Dolayı vergi: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 18:
* universal (əlavə dəyər vergisi);
* fiskal inhisarlar — hüquqi və fiziki şəxslər tərəfindən dövlət təşkilatları tərəfindən onlara göstərilən xidmətlərə görə ödənilən ödənişlər; fiskal inhisarlara misal olaraq, məsələn, müxtəlif dövlət lisenziyaları, icazələr, sənədləşmə işləri (möhür rüsumu) və s. buraya satış vergiləri də daxildir.
 
== Birbaşa vergi ilə dolayı vergi arasındakı fərq ==
Birbaşa vergi ilə dolayı vergini fərqləndirmək üçün əsas meyar vergi yükünün ötürülməsidir. Dolayı vergilər mal və xidmətlərdən tutulur. Onlar ancaq dolayı yolla ictimaiyyətə yönəlib. Mallar alqı-satqı zamanı dövriyyə vergisinin böyük bir hissəsi sonrakı keçidlərə keçəcək. Məhz bu mənada iqtisadçı Müller demişdir: “(Dolaylı vergi) guya kiməsə bu cür vergi qoyur, amma əslində həmin şəxs başqa bir şəxsin mənafeyinə zərər vurmaqla kompensasiya edilə bilər”. Aşağı gəlir vergisi və əmlak vergisi, vergi ödəyiciləri üçün vergi yükünü başqalarına keçirə bilməyən və ya əlverişsiz olan bu növ vergilər tipik birbaşa vergilərdir.Mənfəət vergisinə fərdi gəlir vergisi, korporativ gəlir vergisi və s., əmlak vergisi isə əmlak daxildir. vergi və miras vergisi , sosial vergi və s<ref name=":0">{{Cite book|last1=Schenk|first1=Alan|title=Value Added Tax: A Comparative Approach|last2=Oldman|first2=Oliver|publisher=Cambridge University Press|year=2007|isbn=978-0-521-85112-1|edition=1st|pages=5, 23|chapter=Chapter 1: Survey of Taxes on Consumption and Income, and Introduction to Value Added Tax}}</ref>.
 
Birbaşa vergi ödəyicisinin həm də faktiki vergi ödəyicisi olduğunu görmək asandır. Birbaşa vergi böyük ölçüdə vətəndaşların mülkiyyət hüquqlarının bilavasitə əlindən alınmasıdır və onun tutulması vətəndaşlar arasında daha çox “vergi ağrısına” səbəb ola bilər. Dolayı vergilərin ödəyiciləri vergi ödəyiciləri deyillər. Dolayı vergi ödəyən istehlakçılar çox vaxt qanunda “tərəvəz” statusunda yerləşdirilir və vergi ödəyicisinin öz hüquqlarına həssas yanaşmır, “vergi ağrısı” hissi güclü deyil<ref name=":1">{{Cite journal|last1=Martinez-Vazquez|first1=Jorge|last2=Vulovic|first2=Violeta|last3=Liu|first3=Yongzheng|date=2010|title=Direct versus Indirect Taxation: Trends, Theory and Economic Significance|journal=International Center for Public Policy Working Paper Series|publisher=International Center for Public Policy, Andrew Young School of Policy Studies, Georgia State University|pages=}}</ref>. Çinin kənd təsərrüfatı vergisinin ləğvindən sonra fermerlərin faktiki yükünün niyə hələ də yüngül olmadığını izah edir. Bu, gübrə və toxumun bahalaşması ilə bağlıdır. Fermerlər hələ də onlar üçün ödəməlidirlər, milli vergi sistemində ən son "mənfi vergi". Xalq". Bu məsələ ilə bağlı Qərb ölkələri vergini malın qiymətinə daxil etmir, istehlak hesab-fakturasına vergini ayrıca köçürür. Qiymət qiymətdir, vergi isə vergidir, ona görə də istehlakçılar vergi ödəyiciləri ola bilərlər<ref>OECD (2020), Revenue Statistics 2020, Chapter 1: Tax revenue trends 1965 - 2019, Table 1.1, Last update 26-Nov-2020. Organisation for Economic Co-operation and Development. https://www.oecd-ilibrary.org/sites/213bafbd-en/index.html?itemId=/content/component/213bafbd-en#tablegrp-d1e314</ref>.
 
== İstinadlar ==