün uçuşlar həyata keçirilməyə başlandı. [[1977]]-ci ilə qədər [[Qroznı|Qroznıda]]da yalnız Li-2, Il-14, An-24 və An-10 təyyarələrini yerləşdirə bilən, yalnız asfaltlanmamış uçuş-enmə zolağı olan bir hava limanı var idi.
 
1977-ci ildə [[Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikası|Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasını]] [[SSRİ]]-nin bölgələri ilə birləşdirən Tu-134 sərnişin təyyarələrinin süni uçuş-enmə zolağı olan yeni bir hava limanı kompleksi istifadəyə verildi.
 
1991-19941991–1994-cü illərin çətin vaxtlarında və 1994-20001994–2000-ci illərdəki müharibələr zamanı hava limanı bir neçə dəfə adını dəyişdi:
* 1991-ci il — Şeyx Mənsur aeroportu;
* 1995-ci il — Şimal aeroportu;
Sətir 82 ⟶ 97:
[[İkinci Çeçen müharibəsi]] bitdikdən və respublikada dinc bir həyat başladıqdan sonra hava limanının tədricən bərpası inkişaf etdi. 2000-ci ildə, Adnan Vakhidoviç Qakayevin rəhbərliyi altında, Qroznı Şimal Hava Limanının Yenidənqurma üzrə Federal Dövlət Təşkilatı müdirliyi yaradıldı.
 
1999-20061999–2006-cı illərdə pist genişləndirilmiş və uzadılmış, müasir drenaj sistemi yaradılmışdır. Tu-154 və İl-62 təyyarələrini qəbul edə bilən hava limanı kompleksi ortaya çıxdı.
 
6 mart 2002-ci ildə Rusiya Nəqliyyat Nazirliyinin NA-76-r nömrəli əmri ilə obyektlərin tam miqyaslı bərpasına başlanıldı.
 
5 oktyabr 2006-cı ildə hava limanının istifadəyə verildiyi gün Respublika Prezidenti [[Əhməd Kadırov|Əhməd Kadırovun]]un seçilməsi xatirəsinə uyğun olaraq təyin edildi. Elə həmin il Şimal Hava Limanı Qroznı Hava Limanı adlandırıldı.<ref>[http://chechnya.gov.ru/page.php?id=2081&r=126 В Чеченской Республике в продажу поступили билеты на первый авиарейс Грозный — Москва, который состоялся 8 марта]</ref>
 
19 fevral 2007-ci il tarixində, Federal Hava Nəqliyyatı Agentliyi, 19 fevral 2007-ci il tarixli AYU-19 əmri ilə Qroznı (Şimal) aerodromunun istismara yararlılığı və dövlət qeydiyyatı haqqında şəhadətnamə verilmişdir. Hava limanına B sinfi verildi. Bütün növ Tu-134 təyyarələrinin və helikopterlərinin 24 saat, bütün il boyu qəbuluna icazə alındı.<ref name=autogenerated2>{{Cite web
| url = http://www.maa.ru/
| title = Нормативная база (действующие) — Межотраслевой Авиационная Ассоциация
| accessdate = 2012-01-11
| archiveurl = https://web.archive.org/web/20120510135234/http://www.maa.ru/
| archivedate = 2012-05-10
| deadlink =yes yes
}}</ref>
 
29 noyabr 2007-ci ildə Qroznı hava limanı Tu-154 təyyarələrini qəbul etmək üçün icazə aldı.<ref name=autogenerated2 />
 
6 noyabr 2009-cu ildə Dövlətlərarası Aviasiya Komitəsi (IAC) aerodroma beynəlxalq sertifikat verdi.<ref name=autogenerated1>[http://www.rosbalt.ru/federal/2009/11/06/686768.html МАК выдал международный сертификат аэродрому Грозный]</ref><ref>[http://www.grozny-inform.ru/main.mhtml?Part=17&PubID=15179 Международные ворота Чеченской Республики]</ref><ref>{{Cite web
| url = http://www.novopol.ru/-aeroport-groznyiy-otkryivaetsya-dlya-mejdunarodnyih-p-text78835.html
| title = Аэропорт Грозный открывается для международных полетов
| accessdate = 2012-01-08
| archiveurl = https://web.archive.org/web/20121116093821/http://www.novopol.ru/-aeroport-groznyiy-otkryivaetsya-dlya-mejdunarodnyih-p-text78835.html
| archivedate = 2012-11-16
| deadlink =yes yes
}}</ref>
 
