Əbülməyamin Mustafa Əfəndi: Redaktələr arasındakı fərq

[[1546]]-cı ildə dünyaya gəlmişdir. İlk təhsilini aldıqdan sonra [[Bursa]]da Kaplıca mədrəsəsinin [[müdərris]]i Sarıgözzadədən, Zəkəriya Əfəndidən və Əbdülqani Əfəndidən [[mədrəsə]] təhsili aldı. Daha sonra [[Əbussuud Əfəndi]] tərəfindən [[1570]]-ci ildə məzun edildi.

[[Müdərris]]liyə isə keçmiş Nişançı mədrəsəsində başladı. Daha sonra Kestel, Pərviz Əfəndi, Kürkçübaşı mədrəsələrində fəaliyyət göstərdi. [[1586]]-cı ildə Sənan Paşa, [[1590]]-cı ildə Zal Paşa, [[1591]]-ci ildə [[Sahn-ı Səman mədrəsələri|Sahn-ı səman]], [[1593]]-cü ildə [[Şahzadə məscidi|Şahzadəbaşı]], [[1594]]-cü ildə [[Süleymaniyyə məscidi|Süleymaniyə]], [[1596]]-cı ildə Süleymaniyə darülhədisi, [[1597]]-ci ildə Hakaniyə mədrəsəsinə təyin edilmişdir. [[1598]]-ci ildə qurulan [[Safiyə Sultan|Validə Safiyə Sultan]] mədrəsəsinin100 axca maaşla ilk [[müdərris]]i oldu.

[[Mədrəsə]]lərdəki tədrisat illərindən sonra [[1600]]-cü ildə [[Ədirnə]] [[qazı]]sı təyin edildi və [[Dimetoka]] qəzası [[iqta]] olaraq hədiyyə edildi. Vəzifəsi [[1601]]-ci ilin [[avqust]]undaavqustunda [[İstanbul]] [[qazı]]lığına keçirildi. [[1603]]-cü ilin [[yanvar]]ındayanvarında [[Anadolu əyaləti|Anadolu]] başqazılığına yüksəldi və [[Yemişçi Həsən Paşa]] məsələsindən sonra vəzifədən alınan [[Hacı Mustafa Sunullah Əfəndi|Hacı Sunullah Əfəndin]]in yerinə [[şeyxülislam]] oldu ([[7 fevral]] [[1603]]). [[Şeyxülislam]]lığı əsnasında [[I Əhməd|Sultan Əhməd]]in müəllimi Mustafa Safi Əfəndi ilə münasibətlərinin pis olması və [[Sədrəzəm|sədarət]] [[Regent|naibi]] Qasım Paşa ilə ittifaq qurması bəhanə edilərək 600 axcalıq maaşla təqaüdə ayrıldı ([[8 iyun]] [[1604]]). [[Hacı Mustafa Sunullah Əfəndi|Hacı Sunullah Əfəndi]] ilə apardığı rəqabət nəticəsində [[28 iyul]] [[1606]]-cı ildə ikinci dəfə [[şeyxülislam]] olsa da, 4 ay sonra [[23 noyabr]]danoyabrda vəfat etmişdir. Cənazəsi [[Fateh məscidi (İstanbul)|Fateh məscidi]]ndə qılınmış və yaxınlıqdakı evinin həyətinə dəfn edilmişdir. Tarixi mənbələrdə ölüm səbəbi olaraq qulunc xəstəliyi və ya həddindən çox [[tütün]] çəkməsi göstərilir.

* Ebülmeyâmin Mustafa Efendi, Risâle fi’l-istiâre, Süleymaniye Ktp., Kasidecizâde, nr. 675/29, vr. 119-129119–129;

* a.mlf., En‘âm Sûresine Ta‘lîkat, Süleymaniye Ktp., Damad İbrahim Paşa, nr. 161/1, vr. 1-321–32;

* Selânikî, Târih, s. 241, 361, 724;

* Atâî, Zeyl-i Şekāik, s. 511-513511–513;

* Muhibbî, Hulâsatü’l-eser, IV, 394-395394–395;

* Kâtib Çelebi, Fezleke, I, 285-286285–286;

* Naîmâ, Târih, I, 307, 316, 450;

* Devhatü’l-meşâyih, s. 44;

* Sarı Abdullah Efendi, Cevheretü’l-bidâye ve dürretü’n-nihâye, Millet Ktp., Ali Emîrî, nr. 858, vr. 134ª;

* Müstakimzâde, Risâle-i Melâmiyye, İÜ Ktp., İbnülemin, nr. 3357, vr. 79b-81ª;

* Sicill-i Osmânî, IV, 382;

* İlmiyye Salnâmesi, s. 431-436431–436 (fetvalarından dokuz örnek verilmiştir);

* Tanışık, İstanbul Çeşmeleri, I, 60;

* Danişmend, Kronoloji2, V, 120;