13:01, 30 mart 2022 tarixindəki versiya redaktə Xeyal (müzakirə \| töhfələr) Təcrübəli istifadəçilər, Fayl addəyişdiriciləri, Səhifə addəyişdiriciləri, Patrullar, Rolbakerlər 29.820 redaktə Redaktənin izahı yoxdur ← Əvvəlki redaktə		21:18, 8 aprel 2022 tarixindəki versiya redaktə əvvəlki halına qaytar Xeyal (müzakirə \| töhfələr) Təcrübəli istifadəçilər, Fayl addəyişdiriciləri, Səhifə addəyişdiriciləri, Patrullar, Rolbakerlər 29.820 redaktə Redaktənin izahı yoxdur Sonrakı redaktə →
Sətir 1: {{mənbə azlığı}} [[Fayl:Alt Telefon.jpg\|300px\|thumb\|right\|1940-cı illərdə istifadə olunan telefon]] ~~{{digər məna}}~~ [[Fayl:Alt Telefon.jpg\|300px\|thumb\|right\|1940-cı illərdə istifadə (qədim yun. '''τῆλε''' "uzaq" və '''φωνή'''"səs") — səsi ötürmək və almaq üçün istifadə olunan telekommunikasiya cihazıdır.Təsəvvür edin Müasir dövrdə əsasən GSM yaxud UMTS standartı ilə işləyən mobil telefonlardan və stasionar ev telefonlarından geniş istifadə edilir. İctimai istifadə üçün də əsasən əhalinin gur olduğu yerlərdə qoyulan taksofonlar da yayılmışdır.▼ ▲~~[[Fayl:Alt~~ '''Telefon~~.jpg\|300px\|thumb\|right\|1940-cı illərdə istifadə~~''' (qədim yun. '''τῆλε''' "uzaq" və '''φωνή''' "səs") — səsi ötürmək və almaq üçün istifadə olunan telekommunikasiya cihazıdır. Təsəvvür edin Müasir dövrdə əsasən GSM yaxud UMTS standartı ilə işləyən mobil telefonlardan və stasionar ev telefonlarından geniş istifadə edilir. İctimai istifadə üçün də əsasən əhalinin gur olduğu yerlərdə qoyulan taksofonlar da yayılmışdır. Bütün telefonlar danışmaq üçün [[mikrofon]]a və səsi eşitmək üçün qulaqcığa malikdirlər. Mikrofon səs dalğalarını elektrik siqnallarına çevirir, daha sonra bu siqnallar telefon xətti vasitəsilə digər tərəfdəki telefona ötürülür. Həmin telefonun qulaqlıqı bu siqnalları qəbul edərək onu yenidən səs dalğalarına çevirir və digər tərəfdəki insanın danışdığı şəxsin sözlərini anlamağa imkan yaradır. Telefon [[dupleks]] kommunikasiya sistemi hesab olunur, belə sistemlərdə hər iki tərəfdəki insanlar eyni vaxtda danışa bilirlər. Qlobal telefon şəbəkəsi [[avtomatlaşdırılmış telefon stansiya]]ları vasitəsilə birləşdirilən telefon xətləri, optik lif kabelləri, mikrodalğa ötürücüləri, kommunikasiya [[peyk]]ləri və sualtı telefon xətlərindən ibarətdir. Bu şəbəkə dünyanın istənilən nöqtəsindəki bir telefonu digəri ilə bağlamağa şərait yaradır. Hər bir telefon onu təyin edən bir [[telefon nömrəsi]]nə sahibdir.▼ ▲Bütün telefonlar danışmaq üçün [[mikrofon]]a və səsi eşitmək üçün qulaqcığa malikdirlər. Mikrofon səs dalğalarını elektrik siqnallarına çevirir, daha sonra bu siqnallar telefon xətti vasitəsilə digər tərəfdəki telefona ötürülür. Həmin telefonun qulaqlıqı bu siqnalları qəbul edərək onu yenidən səs dalğalarına çevirir və digər tərəfdəki insanın danışdığı şəxsin sözlərini anlamağa imkan yaradır. Telefon [[dupleks]] kommunikasiya sistemi hesab olunur, belə sistemlərdə hər iki tərəfdəki insanlar eyni vaxtda danışa bilirlər. Qlobal telefon şəbəkəsi [[avtomatlaşdırılmış