 
23 avqust 2021-ci ildə Qroznı hava limanına Çeçenistan Respublikasının Prezidenti Əhməd Əbdülhəmidoviç Kadırovun adı verildi.<ref>{{Cite web
| url = https://lenta.ru/news/2021/08/23/aeroport/
| title = Путин присвоил аэропорту в Грозном имя Ахмата Кадырова
| website = lenta.ru
| access-date = 2021-08-23
}}</ref>
 
== Təyinat yerləri ==
{| class="wikitable" border="1" cellpadding="5" cellspacing="0" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse;"▼
 
▲{| class="wikitable" border="1" cellpadding="5" cellspacing="0" style="border:1px solid #aaa; border-collapse:collapse"
|- bgcolor="#ECECEC"
! Aviaşirkət
Sətir 116 ⟶ 149:
|-
|{{Rusiya bayrağı}} Yuter
|[[Moskva]]
Vnukova (aeroport)
| Gündəlik
|UT-355
UT-456
|Boeing 737-500737–500
|-
|{{Rusiya bayrağı}} Yuter
Sətir 129 ⟶ 162:
|UT-399
UT-400
|Boeing 737-500737–500
|-
| {{Rusiya bayrağı}} Yuter
Sətir 137 ⟶ 170:
|UT-561
UT-562
|Boeing 737-500737–500
|-
| {{Rusiya bayrağı}} Azimut
Sətir 155 ⟶ 188:
|Suxoi Superjet 100
|-
| [[Fayl:Flag of Kyrgyzstan.svg|20x20px]] Avia Traffic Company
| [[Bişkek]]
Manas
Sətir 161 ⟶ 194:
|YK-787
YK-788
|Boeing 737-300737–300
|-
| [[Fayl:Flag of Turkey.svg|20x20px]] Pegasus Hava Yolları
| [[İstanbul]]
[[Səbihə Gökçən Beynəlxalq Hava Limanı]]
| Gündəlik
| PC-400
PC-401
|Boeing 737-800737–800
|-
| [[FileFayl:Flag of the United Arab Emirates.svg|20x20px]] Ərəb Hava Yolları
|[[Şarja]]
[[Şarja]] (aeroport)
Sətir 177 ⟶ 210:
|ABY-905
ABY-906
|Airbus A320neo<br>Boeing 737-800737–800
|-
|}
Sətir 183 ⟶ 216:
== Hava Limanının texniki xüsusiyyətləri ==
Hava limanının ölçüləri 2500 x 45 metr olan uçuş-enmə zolağı var, müasir kurs sürüşmə yolu ILS SP-90, "Transkon" ([[Çexiya]]) şirkətinin yüksək intensiv işıq siqnal sistemi, avtomatlaşdırılmış meteoroloji sistemlə təchiz olunmuşdur. Uçuşlarının yüksək müntəzəmliyi və təhlükəsizliyi olan təyyarələri qəbul etməyə imkan verən "Krams" avtomatlaşdırılmış meteoroloji sistemi vardır.<ref name=autogenerated1 />
 
== Qəbul edilən təyyarə növləri ==
Hava Limanı: An-12, An-24, [[Antonov An-26]], An-72, An-74, An-140, An-148, [[İlyuşin İL-76|İL-76]], Il-114, Tu-134, [[Tu-154]], Yak-40, Yak-42, Airbus A319, [[Airbus A320]], Airbus A321, [[ATR 42]], [[ATR 72]], Boeing 737, Boeing 757, Bombardier CRJ 100/200 və hər növ daha yüngül helikopterlər qəbul edir.
Sətir 195 ⟶ 229:
|Sərnişinlər||247,8||204,3||207,8||283,2||458,0<ref>[https://tass.ru/ekonomika/6311210 ТАСС. Грозный планирует в мае открыть прямые авиарейсы в Симферополь, Сочи и Сургут]</ref>
|-
| colspan=9 align="right"| ''Mənbələr:<ref>{{cite web
| colspan=9 align="right"| ''Mənbələr:<ref>{{cite web|title=Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2014-2015 гг.|url=http://www.favt.ru/public/materials//e/1/d/e/3/e1de3380546b9c2f993ced8ec10a9e26.pdf|publisher=[[Росавиация]]|accessdate=2018-01-16}}</ref><ref>{{cite web|title=Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2015-2016 гг.|url=http://www.favt.ru/public/materials//c/9/0/b/2/c90b20ba7df9bbbed27c4ebfc6c5afac.pdf|publisher=[[Росавиация]]|accessdate=2018-01-16}}</ref><ref>{{cite web|title=Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2016-2017 гг.|url=http://www.favt.ru/public/materials//1/4/4/3/0/1443072835233a6efbc635b4d9bd9e94.pdf|publisher=[[Росавиация]]|accessdate=2018-03-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180328175057/http://www.favt.ru/public/materials/1/4/4/3/0/1443072835233a6efbc635b4d9bd9e94.pdf|archivedate=2018-03-28|deadlink=yes}}</ref>
| title = Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2014-2015 гг.
| url = http://www.favt.ru/public/materials//e/1/d/e/3/e1de3380546b9c2f993ced8ec10a9e26.pdf
| publisher = [[Росавиация]]
| accessdate = 2018-01-16
}}</ref><ref>{{cite web
| title = Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2015-2016 гг.
| url = http://www.favt.ru/public/materials//c/9/0/b/2/c90b20ba7df9bbbed27c4ebfc6c5afac.pdf
| publisher = [[Росавиация]]
| accessdate = 2018-01-16
}}</ref><ref>{{cite web
| title = Объемы перевозок через аэропорты России за январь-декабрь 2016-2017 гг.
| url = http://www.favt.ru/public/materials//1/4/4/3/0/1443072835233a6efbc635b4d9bd9e94.pdf
| publisher = [[Росавиация]]
| accessdate = 2018-03-28
| archiveurl = https://web.archive.org/web/20180328175057/http://www.favt.ru/public/materials/1/4/4/3/0/1443072835233a6efbc635b4d9bd9e94.pdf
| archivedate = 2018-03-28
| deadlink = yes
}}</ref>
|}
 
