Fövqəldövlət: Redaktələr arasındakı fərq

Professor Paul Dukesin fikirlərinə əsasən , "Fövqəldövlət dünyanı məhv etmək imkanı da daxil olmaqla qlobal strategiya aparmağı bacarmalı,böyük iqtisadi potensiala və nüfuza sahib olmalı və dünyaya universal bir idealogiya təqdim etməlidir.". Lakin, bu əsas tərifə bəzi dəyişikliklər edilə bilər : Professor Teufel Dreyerin sözlərinə görə, "Super güc, gücünü yumşaq və sərt şəkillərdə qlobal səviyyədə yansıda bilməlidir.". "SuperpowerSupergüc: Dünyada Amerikanın rolu üçün üç seçim" kitabının yazarı və Avrasiya Qrupunun "[[:en:Eurasia_Group|Euroasia group]]"-un qurucusu olan Dr.Ian Bremmer, bir supergücün "dünyanın hər bölgəsində millətlərinmillətləri əksəriyyətinihəyata alakeçirmə bilməyəcəkniyyətində əhəmiyyətliolmadıqları tədbirlərtədbirləri görmələrinihəyata təminkeçirməyə etməkməcbur üçünedəcək kifayətgücə qədərsahib hərbi, siyasi və iqtisadi güc tətbiq edə biləcək birolan ölkə" olduğunu" müdafiəiddia edir.

Tarixçilərin keçmişKeçmiş dövrdə birtarixçilər sırasüper şəxslərəgücü keçmişhəmin süperdövrdəki gücünüvəziyyət retrospektivvə olaraqhadisələri vənəzərə bəzənalaraq çoxterminləşdirməyə güzəştlicəhd şəkildəgöstərmiş tətbiq, etməyəhətta cəhdləribəzən olmuşdur.bunu Bubəzi varlıqlara da aid etmişlər. böyükKeçmiş dövlətlərinəyalət tarixçiləri tərəfindən sübutbəzi güclü əyalətlərin supergüc kimi tanınmasıifadə olunması onların nümayiş etdirdiyi müxtəlif üstün xüsusiyyətlərə diqqət yetirir. Bu qədim və ya tarixi süquta uğrayanlarınuğramış nümunələridövlətlərə arasında: [[Britaniya imperiyası]], qədim [[Misir]], [[Hetlər|Xet İmperiyası]], Əhəmənid[[Əhəmənilər dövləti|Əhəməni İmperiyası]], Böyük[[Babil]] İskəndərimperiyası Yunanıstan, [[Yeni Assuriya çarlığı]] imperiyası, [[Makedoniya çarlığı]] , [[Roma imperiyası]] , Maurya[[Sasanilər imperiyası]] , Muğal[[Mauriya İmperiyası|Mauriya imperiyası]] , Tang[[Böyük Moğol imperiyası]] , Umayyad[[Qədim germanlar]] Xəlifəsi, Moğol[[Makedoniyalı İsgəndər|Böyük İskəndər]] imperiyası , [[Rusiya imperiyası]] , [[Tan sülaləsi]] , [[Əməvilər xilafəti]] , [[Monqol imperiyası]] , [[Osmanlı imperiyası]] , İspan[[Fransa müstəmləkə imperiyası]] ,Napoleonun ilk[[İspaniya Fransızimperiyası]] , [[Birinci Fransa imperiyası]] , [[Raşidi xilafət|Raşidi xilafəti]] və [[Teymurilər dövləti]] aid edilə bilər.

OECD[[İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı|İƏİT]]-nin tarixi statistikasınastatistika və araşdırmalarına görə, erkən müasir dövrünədövrə qədər Batı[[Qərbi Avropa]] , [[Çin Xalq Respublikası|Çin]] və [[Hindistan]] dünya [[Ümumi Daxili Məhsul|ÜDM]]-in təxminən bir⅔ hissəsini təşkil edirdi.

