I Muaviyə: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 6:
[[Fayl:Arab-Sasanian coin of Muawiyah I, struck at the Fasa mint in Darabjird (Fars).jpg|thumb|200px|Darabcird zərbxanasında Müaviyə üçün Pəhləvi yazısında zərb edilən Sasani üslublu gümüş dirhəm, c. 674. İslamdan əvvəlki Sasani sikkələrində pul üzərində görünən rəmzlər; Ay-ulduz, Bəsmələ və Zərdüşti atəşi görünür.]]
 
[[Müaviyə]], ikinci xəlifə [[Ömər]] tərəfindən [[Şam]]a vali təyin edilmişdi. Üçüncü xəlifə [[Osman ibn Əffan]]la qohumluğu onun bütün [[Suriya]]nı öz hakimliyi altına almasına və güclənməsinə səbəb oldu. [[Müaviyə]] gənclikdən bəri ən üstdə olmaq, yəni xəlifə olmaq arzusunda idi. Müaviyə, Üçüncü xəlifə Osmanın öldürülməsindən, dördüncü xəlifə [[İmam Əli]]ni günahkar elan edərək üsyan elədi. Üsyan eləməyinin bir başqa səbəbi isə öldürülən üçüncü xəlifənin qohumu olması idi. Xəlifə Əli, 657–ci657-ci ildə paytaxt [[Kufə]]dən 30 000 nəfərlik ordu ilə [[Suriya]]ya yönəldi. Üsyançılara rəhbərlik edən Müaviyə isə ordusunu qurub savaşa hazırdı. Bunun nəticəsində Xilafət və Suriya qoşunları "Siffeyn" adlı çöldə üz-üzə gəldilər. Müharibə 3 ay davam etdi. Sonunda Müaviyə məğlub olmağa başladığını anladı və yaxın dostu [[Əmr ibni As]]ın hiyləsi ilə öz əsgərlərinin nizələrinin uc hissəsinə [[Quran]] səhifələri asdırdı. Bunu görən Əlinin qoşunu döyüşü dayandırdı. Xəlifə Əli bunun bir hiylə olduğunu öz ordusuna nə qədər anlatdısa da bir nəticə vermədi. Nəticədə müharibə dayandırıldı və qərara alındı ki, müharibənin qalibini tərəfsiz hakimlər seçsin. Nəhayət Xəlifə tərəfindən [[Əbu Musa]], Müaviyə tərəfdən isə hiyləgər Əmr ibni As hakim olaraq seçildilər. Hakimlərin aldıqları qərarlarda istənilən nəticəni vermədi.
 
İmam Əlinin öldürülməsindən sonra müsəlmanlar Əlinin oğlu [[İmam Həsən]]i xəlifə elan etdilər. Suriya hakimi Müaviyə atası ilə olduğu kimi Həsənlə də müharibə edərək xilafət əbasını geyinmək istədi. Lakin İmam Həsən müsəlman qırğının və İslamın zəifləməsinin qarşısını almaq üçün müəyyən şərtlər daxilində xilafəti Müaviyəyə vermək barədə onunla sülh sazişi imzaladı. İmamın şərtlərindən biri də o idi ki, Müaviyə öldükdən sonra xilafəti Həsənə, Нəsən həyatda deyil isə qardaşı [[İmam Hüseyin]]ə versin. Müaviyə 661–ci661-ci ildə xəlifə oldu. Ancaq Müaviyə bu şərtləri pozaraq heç birinə əməl etmədi. İlk işi, ən böyük rəqibi İmam Həsəni aradan götürmək idi. Nəticədə Müaviyə İmam Həsənin xanımını aldadaraq qızıl və pulla, birdəki oğlu [[Yezid]]ə almaq vədi ilə öz tərəfinə çəkərək, İmam Həsəni zəhərlədərək şəhid etdi. Müaviyə bütün üsyanları yatırtdı və daxildən güclü bir dövlət yaradaraq xilafəti genişləndirmək üçün fəaliyyətə başladı. O, şərqdə [[Hindistan]] və qərbdə İspaniya olmaq üzərə torpaqları genişləndirdi.
 
Müaviyə 680–ci680-ci ildə öldü. O, ölümündən qabaq oğlu I Yezid üçün xalqdan beyət topladı və yerinə xəlifə olaraq oğlunu qoydu.
 
== İstinadlar ==