Malqoç Yavuz Əli Paşa: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k tənzimləmə, replaced: <references /> → {{İstinad siyahısı}}, removed: <nowiki/> (23) using AWB
Sətir 13:
|vikianbar =
}}
'''Malqoç Yavuz Əli Paşa''' (d. ?, [[Bosniya və Herseqovina|Bosniya]] - ö. [[26 iyun]] [[1604]], [[Belqrad]]{{DVTY}}) — [[III Mehmed]] və [[I Əhməd]] dönəmində [[16 oktyabr]] [[1603]] - [[261603–26 iyun]] [[1604]] tarixlərində ümumilikdə 9 ay 11 gün [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı imperiyası]]nın [[sədrəzəm]]i olmuş dövlət adamıdır
 
== Həyatı ==
Əslən [[Boşnaklar|bosniyalı]] olan Malqoçeviç ailəsində dünyaya gəlmiş, [[Boşnaklar|bosniyalı]] [[Yeniçərilər|yeniçəri ağası]] Saleh ağanın qohumudur.<ref name=":0">Uzunçarsılı, İsmail Hakkı, (1954) ''Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVİ. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar)'', Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.360</ref> [[Əndərun]]a daxil olaraq silahdarlıq rütbəsinə qədər yüksəldi.
 
Daha sonra [[1601]]-ci ilin [[iyul]] ayında [[Misir]] hakimi təyin olundu. [[Misir]] hakimi ikən [[23 sentyabr]] [[1603]] tarixində [[III Mehmed]]in [[sədrəzəm]]i [[Yemişçi Həsən Paşa]] [[Sədrəzəm|sədarət]]dən alınaraq edam edilmiş, əvəzinə dövlət işlərində bacarıqlı bir dövlət adamı tapılmadığından [[Misir]]ə xəbər göndərilmiş və Malqoç Yavuz Əli Paşa [[sədrəzəm]] təyin edildi. Yavuz Əli Paşa [[İstanbul]]a gələnə qədər [[Regent|sədarət vəkili]] olaraq Qasım Paşa vəzifələndirildi.<ref name=":0" />
 
Yavuz Əli Paşa [[paytaxt]]a gəlib çatana qədər [[III Mehmed]] [[21 dekabr]] [[1603]] tarixində vəfat etdi. Onun yerinə 13 yaşlı oğlu [[I Əhməd]] taxta çıxdı. [[Cülus|Cülus mərasimimərasimind]]ndənən bir həftə sonra Yavuz Əli Paşa 1.200.000 yaxın iki illik [[Misir]] xəzinəsi ilə [[paytaxt]]a çatdı. Bu xəzinədən 700 min qızıl [[Yeniçərilər|qapıqulu ocağı]]na cülus bəxşişi olaraq paylandı.
 
Yavuz Əli Paşa [[paytaxt]]a gəlib çatanda [[Osmanlı ordusu]]nun bir qismi [[Avstriya-Macarıstan|Avstriya]] cəbhəsində, bir qismi [[Macarıstan]] cəbhəsində, az bir hissəsi isə [[Səfəvi-Osmanlı müharibəsi (1603-1618)|Səfəvi cəbhəsi]]ndə döyüşlərə davam edirdi. Bundan başqa [[Anadolu]] torpaqlarında hələ də davam edən [[Cəlali üsyanları]] dövlətin üzərində ağır yükə çevrilmişdi. Yeni [[sədrəzəm]] gənc [[padşah]]a [[Avstriya-Macarıstan|Avstriya]] və [[Səfəvi-Osmanlı müharibəsi (1603-1618)|Səfəvi cəbhəsi]]nə iki ayrı [[sərdar-ı əkrəm]]in təyin edilməsini və özünün də [[paytaxt]]da qalaraq döyüşləri tənzimləməyi məsləhət gördü. Ancaq [[I Əhməd]] Yavuz Əli Paşanın [[Avstriya-Macarıstan|Avstriya]] [[Sərdar-ı əkrəm|sərdar]]ı, [[kaptan-ı dərya]] [[Cığalızadə Yusif Sənan Paşa]]nın isə [[Səfəvilər|Səfəvi]] [[Sərdar-ı əkrəm|sərdar]]ı olaraq cəbhəyə getməyini əmr etdi. Əlbəttə ki, [[sultan]]ın bu qərarında baş tərbiyəçisi və [[lələ]]si olan Əl-hac Mustafa ağanın rolu böyükdür.<ref name=":0" />
 
Səfərə çıxdıqdan qısa müddət sonra anidən xəstələnən Yavuz Əli Paşa [[26 iyul]] [[1604]] tarixində [[Belqrad]]dakı [[Osmanlı İmperiyası|Osmanlı]] ordugahında vəfat etdi.<ref name=":0" />
 
Bəzi qaynaqlarda [[Misir]]dən geri qayıdarkən yanında 6 dilsiz [[cəllad]]la gəldiyi qeyd olunur. Bu da onun qəddar və zalım bir [[vəzir]] olması kimi izah olunur.