== İnkişaf perspektivləri ==
Gələcəkdə hava limanının bitişik ərazisində beş ulduzlu otelin inşası və avtomobillər üçün müasir dayanacağın yaradılması planlaşdırılır. Aerodromun inkişafı planlarına hava limanının demək olar ki, bütün növ təyyarələri qəbul etməsinə imkan verən uçuş-enmə zolağının 1100 metr uzadılması da daxildir.<ref>[http://www.rg.ru/2011/06/08/reg-kuban/avia.html Аэропорты Северного Кавказа открывают новые международные и внутренние рейсы]</ref>
 
== Qəzalar və fəlakətlər ==
* '''25 dekabr 1993-cü ildə''', Tu-154B-2 təyyarə quyruq nömrəsi RA-85296 olan Aeroflot, Moskva -— Qroznı reysini yerinə yetirərkən kobud eniş edərək ön şassi qırıldı. Eniş çətin hava şəraitində həyata keçirilib. Göyərtədə 7 ekipaj üzvü olmaqla 172 nəfər olub, xəsarət alan olmayıb.<ref>[http://aviation-safety.net/database/record.php?id=19931225-0 Aviation Safety Network]</ref>
* '''3 iyul 2011-ci ildə''', eniş zamanı təyyarə heyəti təyyarəyə yönəldilmiş gözü kor edən lazer şüası haqqında hava hərəkəti nəzarətçisinə məlumat verdi. Nəticədə, xuliqanlıq hərəkətləri ilə təyyarənin enişinin təhlükəsizliyinə təhlükə yaradan 1994-cü il təvəllüdlü Petropavlovskaya kənd sakini saxlanılıb.<ref>[http://www.trud.ru/article/04-07-2011/264937_v_groznom_podrostok_chut_ne_oslepil_lazerom_pilota_samoleta.html В Грозном подросток чуть не ослепил лазером пилота самолета]</ref> Bu hadisənin əhəmiyyətli nəticəsi, iyulun 5-də Çeçenistan Respublikasının Prezidenti [[Ramzan Kadırov|Ramzan Kadırovun]]un respublika ərazisində bütün lazer göstəricilərinin satışdan çıxarılması barədə göstəriş verməsi oldu.<ref>[http://www.baltinfo.ru/2011/07/05/Kadyrov-obyavil-vne-zakona-v-Chechne-lazernye-ukazki-215142 Кадыров объявил лазерные указки вне закона в Чечне]</ref>
* '''20 noyabr 2011-ci ildə''' [[İstanbul|İstanbuldan]]dan Qroznıya uçan Yak-42 Qroznı-Avia təyyarəsinin təcili enişi (orta mühərrik çatışmazlığı) baş verdi. Göyərtədə 113 sərnişin və 7 ekipaj üzvü olub, xəsarət alan olmayıb.<ref>[http://www.radiovesti.ru/articles/2011-11-20/fm/20221 Самолет Як-42 совершил аварийную посадку в Чечне]</ref>
 
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
 
== Xarici keçidlər ==
* [http://rasp.yandex.ru/station/9623545 "Qroznı" hava limanının tabloları] Yandex-də cədvəllər. {{ref-ru}}
* *[https://www.nytimes.com/2007/09/11/world/europe/11chechyna.html?ref=europe Nonstop to Chechnya: As War Ebbs, Flights Return] [[The New York Times]]
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/Qroznı_Beynəlxalq_Hava_Limanı"