Qara Yanvar: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Ktdyjjts
Teqlər: Geri qaytarıldı Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Redaktənin izahı yoxdur
Teq: Əllə geri qaytarma
Sətir 1:
{{yaxşı məqalə}}
= 1992-ci il yanvarın 20-də Bakıda [[Şəhidlər Xiyabanı]]
{{Hərbi münaqişə
|münaqişə = Qara Yanvar
|aiddir =
|şəkil = [[Fayl:Martyrs' Lane 5.jpg|300px]]
|şəklin ölçüsü =
|şəklin izahı = 1992-ci il yanvarın 20-də Bakıda [[Şəhidlər Xiyabanı]]
|tarixi = 19–20 yanvar 1990-cı il
|yeri = [[Bakı]], [[Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası|Azərbaycan SSR]]
Sətir 30 ⟶ 36:
|vikianbar =
}}
'''Qara Yanvar''', bəzən '''Qanlı Yanvar''' və ya '''20 Yanvar faciəsi''' — 1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə, saat 23:30-da [[Bakı]] şəhərinə keçmiş [[Sovet İttifaqı]]nın qoşun hissələri tərəfindən fövqəladə vəziyyət elan edilmədən yeridilmiş və dinc əhaliyə divan tutulmuş, nəticəsində yüzlərlə insan qətlə yetirildiyi, yaralandığı lakin itkin düşdüyü qırğın. [[Fövqəladə vəziyyət]]in tətbiqi əhaliyə elan olunanadək hərbi qulluqçular 82 nəfəri amansızcasına qətlə yetirmiş, 20 nəfəri ölümcül yaralamışlar. Fövqəladə vəziyyət elan edildikdən sonra isə yanvarın 20-də və sonrakı günlərdə Bakı şəhərində 21 nəfər öldürülmüşdür. Fövqəladə vəziyyətin elan olunmadığı rayonlarda — yanvarın 25-də [[Neftçala]]da və yanvarın 26-da [[Lənkəran]]da daha 8 nəfər qətlə yetirilmişdir.<ref>{{cite web |url= https://milliyyet.info/2019/12/18/black-january-in-the-world-press/ |archiveurl= |archivedate = |title= Black January in the World Press|author= Jahanshir Afandiyev|date=|work=|publisher= Milliyyət Araşdırmalar Mərkəzi |accessdate= |language= }}</ref>
 
[[Sovet Ordusu]] qoşunlarının qanunsuz yeridilməsi nəticəsində Bakıda və [[Azərbaycan]] rayonlarında 146 nəfər öldürülmüş, 744 nəfər yaralanmış, 841 nəfər qanunsuz həbs olunmuşdur. Hərbi qulluqçular tərəfindən 200 ev və mənzil, 80 avtomaşın, o cümlədən təcili yardım maşınları, yandırıcı güllələrin törətdiyi yanğın nəticəsində dövlət əmlakı və şəxsi əmlak məhv edilmişdir. Həlak olanların arasında qadınlar, uşaqlar və qocalar, həmçinin təcili yardım işçiləri və milislər olmuşdur. Qara Yanvar faciəsi nəticəsində [[Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı|SSRİ]] Konstitusiyası və [[Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası|Azərbaycan SSR]] Konstitusiyası kobudcasına pozulmuş, Azərbaycan Respublikasının suveren hüquqları tapdalanmışdır. Qabaqcadan hazırlanan bu təcavüzkarlıq aksiyası [[Azərbaycan]] xalqının [[demokratiya]] və milli azadlıq uğrunda mübarizəsini boğmaq, xalqı təhqir edərək ona mənəvi zərbə vurmaq məqsədi daşımışdır. Eyni zamanda bu gecədə evlərə girib uşaqları girov götürür, bəzilərini isə öldürürdülər.