İspan-ABŞ müharibəsi: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
kRedaktənin izahı yoxdur Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə Yeni gələn tapşırığı |
kRedaktənin izahı yoxdur Teqlər: Vizual redaktor Mobil redaktə Mobil veb redaktə Yeni gələn tapşırığı |
||
Sətir 60:
== Müharibənin iştirakçıları ==
1898-ci il İspan-Amerikan müharibəsinin iştirakçıları sırasında ABŞ və İspaniyadan savayı [[Kuba Azadlıq ordusu]] və [[Filippin Milli ordusu]] da var idi. Bu dövrdə İspaniya mühafizəkarların, liberalların və anarxistlərin hökumətin siyasətinə qarşı təşkil etdikləri etirazlara şahid oldu. Saqasta Liberal hökumətinin xarici siyasəti Kubanın, [[Puerto-Riko|Puerto Rikonun]], [[Filippin|Filippinin]], [[Karolinq imperiyası|Karolin]] və [[Marian adaları|Marian adalarının]], Palay arxipelaqının və [[Afrika|Afrikanın]] bəzi ərazilərinin İspan müstəmləkə imperiyasının tərkibində saxlanılmasına yönəlmişdi. Milli azadlıq hərəkatı ispanların müstəmləkə ağalığının əsaslarını dağıttı.
1892 ci ildə Kubada Kuba inqilabi Partiyası yarandı. Onun məqsədi Kubalıları müstəqillik uğrunda ciddi mübarizəyə hazırlamaq idi. Onun lideri isə məşhur kubalı siyasətçi [[Xose Marti]] idi. Partiyanin proqramina aqrar islahat, həmçinin irqi ayrı-seçkilik söz azadlığı, həmçinin azad toplaşmaq və s. demokratik azadlıqlar daxil idi. 24 fevral 1895 ci ildə qiyam başlandı. Bu 1895–1898-ci illəri əhatə edən Milli Azadlıq hərəkatına çevrildi. Lakin 1895-ci il 19 Mayda Xose Marti, [[Das Rios döyüşü]]ndə həlak oldu. Qiyamda idarəedici rolu hərbçilər: Azadlıq ordusunun baş komandanı [[Maksimo Qomes]] və onun köməkçisi [[Antonio Maseo]] və [[Kalisto Qarsiya]] ələ aldılar. Qiyamçıların fəaliyyəti müvəffəqiyyətli idi. Belə ki, 1895-ci ilin qışında artıq Havana mühasirəyə alınmışdı. Həmin dövrdə adanı idarə edən ispan generalı kapitan [[Martines Kompos]] [[Madrid]]ə ciddi vəziyyət haqqında məlumat verdi və təcili islahat keçirilməsini tələb etdi. İspan hökuməti bundan imtina etdi və 10 fevral 1896 cı ildə general Valeriano Veyleri onunla əvəzlədi. O, inqilabçılarla hər hansı bir əlaqəsi olan kubalıların həbs düşərgələrinə salınmasına və edamına icazə vermişdi. Ciddi cəzalandırıcı əməliyyatlarına görə Veylerə "qəssab" ləqəbi verilmişdir.
| |||