telefon ~~stansiya]]ları~~stansiyaları vasitəsilə birləşdirilən telefon xətləri, optik lif kabelləri, mikrodalğa ötürücüləri, kommunikasiya [[peyk]]ləri və sualtı telefon xətlərindən ibarətdir. Bu şəbəkə dünyanın istənilən nöqtəsindəki bir telefonu digəri ilə bağlamağa şərait yaradır. Hər bir telefon onu təyin edən bir [[telefon ~~nömrəsi]]nə~~nömrəsinə sahibdir. == Tarixi == Telefonun nə vaxt kəşf olunması ilə əlaqədar bir çox mübahisələr mövcuddur. Digər mühüm [[kəşflər]] kimi telefonun da kəşfindən əvvəl ona bənzər prinsipdə işləyən qurğular kəşf edilmişdir. Bu kəşfləri edənlər [[İnnokennto Manzetti]], [[Antonio Meuççi]], [[Reys Filipp]], [[Aleksandr Bell\|Aleksandr Qrehem Bell]], [[Tomas Edison]] və digər alimlər olmuşlar. Lakin Bell ilə Edisonun kəşfə görə əldə etdikləri [[patent]] əsas götürülmüşdür. 1876-cı il fevralın 14-də ABŞ-ın Boston Universitetinin professoru [[Aleksandr Bell\|Aleksandr Qraham Bell]] ilk telefon aparatının ixtirasını patentləşdirdi və 1877-ci ildə özünün "Bell [[Telephone]] Company" adlı şirkətini qurdu. Bu tarixdən etibarən telefon insanlar arasında sürətlə yayılmağa başladı. Bir il sonra – 1878-ci ildə Amerikada, 1881-ci ildə isə Almaniyada ilk telefon qovşağı quruldu. On il sonra isə Amerikada telefon istifadəçilərinin sayı 150 minə, İngiltərədə 26 minə, Almaniyada 22 minə çatdı. Bellin ixtira etdiyi telefonda danışmaq və qulaq asmaq üçün ayrı-ayrı dəstəklər var idi. Yalnız sonralar bu iki [[funksiya]] bir dəstəkdə birləşmişdir. 1876-cı il martın 10-da ilk telefon danışığı baş tutmuşdu. [[Aleksandr Bell\|Bell]] iş otağında mayeni öz üstünə dağıtdı və telefonla qonşu otaqda işləyən həmkarına müraciət etdi: ''"Mister Uotson, buraya gelə bilərsinizmi? Siz mənə lazımsınız"''.<ref name="WDL">{{cite web \|url = http://www.wdl.org/en/item/11375/ \|title = Alexander Graham Bell Laboratory Notebook, 1875-1876 \|website = [[World Digital Library]] \|date = 1875-1876 \|accessdate = 2013-07-23 }}</ref> İlk telefon stansiyası 1877-ci ildə ABŞ-ın Konnektikut şəhərində fəaliyyətə başladı. 1883-cü ildə isə [[Boston]] və Nyu-[[york]] şəhərləri arasında rabitə əlaqəsi yaradıldı. Sətir 25 ⟶ 26: == Rəqəmsal telefon == Rəqəmsal telefonlar, rəqəmsal elektronika məhsullarının rəqəmsal telefon və sistemlərinin vəziyyətində istifadə olunmasıdır. 1960-cı illərdən etibarən bütün dünyadakı telefon sistemləri kütləvi şəkildə analoq sistemdən rəqəmsal sistemlərə doğru keçid etməyə başladı. ~~[[Keçid şəbəkəsi\|~~Keçid şəbəkələrinin]] bir çoxu eyni zamanda rəqəmsal formada qurulmağa başlandı. Rəqəmsal telefon sistemləri ilk zamanlar səsli xidmətin qiymətinin ucuz olması üçün istifadə olunmağa başlanmışdı. Lakin sonradan belə telefon sistemlərinin yeni şəbəkə xidmətləri ([[İSDN]] kimi) göstərə bildiyi və böyük həcmdə informasiyanı rəqəmsal qurğular vasitəsilə telefon xətləri üzərindən ötürmək imkanının olduğu ortaya çıxıb. == İstifadəsi == Sətir 31 ⟶ 32: == İstinadlar == {{İstinad siyahısı}}

Telefon: Redaktələr arasındakı fərq