Riyaziyyatçı: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 2:
 
 
'''Riyaziyyatçı''' - [[riyaziyyat]] elminin tədrisi, inkişafı və praktikada tətbiqi ilə məşğul olurolan mütəxəssis.

Riyazi üsulların tətbiqi bir çox bilik sahələrini modelləşdirməyə və bu modelləri riyazi üsullarla araşdırmağa imkan yaradır. Riyazi üsulların tətbiqi nəticəsindəsayəsində hadisələri qiymətləndirmək, proqnozlar etməkvermək, baş verəngedən proseslər haqqında daha anlaşılan və daha dəqiq nəticələr əldə etmək mümkün olur.
 
Riyaziyyatın gündəlik həyatda getdikcə artan tətbiqi riyaziyyatçıların fəaliyyət sahəsini genişləndirmişdir. Onlara müxtəlif elm və tədqiqat sahələrində, fizika, astronomiya, kimya, biologiya, geologiya, mühəndislik, iqtisadiyyat, sığorta işi, meterologiyada, loqistikada, şəkillərin rəqəmli emalında, təhlükəsizlik texnikasında və əlbəttə informasiya texnikasında rast gəlinir.
Sətir 8 ⟶ 10:
Praktikada rast gəlinən və müəyyən alqoritmik xarakterə malik olan bütün sahələrdə, o cümlədən tarix, sosiologiya, psixologiya, tibb, dilçilik, idmanda,...riyaziyyatın tətbiqi ilə bir çox uğurlar qazanılmışdır. "Riyaziyyatın bu sahədə tətbiqi yoxdur" ifadəsi tez-tez öz qüvvəsini itirir, riyaziyyat elminin dəqiq tətbiq sahələrinin həddlərini göstərmək çətindir.
 
Riyaziyyatçı dərəcəsini [[ali məktəb]]dəməktəbdə təhsil yolu ilə almaq mümkündür. [[Universitet]]lərdə bu iki pilləlıpilləli sistemdə həyata keçirilir. Birinci pillədə riyaziyyat üzrə [[Bakalavrbakalavr]] (4 illik təhsil), ikinci pillədə isə [[Magistrmagistr]] (iki illik daha ixtisaslaşmış və tədqiqata meylli təhsil) dərəcələrinə yiyələnmək olur. Əlbəttə ki, riyaziyyat zrəüzrə alim olmaq, ciddi tədqiqatlara baş vurmaq üçün PhD dərəcəsi (Azərbaycanda [[elmlər namizədi]] və [[elmlər doktoru]]) almaq zəruridir.
Riyaziyyat təhsilində əsasən diferensial və inteqral hesabı (riyazi ahaliz), cəbr, həndəsə, topologiya, funksiyalar nəzəriyyəsi, funksional analiz, tətbiqi riyaziyyat, ehtimal nəzəriyyəsi və riyazi statistika, diskret riyaziyyat, idrəetmə nəzəriyyəsi və s. tədris olunur.
 
Riyaziyyat təhsilində əsasən diferensial və inteqral hesabı (riyazi ahalizanaliz), cəbr, həndəsə, topologiya, funksiyalar nəzəriyyəsi, funksional analiz, tətbiqi riyaziyyat, ehtimal nəzəriyyəsi və riyazi statistika, diskret riyaziyyat, idrəetmə nəzəriyyəsi və s. tədris olunur.
Orta əsrlərdə İslam dünyasında riyaziyyat yüksək inkişaf dərəcəsinə çatmışdı. Evklid həndəsəsi və qeyri-Evklid həndəsəsinə yol açan paralellik postulatı, triqonometriya, cəbri tənliklərin (xüsusilə kvadrat və kub tənliklərin) həlli, sferik həndəsə və riyaziyyatın astronomiyaya tətbiqi, onluq kəsrlərin kəşfi, funksiya və limit anlayışlarının inkişafı [[Yaxın Şərq]] də vüsət tapmışdı. Marağa rəsədxanasının təşkilatçısı və rəhbəri Mühəmməd ibn Mühəmməd ibn Həsən [[Nəsirəddin Tusi]] (1201-1274) elm aləmində tək öz zəmanəsinin deyil, bütün dövrlərin ən böyük riyaziyyatçı və astronomlarından biri olaraq qəbul edilmişdir.
 
Orta əsrlərdə İslam dünyasında riyaziyyat yüksək inkişaf dərəcəsinə çatmışdı. Evklid həndəsəsi və qeyri-Evklid həndəsəsinə yol açan paralellik postulatı, triqonometriya, cəbri tənliklərin (xüsusilə kvadrat və kub tənliklərin) həlli, sferik həndəsə və riyaziyyatın astronomiyaya tətbiqi, onluq kəsrlərin kəşfi, funksiya və limit anlayışlarının inkişafı [[Yaxın Şərq]] də vüsət tapmışdı. [[Marağa rəsədxanasınınrəsədxanası]]nın təşkilatçısı və rəhbəri Mühəmməd ibn[[Nəsirəddin Tusi|Mühəmməd ibn Həsən [[Nəsirəddin Tusi]] (1201-1274) elm aləmində tək öz zəmanəsinin deyil, bütün dövrlərin ən böyük riyaziyyatçı və astronomlarından biri olaraq qəbul edilmişdir.
 
14-cü əsrdən başlayaraq İslam dünyasında, o cümlədən Azərbaycanda riyaziyyat sahəsində kəşf və tədqiqatlar zəiflədi. 16-cı əsrdə Avropa riyaziyyatçıları və astronomları ön sıraya çıxdılar.
 
Yüksək ixtisaslı riyaziyyatçıların yetişməsi Azərbaycanda yalnız Sövetsövet dövrünün 30-cu illərində özünü göstərməyə başladı. [[İbrahim İbrahimov]], [[Zahid Xəlilov]], [[Əşrəf Hüseynov]] rus riyaziyyat məktəbinin yetişdirdiyi ilk riyaziyyatçılar oldular. 50-ci illərdə Azərbaycan riyaziyyatçıları kəmiyyət və keyfiyyətcə artmağa başladılar. 70-ci illər Azərbaycanda Riyaziyyatınriyaziyyatın geniş vüsət tapdığı, riyazi mədəniyyətin inkişaf etdiyi bir dövr hesab olunur. 80-ci illərdə mühüm uğurlar olsa da, müəyyən geriləmə də müşahidə olunurdu.
 
[[Məcid Rəsulov]], [[Məqsud Cavadov]], [[Qoşqar Əhmədov]], [[Cəlal Allahverdiyev]], [[Mirabbas Qasımov]], [[Arif Babayev]], [[Sasun Yaqubov]], [[Abbas Əzimov]], [[Hamlet İsayev]] ([[Hamlet İsaxanlı]]), [[Fərhad Hüseynov]], [[Hüseyn Hüseynov]], [[Arif Səlimov]], [[Oqtay Vəliyev]] və başqa Azərbaycan riyaziyyatçıları Sovet İttifaqında və Qərbdə qiymətləndirilən elmi nəticələr aldılar.
 
Müasir dövr Azərbaycan riyaziyyat məktəbi böhran vəziyyətindədir.
 
 
[[Kateqoriya:Riyaziyyatçılar|*]]