Tambora: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.7 |
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8.7 |
||
Sətir 35:
[[1815]]-ci ildə baş vermiş püskürmə tarixdə məlum olan ən güçlü püskürmədir. Bu püskürmə nəticəsində 72 min insan həlak olmuşdur. "[[Yayı olmayan il]]" adlandırılan 1816-cı ildə [[Şimali Amerika]]da və [[Qərbi Avropa]]da havaların çox soyuq keçməsinin əsas səbəbi bu vulkanın püskürməsi hesab olunur. Belə ki, 1920-ci ildə amerikalı iqlim tədqiqatçısı [[Uilyam Hamfreys]] "Yayı olmayan ili" izah edərək bilmişdir ki, iqlimdə baş verən dəyişikliklərin səbəbi Sumbava adlı [[İndoneziya]] adasında yerləşən Tambora vulkanının püskürməsidir. Bu püskürmə tarixən müşahidə edilmiş ən güclü [[vulkan püskürməsi]] sayılır. 1815-ci ildə baş vermiş bu püskürmə VEİ şkalası üzrə 7 bal gücünə malik idi və atmosferə atılmış 150 km<sup>3</sup> kül növbəti illərdə şimal yarımkürəsində vulkanik qış effekti yaratmışdı.
Tambora vulkanının püskürməsi nəticəsində yaranmış [[Çin]]də də soyuq hava ağacları və düyü əkinlərini məhv etmişdi. Şimalda hətta camışlar da qırılmışdı. [[Musson]] mövsümünün dövriliyini pozdu və bu [[Yantszı]] çayının dərəsində daşqınlara səbəb oldu. [[Hindistan]]da yay [[musson]]larının gecikməsi daşqınlara və vəba epidemiyasına səbəb olmuşdur<ref name="Discovery Channel">[http://www.yourdiscovery.com/earth/year_without_summer/facts/index.shtml Facts – Year Without Summer] {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20200308215640/http://www.discoveryuk.com/ |date=2020-03-08 }} ''Extreme Earth'', Discovery Channel</ref>.
==Həmçinin bax==
| |||