Sasanilər imperiyası: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə
kRedaktənin izahı yoxdur
Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə
Sətir 43:
 
== Tarixi ==
224-cü ildə İranın cənubunda yerləşən [[Pars vilayəti]]nin Sasan nəslindən olan hökmdarı [[I Ərdəşir]] Papakan [[Parfiya]] hökmdarı [[V Artaban]]ı məğlubiyyətə uğratdı. Bununla da [[Arşakilər sülaləsi]]nin hakimiyyətinə son qoyuldu. 226-cı ildə I Ərdəşir (226–241) özünü [[Ktesifon]] şəhərində [[İran]] şahənşahı elan etdi. Hakimiyyət [[Sasanilər sülaləsi]]nin əlinə keçdiyindən bu dövlət də Sasanilər dövləti adlandırılmağa başlandı. Ktesifon şəhəri [[Mədain]] adlandırıldı və yenə də paytaxt şəhər oldu. Sasanilər [[Roma imperiyası]]na qarşı münasibətlərdə keçmiş [[Parfiya]] dövlətinin siyasətini davam etdirirdilər. I Ərdəşir [[Ermənistan]] və Azərbaycan torpaqlarından başqa keçmiş Əhəməni torpaqlarını da birləşdirmişdi. Zəifləmiş [[Kuşan]] dövlətinin torpaqları hesabına öz ərazisini şərqə tərəf daha da genişləndirmişdi. Roma ilə şahənşah [[I Şapur]] (241–272) arasında [[Mesopotomiya]] və [[Ermənistan]] uğrunda şiddətli mübarizə Romanın məğlubiyyəti ilə bitmişdi. I Şapur Qafqazda[[Qafqaz]]<nowiki/>da, Şərqdə, Orta Asiyada öz mövqelərini əhəmiyyətli dərəcədə möhkəmləndirə bilmişdi. Lakin Şapurdan sonra artan daxili mübarizələr Sasanilər dövlətini xeyli zəiflətdi. Bunun nəticəsində Roma imperatoru Kar ilə mübarizədə məğlub olaraq 283-cü ildə müqavilə bağlandı. Erməni çarlığı Sasanilərin təsirindən çıxdı. [[IV əsr]]də [[Qafqaz Albaniyası]], Mesopotomiya, Ermənistanın yarısı Sasani imperiyasının tərkibinə daxil edildi.
 
== İnzibati bölmələri ==