1956-cı ildə Süveyş Kriziböhranı göstərirdi ki, iki dünya müharibəsi ilənəticəsində maliyyə cəhətdən zəiflədiyizəifləyən Britaniya ,öz zəngin valyutasının konvertasiya olunmasındanolunmasını siyasətinfəda mərkəzi məqsədi kimietmədən yeni dəyərli valyutalarlafövqəldövlətlərlə bərabər səviyyədə xarici siyasət məqsədlərinə nail ola bilməməsini təklifyeridə etdibilməz. İkinci Dünya MüharibəsininMüharibəsi əksəriyyətiəksərən öz milli sərhədlərindən uzaqlaşdığınauzaqda baş tutduğuna görə ABŞ, Avropanın və ya Asiyanın ölkələrininölkələri müharibə vəziyyətinikimi qeyd edənnə sənaye məhvinəməhvi və nə də kütləvi sivil itkiyə məruz qalmamışdıqalmışdı. Müharibə dünyanın ən böyük uzunmüddətli kreditor milləti olaraqkreditoru və onun əsas mal təchizatçısı kimi Amerika Birləşmiş Ştatlarının mövqeyini gücləndirmişdir; Bundan əlavə, ABŞ-da güclü sənaye və texnoloji infrastruktur yaradıbyaradılıb ki, bu da hərbi qüdrətinin qlobal mərhələdəsəviyyədə birinciləsas mövqeyə yüksəldiyiniyüksəldib göstərir. Çoxmillətli koalisiya və ya qanunvericilik orqanlarının (məs: [[Birləşmiş Millətlər Təşkilatı]]) yaradılması təşəbbüslərinə baxmayaraq, süperdövlətləringetdikcə müharibədənaydın sonrakıolurdu dünyaki kimi, görünməsifövqəldövlətlər vacibliyinimüharibədən vəsonrakı Britaniyayadünyanın yardımınnecə Yunanıstanagörünməsi köçürülməsindən sonrahaqqında çox fərqli görünüşləribaxışlara varsahibdirlər idi. 1947-ci ildə Britaniyanın Yunanıstana yardımının geri alınmasından sonra Birləşmiş Ştatlar Soyuq Müharibədə Sovet genişlənməsindəgenişlənməsinin qarşısının alınmasında əsas yeryeri tutdu.

İki ölkə bir-birinə ideoloji, siyasi, hərbi və iqtisadi cəhətdən qarşı çıxdı. Sovet İttifaqı kommunizm ideologiyasınıideologiyasının inkişaf etdirdi:, planlaşdırılmış iqtisadiyyat və bir tərəflipartiyalı sistemi təbliğ etdiyi halda dövlət, [[Amerika Birləşmiş Ştatları]] isə liberal demokratiya və azad bazar ideologiyalarını[[ideologiya]]<nowiki/>larını dəstəklədidəstəkləyirdi. Bu, Avropanınmüvafiq əksəriyyətiolaraq Amerika, Birləşmiş[[Varşava ŞtatlarıMüqaviləsi vəTəşkilatı|Varşava yaMüqaviləsi]] Sovetvə İttifaqı[[NATO]] iləhərbi uyğunlaşdığından,ittifaqlarında bu,öz Varşavaəksini Paktıtapdı və NATO[[Avropa]]<nowiki/>nın hərbiböyük ittifaqlarındahissəsi əksini[[Amerika tapmışdır.Birləşmiş BuŞtatları|ABŞ]] ittifaqlarvə buya ikiSovet xalqınİttifaqı əvvəllərilə çoxdillibirləşdi. birBu dünyaittifaqlar iləəvvəllər müqayisədəmövcud ortayaolan çıxançoxqütblü bipolarəhalinin yeni , dünyayabipolyar aidhala olduğunuparçalandığını söylədigöstərirdi.

[[Soyuq müharibə]] dövrünün yalnız iki bloka, hətta yalnız iki xalqınmillətin ətrafında döndüyü iddiası, Soyuq Müharibədənmüharibədən sonrakı dövrdə bəzi alimləralimlərin tərəfindənetirazına bəllisəbəb olubolmuşdur . İki qütblü dünyanın yalnız iki fövqəldövlətdən hər hansı birinin təsiri olmadan baş verən müxtəlif hərəkət və münaqişələrə məhəl qoymamaq şərtilə mövcud olduğunu qeyd edənlərBu alimlər bildirir ki , bipolarbipolyar dünya yalnızo müxtəlifzaman mövcud olar ki , əgər tərəflərdən hərəkatlarınbiri hamısını nəzərə almırsa, mövcuddur və iki super gücdən heç bir təsiri olmadan baş verən münaqişələr. Üstəlik, süquta uğrayanlar arasındakı münaqişənin əksəriyyəti "soyuq müharibələr" standartı ilə mübarizə aparırdı və bu, daha çox suallar Soyuq Soyuq müharibələr standartlarından daha mürəkkəb deyildir.